Cơ hội làm lại cuộc đời
Xóa án tích là một định chế quan trọng, thể hiện nguyên tắc nhân đạo, dân chủ xã hội chủ nghĩa và tôn trọng quyền con người để giúp đỡ những người lầm lỗi làm lại cuộc đời.
Thời gian qua, cùng với việc quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng, lực lượng công an, chính quyền và các ngành chức năng của tỉnh đã nỗ lực giúp họ được xóa án tích, xóa bỏ mặc cảm, quay về nẻo thiện. Với những trường hợp chấp hành xong án phạt tù có đủ điều kiện để xóa án tích theo quy định, công an các địa phương đã chủ động hướng dẫn, giúp đỡ họ về chủ trương và các thủ tục để được xóa án tích. Đây là động lực giúp nhiều người tự tin làm lại cuộc đời.
Anh T.V.T. trú phường Trường Xuân, TP.Tam Kỳ bị kết án 2 năm tù về tội mua bán trái phép chất nổ, khi đặc xá tha tù trở về địa phương, anh luôn cố gắng để hòa nhập cộng đồng và chí thú làm ăn. Cũng như nhiều người chấp hành xong án phạt tù khác, anh T. không biết gì về việc xóa án tích. Được sự hướng dẫn của Công an TP.Tam Kỳ, anh đã biết và làm các thủ tục liên quan. Anh T.V.T. cho biết: “Từ ngày được đặc xá tha tù trước thời hạn trở về địa phương, tôi cố gắng làm ăn và không biết đến các thủ tục để được xóa án tích. Nhờ có các anh công an phường Trường Xuân đến hỏi han, động viên và hướng dẫn thủ tục, hiện tôi đã được xóa án tích. Việc xóa án tích rất quan trọng, nhất là không để ảnh hưởng đến tương lai, công việc của con cái sau này”.
Tương tự anh T.V.T., trở về sau thời gian chấp hành xong án phạt 2 năm tù giam về tội cưỡng đoạt tài sản, anh N.N.B., trú phường Hòa Hương, TP.Tam Kỳ cũng đã được hướng dẫn làm thủ tục xóa án tích giúp anh tự tin làm lại cuộc đời. Anh N.N.B. chia sẻ: “Các anh công an phường hướng dẫn tôi viết đơn xóa án tích và xác nhận, rồi hướng dẫn tôi nộp đơn lên tòa án. Khi được cầm trên tay quyết định xóa án tích, tôi thấy rất nhẹ nhõm, thoát khỏi nỗi ám ảnh nặng nề của một người từng phạm tội”.
Điều 64 của Bộ luật Hình sự năm 1999 quy định các trường hợp đương nhiên được xóa án tích: 1. Người được miễn hình phạt. 2. Người bị kết án không phải về các tội xâm phạm đến an ninh quốc gia hoặc về tội phạm chống phá hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh nếu từ khi chấp hành xong bản án hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án người đó không phạm tội mới trong thời hạn sau: a) Một năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo; b) Ba năm trong trường hợp hình phạt là tù đến ba năm; c) Năm năm trong trường hợp hình phạt là tù từ trên ba năm đến 15 năm; d) Bảy năm trong trường hợp hình phạt là tù trên 15 năm. Khoản 1 Điều 67 quy định thời hạn để xóa án tích căn cứ hình phạt chính đã tuyên. Khoản 3 điều này quy định việc chấp hành xong bản án bao gồm việc chấp hành xong hình phạt chính, hình phạt bổ sung và các quyết định khác của bản án. |
Theo quy định của pháp luật, người đã được xóa án tích được coi như chưa can án (không có tiền án) và không phải tiếp tục gánh chịu bất cứ hậu quả nào do việc kết án mang lại. Nghĩa là kể từ thời điểm được xóa án tích, họ trở thành người hoàn toàn bình thường về mặt tư pháp và không ai có thể căn cứ vào sự kiện họ đã bị kết án trước đây để hạn chế quyền lợi của họ. Sau khi đã được xóa án tích, mọi giấy tờ liên quan đến căn cước, lý lịch của họ đều được ghi là “không có án tích” và nếu người đó có phạm tội thì được xem như mới phạm tội lần đầu. Tuy nhiên, các bước thực hiện thủ tục xóa án tích không phải ai cũng nắm rõ, nhất là đối với những người có mặc cảm lầm lỡ. Chính vì thế, việc hướng dẫn của cơ quan chức năng cũng như các tổ chức liên quan là rất cần thiết.
Thời gian qua, cùng với lực lượng công an, Hội Luật gia Quảng Nam cũng đã có những hỗ trợ tích cực cho những người chấp hành xong án phạt tù về các thủ tục pháp lý, trong đó có việc xóa án tích. Ông Lê Quang Vinh (thành viên Hội Luật gia Quảng Nam) cho biết: “Không phải ai cũng biết về thủ tục để xóa án tích và ích lợi của việc xóa án tích. Do đó họ khó tránh khỏi mặc cảm khi nghĩ đến tương lai con cái sau này. Để hướng dẫn họ làm các thủ tục xóa án tích, chúng tôi đã phối hợp với lực lượng công an nhằm nắm thông tin về những người chấp hành xong án phạt tù có đủ điều kiện để được xóa án tích và trực tiếp gặp họ hướng dẫn thực hiện”.
Với sự hỗ trợ cần thiết về pháp lý đã và đang được thực hiện tại Quảng Nam, tin rằng những người một thời lầm lỡ sẽ tự tin làm lại cuộc đời, quay về nẻo thiện, làm người có ích cho gia đình và xã hội.
VÂN DU