Biển đảo Đông Bắc mùa xuân về - Bài 1: Xuân về trên đảo Trà Bản

Tám giờ sáng. Bến cảng Trà Bản (xã Bản Sen, huyện Vân Đồn, Quảng Ninh) bao phủ bởi mưa phùn, gió mùa trong cái lạnh 6 độ C; chiếc xe tải nhỏ đưa chúng tôi vượt qua 8km để đến với trung tâm xã Bản Sen...

Quãng đường dài 8km như thăm thẳm, nhiều người buột miệng rét sao buốt giá, muốn chụp tấm ảnh mà đôi tay tê lại. Bao quanh Trà Bản là đá, một vòng cánh cung những dải núi đen rì, thăm thẳm. Trên đường đi, từng cụm hoa đào nở phơn phớt hồng khiến Trà Bản vốn xa lạ bỗng trở nên gần gụi lạ thường.

Sở hữu nhiều sản vật

Dọc hai bên đường trung tâm xã Bản Sen lúc này đã nhiều người qua lại để đến với các khu vực nuôi hàu nơi vịnh Bái Tử Long. Ông Phạm Văn Thành - hộ nuôi hàu cho biết, người dân có tập quán nuôi hàu treo dây kết những chiếc phao nổi dài từng lớp, từng lớp.

Nuôi hàu được chính quyền địa phương khuyến khích vì loài hải sản này thân thiện với môi trường, sinh thái. Mỗi cá thể hàu là một “nhà máy lọc” thu nhỏ loại bỏ tảo, sinh vật phù du, sinh vật gây hại, làm trong sạch môi trường.

Bản Sen chính là nơi khởi nguồn cho con hàu Thái Bình Dương có mặt ở nước ta. Nó được Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 đưa từ nước ngoài về nuôi thử nghiệm năm 2006, sau khi thành công thì nhân rộng khắp dải biển Đông Bắc qua Quảng Ninh, Hải Phòng.

Hàu Thái Bình Dương đã được người dân Bản Sen tận dụng nuôi khắp vùng hải đảo rộng lớn. Loại hải sản nuôi này khác xa so với con hàu ta vốn nuôi vùng cửa sông có độ mặn thấp. Ông Thành nói, hàu Thái Bình Dương đáp ứng tốt thị trường tiêu dùng.

“Tôi nuôi hàu cứ sau 7 tháng thì thu hoạch. Hàu thời điểm giáp tết có giá hơn 15 nghìn đồng/kg. Con hàu giúp gia đình có nguồn thu nhập ổn định và đón tết sum vầy hơn” - ông Thành nói.

Cùng với nuôi hàu, người dân Bản Sen còn đầu tư lớn cho trồng cam, gọi là cam Sen. Bà Phạm Thị Ngọc Hân - Phó Chủ tịch UBND xã Bản Sen cho biết, cam Sen bản địa quý nên truyền từ đời này sang đời khác, cách đây hàng trăm năm đã hiện hữu.

Cây cam Sen hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, rất ngon, ngọt. Cam Sen thường được chọn trồng ở những khu vực có hốc đá, nước mưa rửa trôi, hòa tan đá vôi tạo hỗn hợp khử chua giúp cam thơm, ngọt hơn.

Cam Sen được bán với giá khoảng 100 nghìn đồng/kg, giá trị cao nên chính quyền xã tìm cách nhân giống để phát triển đại trà. Cam Sen được giá giúp người dân xã đảo đón tết tươm tất hơn.

Một đặc sản khác của Bản Sen là trà Vân. Ở Bản Sen không có địa danh nào tên Vân. Chỉ biết, cây chè Vân ngày trước nổi tiếng ở huyện Vân Đồn nhưng hợp nhất với thổ nhưỡng ở Bản Sen nên được người dân đưa về trồng và phát triển rộng khắp. Sản phẩm của xã đảo nhưng lại mang tên huyện nên người dân rất tự hào.

Vào dịp tết này, trà Vân Bản Sen được bán rất chạy, đem lại nguồn thu khá cho người dân. Hiện nay, người dân Bản Sen chế biến trà Vân theo phương pháp truyền thống, chè được phơi héo sau đó được ủ đến khi lá chè chuyển sang màu đỏ thì đem sao trên bếp lửa, sau đó sấy cho vào bao bì, gắn nhãn mác cung ứng ra thị trường.

Ấm tình quân dân

Sau một ngày tìm hiểu về vùng đất Bản Sen, đến tối chúng tôi được Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân mời tham gia chương trình đốt lửa trại để cảm nhận về tình quân dân trên đảo. Mới 7 giờ tối, người dân Bản Sen đã tề tựu đông đủ ở Trạm Ra đa 485.

Khi ngọn lửa bập bùng ấm áp cháy đỏ, cả người dân, lực lượng hải quân, cán bộ Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân, phóng viên các báo, đài ở trung ương và địa phương đều hòa mình vào trò chơi dân gian, hát, múa.

Ông Hoài Văn - người dân Bản Sen nói: “Chúng tôi ở nơi cách trở với đất liền. Vùng đảo tiền tiêu hứng chịu nhiều thiên tai. Cuộc sống đã gắn bó chúng tôi với lực lượng hải quân. Bộ đội trên đảo đã đồng hành, giúp chúng tôi từ chỗ an cư cho đến làm ăn, chống thiên tai, chữa bệnh, giúp con cháu trên đảo học hành tốt hơn”.

Cùng với quá trình thực hiện nhiệm vụ, Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân đã huy động các nguồn lực chăm lo cuộc sống cho nhân dân trên đảo Trà Bản.

Nhân dịp tết đang đến rất gần, Vùng 1 Hải quân phối hợp với BIDV Quảng Ninh tặng quà cho Đảng ủy, HĐND, Ủy ban MTTQ Viêt Nam xã Bản Sen, UBND xã; tặng quà cho các trường mầm non xã Bản Sen, trường cấp 1, 2 xã Bản Sen và tặng quà cho 10 hộ gia đình chính sách trên địa bàn.

Đó cũng là nghĩa cử ấm áp, tô thắm thêm tình đoàn kết quân dân vùng biển đảo, chia sẻ để người dân Trà Bản đón tết sum vầy, đầm ấm hơn.

Đại úy Phạm Văn Định - Trạm trưởng Trạm Ra đa 485 cho biết, đơn vị luôn quan tâm chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn và ngư dân hoạt động trên các tàu cá trong khu vực.

Có lần, một ngư dân trong quá trình điều động tàu vào Trà Bản không may bị té, rách da đầu, choáng vì mất máu, đã được quân y Trạm Ra đa 485 băng bó vết thương, cho uống thuốc giảm đau rồi sau đó đưa đến Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn cứu chữa kịp thời.

Hay trường hợp một người dân trên đảo bị đau đầu liên tục trong nhiều giờ. Nửa đêm, gia đình phải xuống Trạm Ra đa 485 nhờ quân y cấp cứu. Lực lượng quân y đến tận nhà người dân thăm khám cho uống thuốc, sức khỏe dần ổn định.

Đảo Trà Bản là phên dậu của khu vực biển đảo vùng Đông Bắc nên Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân phối hợp, gắn bó chặt chẽ giữa quân và dân.

Chuẩn đô đốc Vũ Văn Nam - Tư lệnh Vùng 1 Hải quân trong chuyến kiểm tra công tác trực, sẵn sàng chiến đấu của Trạm Rada 485 đã biểu dương các cán bộ, chiến sĩ vì thường xuyên phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương vận động nhân dân tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai tốt công tác quốc phòng, quân sự địa phương.

“Lực lưỡng vũ trang, chính quyền địa phương và nhân dân xã đảo Trà Bản thực hiện tốt phối hợp bảo đảm nắm chắc tình hình, làm chủ địa bàn, xử lý hiệu quả tình huống, không để bị động, bất ngờ, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Tổ quốc” - Chuẩn đô đốc Vũ Văn Nam nói.

Bài 2: Giữ biển ngày xuân

Ghi chép của VIỆT NGUYỄN