Vở diễn
Trong nỗ lực đưa sản phẩm giải trí đẳng cấp về Hội An, chỉ một thời gian ngắn, nhiều vở mới được trình diễn tại phố Hội, cơ bản nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân địa phương và du khách.
Từ Sương sớm, Teh Dar và sắp tới sẽ là À Ố show. Riêng vở diễn thực cảnh Ký ức Hội An lại nhận được nhiều luồng ý kiến trái chiều, vì nó “đụng” đến Hội An. Đó cũng không có gì lạ. Những tranh cãi quanh vở diễn và nhiều hơn nữa, về địa điểm biểu diễn trên cồn nổi Gami nằm giữa sông Hoài. Lạ là ở chỗ, khi Ký ức Hội An được công diễn, người ta mới sực ra có quá nhiều băn khoăn như biểu diễn ở Hội An tại sao vở diễn lại do Sở VH-TT TP.Hà Nội phê duyệt và Sở VH-TT&DL Quảng Nam chỉ có trách nhiệm theo dõi việc thực hiện theo kịch bản; như việc tham vấn ý kiến chuyên gia văn hóa tại Hội An cũng được đơn vị tổ chức thực hiện qua loa, chiếu lệ. Lạ cũng ở chỗ, sao người ta thích “rinh” về Hội An một vở diễn thật lớn, thật hoành tráng nhưng không phù hợp và bảo đó là thêm sản phẩm mới để thu hút khách du lịch. Và, như lẽ đương nhiên, nhiều người yêu Hội An tuyên bố tẩy chay vở diễn.
Từ mấy trăm năm trước, sắc thái văn hóa ở Hội An đã là kết quả giao thoa, đan xen và dung hòa giữa các văn hóa Chàm – Việt – Hoa, và một số yếu tố ngoại sinh khác. Hội An là một đô thị ở cửa sông và ven biển, nên chuyện tiếp nhận những yếu tố ngoại sinh văn hóa tưởng dễ nhưng thực chất được thanh lọc rất kỹ lưỡng. Áp đặt một cách chủ quan, như phát ngôn của lãnh đạo thành phố rằng: “vở diễn đáp ứng việc phục vụ công chúng. Nó phục vụ cho quảng đại quần chúng chứ không phải phục vụ cho một nhóm người nghiên cứu nên không cần khắt khe” có vẻ dễ khiến công chúng nổi giận. Hiệu ứng tẩy chay vở diễn có thể sẽ mạnh hơn. Cố GS. Trần Quốc Vượng từng viết, nói xây dựng văn hóa, không nên chỉ nghĩ đến văn chương, nghệ thuật mà không nghĩ đến nếp sống và lối sống của nhân dân, dân tộc.
Khi các luồng ý kiến trái chiều về vở diễn Ký ức Hội An, chợt nhớ những tranh cãi mới đây, xung quanh bộ tượng 12 con giáp mình người đầu thú ở khu du lịch Hòn Dáu (Đồ Sơn, Hải Phòng). Cách các đơn vị chức năng xử lý y như người ta đẽo cày giữa đường. Trong cuộc tranh cãi ấy, một chi tiết bên lề được phát hiện là bộ tượng bắt chước gần như hoàn toàn bộ tượng tại một khu du lịch ở Trung Quốc, trừ việc xấu hơn và cho tượng khỏa thân. Đạo diễn của vở Ký ức Hội An là nghệ sĩ Hồng Kông – Mai Soái Nguyên. Dù ông là đạo diễn nổi tiếng với các show diễn khắp thế giới, nhưng làm sao ông thở được hồn cốt Hội An trong kịch bản của mình…
C.B.L