Hai cháu bé trên đèo Lò Xo
Mới đây, trên hành trình từ Đăk Lăk về lại Đà Nẵng, chúng tôi dừng xe trước miếu thờ 29 cựu chiến binh trên đèo Lò Xo, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Đèo Lò Xo có chiều dài hơn 20km, nằm trên tuyến đường Hồ Chí Minh, giáp ranh giữa huyện Phước Sơn (Quảng Nam) và huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. Trên đèo có nhiều đoạn xoắn vòng như chiếc lò xo, nhiều khúc cua tay áo với một bên là vách núi, một bên là vực thẳm rất nguy hiểm. Nơi đây, vào tháng 4.2005 đã xảy ra vụ tai nạn giao thông thảm khốc khiến 29 thành viên Hội Cựu chiến binh phường Kim Liên, quận Đống Đa, Hà Nội tử vong trên đường về thăm chiến trường xưa.
Miếu thờ nằm cách xa điểm dân cư, ngay cạnh khúc cua tay áo, có độ dốc khá lớn. Mới qua rằm tháng Giêng nên phía trước miếu có cả chục chậu hoa cúc nhỏ do người dân và khách thập phương mang đến. Chúng tôi đang bối rối vì chưa kịp chuẩn bị hương hoa thì có hai cháu bé từ phía sau miếu tiến lại. Nhìn hai bộ quần áo cũ kỹ các cháu mặc mà chúng tôi chạnh lòng. Chìa ra thẻ hương nhỏ, một cậu bé cất tiếng hỏi: “Các cô, chú có cần hương không ạ”. Tôi hỏi lại: “Bao nhiêu tiền thẻ hương này hả cháu?”. Hai cậu bé cười: “Chúng cháu không lấy tiền. Đây là hương mọi người mang đến không dùng hết, chúng cháu gom lại để tránh ẩm. Cô, chú cần dùng thì cứ lấy thôi ạ, chúng cháu có cả quẹt lửa nữa”.
Thắp hương cho các bác xong, chúng tôi quay ra gốc cây to ngồi nói chuyện với hai cậu bé. Các cháu đều là người địa phương, đang học lớp 6, cuối tuần nên rủ nhau ra miếu thờ. Các cháu bảo, mỗi ngày có hàng chục lượt người dừng chân vào miếu thắp hương, cầu cho chuyến đi được thượng lộ bình an…
Chúng tôi đang mải chuyện bỗng có chiếc ô tô con từ đâu đến cũng ghé vào. Trong khi người đàn ông loay hoay thắp nhang thì người phụ nữ đi cùng dáng vẻ sang trọng liên tục rút khăn ướt ra lau mặt rồi bóc quýt ăn, cậu con trai cũng bật lon nước ngọt để uống, xong xuôi họ họ thản nhiên vứt khăn giấy, vỏ lon, vỏ quýt ra sân miếu. Hai cậu bé nói: “Người lớn gì mà kỳ ghê. Lát nữa tụi cháu lại phải dọn”. Bạn tôi ngạc nhiên: “Ai giao cho các cháu việc này à?”. Các cậu bé cười: “Cô giáo cháu kể, nạn nhân của vụ tai nạn này là những bác cựu chiến binh, những người đã từng chiến đấu trên mảnh đất này, trên đường đi thăm lại chiến trường xưa thì gặp nạn. Các em phải ghi nhớ và trân trọng công lao của các bác, các chú, mỗi lần qua miếu thờ phải có thái độ nghiêm túc, đúng mực và giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, đừng để các bác, các chú buồn. Mùng một, ngày rằm hay lễ tết bà con quanh đây đều ra miếu dọn vệ sinh, hương hoa rất cẩn thận”. Vừa nói, hai cậu bé vừa đứng lên cầm chổi quét dọn quanh khu miếu.
Chúng tôi cho ít tiền nhưng các cháu cương quyết không nhận. Bạn tôi đành ra xe lấy mấy lon nước ngọt gí vào tay bắt các cháu nhận bằng được rồi mới tiếp tục hành trình. Hành động của hai cháu nhỏ trên đèo Lò Xo thật đáng quý và đáng suy nghĩ biết bao.
NGUYỄN VIỆT HÙNG