Tràn lan thuốc gia truyền
Chưa khi nào các loại thuốc bắc, thuốc Đông y lại được bày bán tràn lan như hiện nay; trong khi nguồn gốc, xuất xứ không rõ ràng.
 |
| Bệnh nhân nên tìm đến các cơ sở đông y chính thống để hạn chế cảnh “tiền mất tật mang”. TRONG ẢNH: Thầy thuốc đông y huyện Phú Ninh đang khám chữa bệnh miễn phí cho người dân. Ảnh: C.T.A |
Dễ mua
Nếu để ý, dọc các con đường tỉnh lộ về các huyện, thỉnh thoảng người đi đường lại bắt gặp các bảng hiệu “bán thuốc xoang”, “bán thuốc đau răng”... Khi được hỏi thì người bán bảo là thuốc gia truyền của thầy X, Y... người nhà dùng hiệu quả nên lấy về bán. Chị Nguyễn Tuệ Nhi (sinh viên năm 2, khoa Hóa, ĐH Sư phạm Hà Nội, quê Phú Ninh), chia sẻ: “Tôi thấy người ta treo bảng bán thuốc chữa đau răng ở trong quán nước dọc đường. Sẵn đang bị đau răng nên hỏi mua giá 50.000 đồng/gói. Đem về dùng cũng thấy đỡ đau nhưng thực sự không biết thuốc đó do ai bào chế, nguồn gốc đảm bảo hay không”. Hai loại bệnh phổ biến và tác động trực tiếp đến cuộc sống thường nhật của nhiều người hiện nay có thể xem là viêm xoang và răng nên thuốc trị bệnh theo đó cũng được bày bán tràn lan. Chị Đặng Thị Hoa (giáo viên, thị trấn Nam Phước, Duy Xuyên), nói: “Trước tết có người bạn giới thiệu dùng thuốc xoang gia truyền bán gần nhà ở Quế Xuân, Quế Sơn rất hiệu quả nên tôi gửi mua để chữa bệnh. Khi đem thuốc về nhà, chồng hỏi nguồn gốc hay giấy phép kinh doanh tôi mới giật mình và không dám dùng bừa”.
Các loại thuốc gia truyền không chỉ được bày bán dễ dàng, công khai ở mọi nơi từ nhà thuốc đến quán nước, quán ăn mà vào tận hội chợ do tỉnh tổ chức. Trong các lần tổ chức hội chợ, có gian hàng thuốc gia truyền được quảng cáo trên băng rôn với địa chỉ tại Hà Nội, được Sở Y tế Hà Nội cấp giấy phép. Tất nhiên, người mua không hề biết thực hư giấy phép đó ra sao. “Báo chí cảnh báo chuyện nguyên liệu thuốc ở nhiều nơi không rõ ràng, việc quản lý nguồn thuốc đông y lỏng lẻo khiến chúng tôi nhiều khi cũng muốn tìm đến thuốc đông y nhưng lại ngại, đành thôi” - anh Hoàng Phương (đường Hoàng Hữu Nam, phường Hòa Thuận, TP.Tam Kỳ), nói. Trong vai người đi mua thuốc cảm, bà chủ tiệm thuốc A.M (đường Trần Cao Vân nối dài, TP.Tam Kỳ) đưa cho tôi những gói thuốc bột nhỏ, bằng ni lông trên bao bì có ghi “Giải nhiệt tiêu ban tán” do cơ sở sản xuất thuốc Phú Sơn (số 11 Lê Đại Hành, quận 11, TP.HCM); ngoài ra không có bất cứ thông tin gì thêm như giấy phép sản xuất, số điện thoại liên lạc...
Nhộn nhịp trên mạng xã hội
Theo giới thiệu của bạn bè, tôi vào mạng xã hội và tìm kiếm thuốc trị xoang với kết quả hàng chục địa chỉ bán thuốc gia truyền. Các địa chỉ đều quảng cáo những lời có cánh về thuốc giá rẻ, hiệu quả, không dị ứng hay có nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn. Ngoài ra còn có cả thuốc gia truyền trị các bệnh nám, sâu răng, dạ dày... Tất cả đều ở dạng bột và dao động 60.000 - 200.000 đồng/gói. Nếu mua nhiều cũng có thể giảm giá hoặc không phải trả tiền vận chuyển. Chị Trần Thị Lý (thôn 5 xã Tiên Lộc, Tiên Phước) cũng theo lời quảng cáo trên mạng xã hội và đặt mua thuốc. Sản phẩm được chuyển về, chị không khỏi bất ngờ khi thuốc đựng trong chiếc túi ni lông, không dán nhãn, không có hướng dẫn sử dụng. Khi thắc mắc người bán lý giải là các thông tin về thuốc đã đưa lên internet, cần hỏi gì cứ liên lạc theo địa chỉ trên. Điều đáng nói là thuốc gia truyền khi mua qua mạng, chỉ cần mô tả triệu chứng, các “thầy thuốc” sẽ bốc thuốc mà không cần bắt mạch.
Những tài khoản, địa chỉ bán thuốc gia truyền trên mạng như “Đông y Việt Nam”, “Thuốc gia truyền Việt Nam”, “Thuốc điều kinh gia truyền bà Bục”... Các mạng Zalo, Viber cũng được nhiều người tranh thủ tận dụng để quảng cáo bán thuốc và có lượng người theo dõi khá lớn. Nhiều người lý giải rằng, thuốc bắc, thuốc Đông y được bào chế từ các loại cỏ cây, hoa lá tự nhiên nên không ảnh hưởng tới sức khỏe, nếu không chữa được cũng không bệnh gì nên thoải mái sử dụng. Tuy nhiên, theo ông Bùi Quang Nhẫn - Chủ tịch Hội đông y huyện Phú Ninh, nếu nguồn gốc mập mờ, chưa kể thuốc giả, thuốc tẩm hóa chất cũng sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường. Còn những người quản lý lĩnh vực này cũng cho rằng, việc kiểm soát thuốc Đông y, thuốc bắc trên địa bàn vẫn chưa kiểm soát hết, huống gì các nhà thuốc đông y trên mạng xã hội.
CHIÊU THỤC ANH