Du xuân Mường Phăng
Xuân sang, hoa ban lại nở trắng núi rừng Tây Bắc như gọi mời du khách. Và Mường Phăng - nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp đặt bản doanh để làm nên chiến thắng Điện Biên - là “địa chỉ đỏ” mà nhiều du khách muốn tìm đến…
Mường Phăng nằm về phía tây bắc và cách thành phố Điện Biên khoảng 40km, đường đèo dốc quanh co. Nhờ đường sá đã nâng cấp, giờ đây đến Mường Phăng bằng phương tiện ô tô khá thuận lợi. Khi xe vượt qua cầu treo hồ Ba Khoang, đi vào đường bê tông xuyên ngang cánh rừng đại, bất chợt bắt gặp một cánh đồng rộng mênh mông. Mường Phăng hiện ra với vẻ thâm nghiêm hùng vĩ. Từ nhà đón tiếp du khách ở sát bìa rừng, lên mấy bậc đá là đã đặt chân tới “khu vực cảnh giới vòng ngoài” của bản doanh Tướng Giáp. Theo lối mòn được giữ gìn nguyên trạng như buổi ban đầu, chúng tôi men sườn núi chênh vênh lên Chỉ huy sở. Cổ thụ ken dày, cây nào cũng cao vài chục mét, tán lá sum sê. Các em nhỏ người Thái ở bản Mường Phăng tự nguyện theo tôi làm hướng dẫn viên và thuyết minh về “khu rừng lịch sử”. “Phía bên trên là đỉnh Pú Huốt cao chất ngất. Bộ đội ta đã đặt đài quan sát ở đấy, nhìn thấy bao quát cả cánh đồng Mường Thanh rộng lớn” - cậu bé người Thái cho hay.
Các mẹ chị dân tộc Thái, Tày... bán cây lá thuốc nam cho du khách. |
Rất nhiều khách là cựu chiến binh, thậm chí đến từ nhiều nước ngoài, cùng tụ hội ở “địa chỉ đỏ”. Tiếng cô gái Thái cầm loa pin thuyết minh từng căn nhà mái lá đơn sơ của chỉ huy sở, nhắc nhớ những năm tháng chưa xa. Cuối năm 1953, quân Pháp bất ngờ nhảy dù chiếm đóng khu vực Mường Thanh để xây dựng tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Đầu năm 1954, Bộ Chỉ huy tiền phương của Tướng Giáp cũng rời căn cứ Việt Bắc di chuyển về Điện Biên Phủ, chọn cánh rừng Mường Phăng đặt bản doanh chỉ huy chiến dịch. Tại đây, sau khi điều nghiên địch tình, “người anh Cả” quân đội ta đã có quyết định khó khăn nhất trong đời binh nghiệp: Chuyển phương châm từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”, làm nên chiến thắng lịch sử.
Du khách tìm hiểu về tấm bản đồ tác chiến của Tướng Giáp. Ảnh: N.T.M |
Sở Chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ được bảo vệ nguyên trạng trong rừng Mường Phăng hoang sơ. Đứng trước lán ở và làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, tôi lặng lẽ nhìn quanh. Chiếc bàn gỗ tạm bợ. Mảnh ván mỏng ghép thành chiếc ghế dài. Trên vách treo tấm bản đồ “Hình thái chiến trường Đông Dương (đông xuân 1953-1954)” đã ố vàng. Kế bên lán ở là căn hầm đào sâu vào vách núi có dáng hình cánh chõ… Chui khỏi căn hầm, chúng tôi đã xuống đến chân đồi… Ở đấy có lán làm việc của Tướng Hoàng Văn Thái và nhà tác chiến - nơi giao ban hằng ngày của Bộ Chỉ huy chiến dịch. Khoảng cách ngắn giữa Mường Phăng - Mường Thanh được xem là yếu tố bí mật, bất ngờ góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên. Quanh quẩn trong rừng sâu đến trưa, chúng tôi mới cùng bạn bè hạ sơn theo lối mòn có con suối nhỏ. Dọc đường, những người mẹ, người chị dân tộc Thái, Tày... bày bán đủ các loại cây lá thuốc nam vốn là đặc sản địa phương.
Một đồng nghiệp ở Báo Điện Biên Phủ cho hay, cứ mỗi độ xuân sang, Mường Phăng lại rộn ràng những bước chân du khách gần xa. Với người Việt, họ mong muốn một lần trong đời hành hương về cội nguồn cách mạng để cảm nhận thêm cái giá để có cuộc sống hòa bình độc lập hôm nay. Với du khách nước ngoài, họ ao ước được đặt chân tới nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng chỉ huy bộ đội ta bao vây đánh lấn suốt “56 ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt”, để cùng suy ngẫm về lịch sử.
NGUYỄN TAM MỸ