Độc đáo chữ tre
Là sản phẩm mỹ nghệ đã xuất hiện hơn mười lăm năm nay tại Hội An, chữ tre đang làm tăng thêm ấn tượng của phố cổ trong mắt du khách bởi nét đẹp mộc mạc, bình dị nhưng khá tao nhã này.
 |
| Một số sản phẩm chữ tre. Ảnh: Q.TUẤN |
Khi khách thập phương bắt đầu đổ về phố Hội cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, chữ tre cũng dần dà xuất hiện và trở thành một sản phẩm mỹ nghệ độc đáo được nhiều du khách lẫn người dân bản địa thích thú. Người đầu tiên có ý tưởng sáng tạo độc đáo này là nghệ nhân trẻ Lê Phước Tiến, anh cũng là chủ cửa hàng khắc chữ tre đầu tiên tại Hội An. Anh cho biết, ban đầu chỉ vài người trong nhà làm và chưa có ý định thương mại hóa sản phẩm này nhưng sau đó khi thấy khách hỏi mua nhiều, anh đã mở ra thêm vài cơ sở sản xuất với hàng chục người gia công.
Hội An hiện có khoảng chục cơ sở sản xuất loại sản phẩm độc đáo này. Ghé lại số 42, Nguyễn Thị Minh Khai tôi gặp anh Lê Hoàng - chủ cửa hàng thủ công mỹ nghệ đang miệt mài gọt dũa sản phẩm để đưa lên kệ phục vụ khách du lịch. Anh Hoàng cho biết: “Ở con đường này cũng có vài hộ theo nghề khắc chữ tre phục vụ khách du lịch. Tôi học nghề và theo nghề hơn 5 năm nay. Dù buôn bán không phải lúc nào cũng suôn sẻ nhưng vẫn gắn bó với nghề”.
Không chỉ khắc chữ trên tre mà các nghệ nhân ở đây có thể khắc được chữ trên đá, trên gỗ hay thân dừa, thân cau,… nhưng phổ biến nhất vẫn là khắc trên tre. Quy trình làm chữ tre khá công phu: Gốc tre già đem về cưa đoạn, qua các khâu xử lý mối mọt để tạo độ bền sau đó cạo bớt lớp vỏ ngoài. Chữ được viết lên giấy rồi căng trên tre sau đó đục theo chữ đã căng, gọt dũa mắt tre hoặc chùm rễ tre để tạo vẻ tự nhiên cho chữ. Cuối cùng thì đánh bóng chờ tre khô, sơn phết màu trang trí tạo sự ấn tượng cho sản phẩm. Có chữ được thếp vàng bóng bẩy trên nền đen hoặc đỏ, có chữ được sơn đen trên nền tre mộc hoặc có chữ được để mộc trên nền sơn đen,…
Anh Hoàng cho biết, trung bình mỗi ống tre khoảng 20 - 25cm được khắc chữ lên có giá khoảng 8 - 10USD và thường khắc những câu tục ngữ ngắn như “Công thành danh toại” hay các câu đối “Phúc như Đông Hải, thọ tỷ Nam Sơn”. Khách du lịch muốn lấy sản phẩm ngay tại chỗ thì có thể đợi sau khoảng hai đến ba giờ đồng hồ và khắc theo đúng yêu cầu kể cả tiếng Anh hay tiếng Trung. Khách hàng ngoài những du khách thập phương còn là các chủ quán cafe, chùa chiền hay cả người dân có hứng thú với đồ thủ công lạ mắt này. Nhiều du khách ở tận Hà Nội, Quảng Bình, TP.Hồ Chí Minh,… sau khi về quê vẫn điện thoại yêu cầu đặt hàng.
Sản phẩm từ chữ tre cũng khá đa dạng, ngoài các ống tre nhỏ thì còn có các liễn tre khắc câu đối dài và lớn, các bảng hiệu buôn bán hay các dòng chữ “Chân – Thiện – Mỹ”; “Phúc – Lộc – Thọ”, khắc hình các con vật lên tre,… Những du khách đến từ nước ngoài lại thích khắc tên mình hoặc tên nơi sinh sống, đất nước của họ lên ống tre và đều được phục vụ hết sức nhiệt tình và thân thiện.
QUỐC TUẤN