Những làng quê đáng sống
Đầu năm 2017, Quảng Nam triển khai xây dựng khu dân cư nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu ở các xã, bao gồm những xã đã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2014-2016, các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM giai đoạn 2017-2020 và sau năm 2020. Đến thời điểm hiện nay, toàn tỉnh đã có 135 thôn đăng ký xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu.
 |
Dù là một chủ trương còn mới mẻ, thời gian triển khai khá ngắn, song các địa phương đã đặt nhiều quyết tâm thực hiện và nhận được sự đồng thuận cao từ phía người dân. Mới chỉ là bước khởi đầu nhưng đã xuất hiện nhiều gam màu tươi sáng ở các làng quê xứ Quảng.
Chung sức
Đón chúng tôi ngay đầu làng, anh Huỳnh Tấn Linh - Trưởng thôn An Trung (xã Duy Trung, Duy Xuyên) khoe ngay cổng chào vừa mới xây dựng hoàn thành trước Tết Dương lịch 2018. Cổng làng được thiết kế xây dựng hài hòa giữa truyền thống và pha chút hiện đại, vừa đẹp và gần gũi với chính làng quê này. Cổng làng có tổng số tiền đầu tư 160 triệu đồng, trong đó bà con xa quê đóng góp hơn một nửa. Anh Linh cho biết, từ khi phát động xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, Hội đồng hương thôn An Trung tại TP.Hồ Chí Minh đã vận động đóng góp gần 500 triệu đồng, chung tay cùng người dân quê hương xây dựng nhiều tuyến đường bê tông, các thiết chế văn hóa… Con đường dẫn vào thôn An Trung, những hàng cây lộc vừng do người dân trong thôn tự nguyện đóng góp đã lên xanh tốt, tạo một khung cảnh làng quê vừa yên bình, vừa văn minh. Đặc biệt, những hộ dân trong thôn chủ động xây dựng vườn mẫu phù hợp với gia đình mình theo sự hướng dẫn của Ban dân chính thôn. Nói về việc cải tạo vườn mẫu của mình, ông Đinh Ngọc Thuận cho biết, từ nhiều năm trước Ban dân chính thôn đã triển khai xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vì vậy hầu hết người dân khi xây dựng nhà cửa, vườn tược đều nghĩ đến làm sao cho đẹp. Khi phong trào xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu được phát động, nhân dân trong thôn chỉ việc tiến hành trên nền tảng đã tạo. “Đối với xây dựng vườn mẫu, gia đình tôi thực hiện theo bố cục vừa có đất sản xuất, vừa có cây ăn quả để cho hiệu quả kinh tế, rồi thiết kế cây xanh, cây cảnh để thư giãn sau những lúc đồng áng” - ông Thuận chia sẻ.
 |
| Cổng chào thôn An Trung, xã Duy Trung (Duy Xuyên) và con đường trong thôn xanh hàng cây lộc vừng do người dân trồng. Ảnh: T.CHÂU |
Tại xã Duy Thành (Duy Xuyên), đến cuối năm 2017 thôn Thi Thại đã hoàn thành cả 10 tiêu chí khu dân cư NTM kiểu mẫu; trong đó, thu nhập bình quân đầu người đạt 36,5 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 4,7%. Tuy nhiên, cái được lớn nhất vẫn là người dân đã thay đổi tư duy, nhận thức trong phát triển kinh tế gia đình gắn với bảo vệ môi trường, thắt chặt hơn tình làng nghĩa xóm. Bà Huỳnh Thị Hoa - người dân thôn Thi Thại hồ hởi chia sẻ với chúng tôi rằng, đường làng rộng rãi, điện đường chiếu sáng ban đêm, môi trường sạch sẽ thì ai cũng mong muốn; tinh thần người dân phấn chấn, cuộc sống ngày càng cải thiện, những điều đó làm bà và người dân trong thôn ai cũng hài lòng.
Giữ chiều sâu văn hóa
Chỉ trong thời gian ngắn, chủ trương xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu đã được các địa phương trong tỉnh tích cực triển khai thực hiện. Đến nay, tổng kinh phí huy động thực hiện chương trình gần 260 tỷ đồng; trong đó, kinh phí huy động từ cộng đồng, tổ chức, cá nhân gần 84 tỷ đồng, nhân dân hiến đất đai, vật kiến trúc, đóng góp công lao động với tổng trị giá hơn 11 tỷ đồng. Cạnh đó, một số địa phương cấp huyện tùy theo khả năng đã bố trí thêm kinh phí 50 - 200 triệu đồng để trực tiếp hỗ trợ xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu. Hiện nay, bình quân số tiêu chí đạt được của mỗi khu dân cư NTM kiểu mẫu là 4,2 tiêu chí (trong tổng số 10 tiêu chí).
Ông Lê Muộn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, Chánh văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh cho biết, kết quả đạt được là những nỗ lực vượt khó đáng ghi nhận từ các địa phương. Việc xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu ở Quảng Nam tập trung vào hai việc lớn. Thứ nhất là làm sao cho cảnh quan nông thôn nhìn vào sẽ nổi trội, khác biệt hơn so với các thôn khác, đặc biệt là vấn đề về môi trường, nếu không thường xuyên làm sạch đẹp thì sẽ quay lại như cũ. Thứ hai, tập trung phát triển kinh tế gắn với giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa làng quê, trong đó cái chính là tạo sự gắn kết, thắt chặt tình làng nghĩa xóm, đó mới là bản chất chiều sâu văn hóa.
Vẫn còn không ít khó khăn để xây dựng thành công những khu dân cư NTM kiểu mẫu, song có thể khẳng định đây là một hướng đi đúng đắn, góp phần phát huy tối đa vai trò chủ thể của người dân, chung tay xây dựng làng quê xứ Quảng. Xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu cũng là cách gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa và những nét đặc thù của từng vùng miền, giữ hồn quê và cốt cách của nông thôn Quảng Nam để mỗi xóm, mỗi thôn trở thành những miền quê đáng sống.
CHÂU TẤN