Viêm gan: "Sát thủ thầm lặng"
Viêm gan do vi rút hiện là một trong những căn bệnh nguy hiểm của nhân loại.
Tạp chí y khoa uy tín hàng đầu thế giới Lancet vừa đăng tải công trình nghiên cứu của các nhà khoa học, báo động về số ca tử vong vì viêm gan - căn bệnh hiện rất phổ biến trên toàn cầu tương đương với số ca do bệnh AIDS hay bệnh lao gây ra. Viêm gan do vi rút gồm 5 loại thường gặp, được đặt tên là viêm gan A, B, C, D và E, có thể lây qua đường tiếp xúc với dịch cơ thể bị nhiễm bệnh, trong đó loại A và E có thể bị lây qua đường thực phẩm và nguồn nước bị ô nhiễm. Lancet trích số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, mặc dù đã có vắc xin phòng ngừa và có thể được điều trị khỏi, số người chết do bệnh viêm gan vào năm 2013 là 1,45 triệu người, so với 1,3 triệu người tử vong vì các căn bệnh liên quan đến AIDS và 1,4 triệu người do bệnh lao phổi.
 |
| Chẩn đoán và xét nghiệm máu những bệnh nhân nghi lây nhiễm viêm gan B. (Ảnh:std-gov.org) |
Phát hiện gây chú ý trên từ kết quả khảo sát và nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Trường Đại học Hoàng gia Luân Đôn (Anh) và Đại học Washington (Mỹ), tiến hành tại 183 quốc gia và kéo dài từ năm 1990 - 2013. Như vậy, số người chết do bệnh viêm gan cao hơn hai lần trong hai thập kỷ qua, chủ yếu tập trung vào hai loại viêm gan B và C. Hai loại vi rút này thường gây tổn thương gan nghiêm trọng, rất dễ dẫn đến nguy cơ về bệnh ung thư gan. Tuy nhiên, các triệu chứng ban đầu do bệnh gây ra thường rất khó phát hiện, thậm chí bệnh nhân bị nhiễm bệnh không ý thức được hậu quả việc tổn hại đến gan trong thời gian dài cho đến khi bệnh trở nặng. Theo WHO, viêm gan B hiện phổ biến trên thế giới với khoảng 2 tỷ người bị nhiễm trùng và khoảng 400 triệu người đang bị bệnh viêm gan B kinh niên. Trong khi đó, số ca tử vong do bệnh lao và sốt rét trong thời gian 1990 - 2013 giảm đi. Hay như số người tử vong do HIV/AIDS giảm từ giữa những năm 2000 và hiện khoảng 1,2 triệu người mắc bệnh mỗi năm.
Tiến sĩ Graham Cooke, Trường Đại học Hoàng gia Luân Đôn miêu tả việc phát hiện mới về bệnh viêm gan thực sự gây sửng sốt. “ Dẫu chúng ta đã có vắc xin ngăn ngừa hiệu quả viêm gan A, B, phương pháp điều trị mới cho viêm gan C, nhưng tài chính đầu tư chữa trị cho những bệnh nhân viêm gan còn quá khiêm tốn so với nhiều căn bệnh nguy hiểm khác. Giá cho các loại thuốc mới vẫn còn quá đắt đỏ cho dù đối với các nước giàu hay nghèo, nhất là đối với các nước Đông Phi”. Các nhà khoa học Anh và Mỹ cũng cho biết, không giống như nhiều căn bệnh khác, số người tử vong vì bệnh viêm gan do vi rút tại các quốc gia có thu nhập trung bình và thu nhập cao lại cao hơn so với các quốc gia có thu nhập thấp. Đông Nam Á cũng là khu vực chịu tác động nặng nề từ căn bệnh viêm gan với nhiều trẻ em và thanh thiếu niên bị mắc bệnh viêm gan A.
Trước vấn đề sức khỏe đáng quan ngại trên, vào tháng 5.2016, WHO thông báo một chiến lược toàn cầu để giải quyết căn bệnh viêm gan. Mục tiêu là giảm 30% các trường hợp nhiễm viêm gan B và C vào năm 2020, đồng thời giảm 10% tỷ lệ tử vong cho tất cả các loại viêm gan. Để đạt được điều đó, WHO khuyến nghị các chính phủ và những tổ chức mở rộng chương trình tiêm chủng vắc xin, tập trung ngăn ngừa bệnh do mẹ truyền sang con đối với chủng loại viêm gan B, gia tăng tiếp cận phương pháp điều trị hiệu quả cho viêm gan B và C…
NAM VIỆT