Lơ trách nhiệm phục hồi môi trường
Không ít đơn vị tận thu xong khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã “quên” hoặc chậm hoàn thành trách nhiệm cải tạo, phục hồi môi trường.
 |
| Đến nay vẫn chưa đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu, bàn giao đất về địa phương quản lý. Ảnh: T.N |
Theo quy định, sau khi khai thác xong diện tích đất trong khu vực đã được cấp có thẩm quyền cấp phép, thì đơn vị được quyền khai thác khoáng sản có nghĩa vụ hoàn thổ môi trường, hoặc lập đề án đóng cửa mỏ, bàn giao quyền quản lý về cho địa phương. Thế nhưng, thời gian qua, có một số doanh nghiệp khai khoáng đã cố tình kéo dài thời gian cải tạo, trả nợ môi trường. Đơn cử, Công ty Minco đã khai thác xong trên diện tích 13,8ha tại khu C (tổ 14, thôn 2, xã Bình Giang, Thăng Bình) từ năm 2014, nhưng đến nay vẫn rề rà hoàn thổ phục hồi môi trường để bàn giao cho địa phương đưa vào sản xuất. Với diện tích 3ha cũng tại khu C, doanh nghiệp này đã khai thác cát trắng từ năm 2014 đến 2016 nhưng vẫn dây dưa cải tạo, khiến hiện trường nham nhở, người dân không thể trồng trọt.
Cuối tháng 4.2018, HĐND huyện Thăng Bình đã có văn bản gửi công ty này. Nội dung văn bản đề nghị UBND huyện yêu cầu Công ty Minco thực hiện đầy đủ nội dung phương án cải tạo, phục hồi môi trường, hoàn thổ đất sản xuất nông nghiệp, đảm bảo việc sản xuất của nhân dân trước khi tiến hành khai thác cát trắng tại khu vực đăng ký khai thác trong năm 2018; đồng thời có phương án hỗ trợ hoa màu đối với các hộ dân bị thiệt hại do ảnh hưởng bởi việc khai thác của công ty. Bên cạnh đó, đề nghị UBND huyện Thăng Bình chỉ đạo các cơ quan chuyên môn có liên quan kiểm tra, giám sát việc cải tạo, phục hồi môi trường, hoàn thổ đất sản xuất nông nghiệp và có giải pháp khắc phục mương thoát nước phía tây khu vực khai thác của công ty đảm bảo không làm ảnh hưởng đến việc sản xuất hoa màu, cây trồng của nhân dân và đảm bảo đúng quy định.
Tương tự, tại mỏ vàng Bồng Miêu (xã Tam Lãnh, Phú Ninh), sau nhiều năm nhà máy ngừng hoạt động nhưng việc phục hồi môi trường, đóng cửa mỏ vẫn treo lơ lửng. Chính quyền tỉnh đã nhiều lần kiến nghị Bộ TN-MT, yêu cầu Công ty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu đóng cửa mỏ, tái tạo, phục hồi môi trường, bàn giao 230ha khu mỏ lộ thiên về địa phương quản lý. Tuy nhiên, sau nhiều năm hết hạn giấy phép khai thác, công ty vẫn không bảo vệ khu vực mỏ, không có phương án đảm bảo an toàn khu vực đập thải chứa hóa chất độc hại, ô nhiễm môi trường đang đe dọa từng ngày. Được biết, Bộ TN-MT đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu. Hiện Tổng cục Địa chất và khoáng sản Việt Nam chọn đơn vị tư vấn lập đề án đóng cửa mỏ để làm cơ sở tổ chức đấu thầu thực hiện đề án. Theo quy định, kinh phí để thực hiện đề án đóng cửa mỏ lấy từ nguồn kinh phí ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của công ty. Tuy nhiên, do công ty này gặp khó khăn về tài chính, hết hạn thời gian hoạt động ghi trong giấy phép nên đến nay vẫn chưa thể thực hiện đóng cửa mỏ. Theo UBND huyện Phú Ninh, chính vì chậm đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu mà địa phương tái diễn liên tục tình trạng tận thu vàng trái phép, gây ô nhiễm môi trường và gây mất an ninh trật tự.
TRẦN NGUYỄN