Ma cũ, ma mới
Có những người trưởng thành rồi mới bước chân vào cuộc mưu sinh. Nhưng cũng có những người còn rất trẻ, vì hoàn cảnh đành phải lao động từ sớm. Những ngày đầu làm việc ở môi trường mới, không thể không tránh khỏi sự lạ lẫm. Công việc dù là chuyên môn đến mấy, cũng gọi là lần đầu tập tễnh vào nghề; rồi thì các mối quan hệ mới, không phải ngày một ngày hai là bắt nhịp. Ngay cả cái ghim bấm, nếu chưa từng dùng qua, cũng lúng túng chớ chẳng đùa. Lạ lẫm là thế, lẽ ra cần nhiều hơn nữa sự trợ giúp của đồng nghiệp đi trước, đằng này, không ít người bị rơi vào tình cảnh “ma cũ ăn hiếp ma mới”.
Tôi từng chứng kiến một nhân viên đang làm việc ở một cơ quan công quyền, mà nhìn qua biết là… người mới. Chẳng hiểu sự tình cụ thể thế nào, nhưng em ấy đã bị “đàn chị” mắng: “Chuyện này cần gì phải chỉ bày nhiều, phải động não đi chớ, bực mình hà, tui sợ nhất cái màn chỉ vẽ cho mấy người không chịu động não. Mà hỏi nè, có phải là em đã tốt nghiệp đại học không đấy?”. Cô nhân viên mới cứ loay hoay với mớ tài liệu, vâng vâng dạ dạ ra điều rất muốn tiếp thu, mà không được chỉ bảo tận tình nên không biết bắt đầu từ đâu. Còn “đàn chị” thì luôn ra oai, tỏ ra mình là người giỏi giang, trình độ. La mắng nhân viên mới trước mặt người khác là một sự xúc phạm. Điều này không thể gọi là văn hóa công sở. Một người có văn hóa, có trình độ, hiểu biết, sẽ chẳng bao giờ đối xử với nhân viên mới như thế. Cô nhân viên mới có thể không dám nói ra, nhưng trong lòng đã bị tổn thương.
“Vạn sự khởi đầu nan”, ai cũng từng trải qua. Hãy nghĩ về những ngày chân ướt chân ráo của mình. Có thể có người suôn sẻ, được sự chỉ bảo, giúp đỡ tận tình, nhưng cũng không ít người nhận nhiều cú sốc. Về chuyện này, tôi nhớ cách “trả thù” ngọt ngào của người bạn tôi. Chuyện là, cô ấy cũng từng bị “ma cũ” bắt nạt, bị chê bai không tiếc lời, bị cô lập, bị giao việc về nhà. Bạn tôi dù buồn nhưng tự nhủ phấn đấu, học hỏi, làm quen với các anh chị đồng nghiệp biết điều, để được chỉ dạy thêm. Rồi những ngày gian khó cũng qua. Theo thời gian, bạn dần tiến bộ, rồi được cất nhắc, đề bạt. Bạn mau chóng “vượt mặt” chị B. - người từng bắt nạt bạn những ngày đầu đi làm. Có lần bạn nói, rằng ngày ấy chị B. khó tính lắm, nhờ vậy bạn mới trưởng thành. Có thể đó là một sự hàm ơn, nhưng cũng có khi là lời trách cứ. Không biết chị B. có cảm thấy “nhột” khi nhớ lại cách đối xử của chị ngày trước hay không?
PHI KHANH