Hai cô gái lặn biển
Một ngày giữa tháng 9/2023, “cánh thư” từ Bộ Ngoại giao báo tin Trần Thị Phương Thảo và Nguyễn Thị Hồng Thúy (hiện công tác tại Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm) lọt vào tốp 17 sáng kiến “Gương mặt hành động”…
“Của hiếm” ở các khu bảo tồn
Tin vui trên đến hoàn toàn bất ngờ, bởi cả hai luôn xem công việc của mình là trách nhiệm, đam mê và Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm hay bản thân hai chị em không nộp hồ sơ ứng cử mà hoàn toàn là sự chọn lọc từ Ban tổ chức.
Theo Ban tổ chức sáng kiến “17 gương mặt hành động” tại Việt Nam, Phương Thảo (35 tuổi (quê Tân An) và Hồng Thúy (30 tuổi, quê Tân Hiệp, TP.Hội An) là gương mặt nổi bật trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững thứ 14 (bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương, nguồn lợi biển vì phát triển bền vững) của Liên hiệp quốc.
Hai cô gái này đã nỗ lực để có chứng chỉ lặn biển cùng đồng nghiệp nhằm thực hiện hiệu quả việc giám sát hệ sinh thái san hô, cỏ biển, rong biển.
Với nỗ lực đó, Khu bảo tồn đã trồng phục hồi thành công 10ha diện tích rạn san hô bị hư hại và trồng mới 20ha diện tích rạn san hô ở khu vực biển Cù Lao Chàm, nâng tổng diện tích các rạn san hô ở đây lên 356,3ha diện tích mặt nước.
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ ở Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm thì lặn biển là kỹ năng bắt buộc. Ban đầu khi mới tiếp cận công việc, cả Thảo và Thúy chỉ biết lặn ống thở Snorkeling (bơi trên mặt nước với ống thở) hoặc ở trên tàu thực hiện công việc ghi chép lưu trữ.
Phương Thảo chia sẻ: “Đến năm 2017, hai chị em được động viên đi học lặn ở Nha Trang và đến bây giờ đã thuần thục lặn biển ở độ sâu 5-20m để quan trắc rạn san hô, cỏ biển, rong biển cũng như một số công việc khác”.
Theo lãnh đạo Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, hầu hết nhân sự phục vụ công việc lặn biển của đơn vị là nam, đến bây giờ chỉ có Thảo và Thúy là nữ. Mở rộng ra trên bình diện cả nước thì cũng rất hiếm nơi nào có nữ giới thực hiện việc lặn biển ở các khu bảo tồn.
Chương trình triển lãm ảnh “17 gương mặt hành động” của Việt Nam là một phần trong sáng kiến “17 gương mặt hành động" (17 Faces of action) do Tổng Giám đốc Văn phòng Liên hiệp quốc tại Geneva khởi xướng.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam tổ chức và là dịp ghi nhận, khuyến khích phụ nữ Việt Nam tiếp tục đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy đạt 17 mục tiêu phát triển bền vững (Sustainable Development Goals).
Tình yêu với hệ sinh thái biển
Từ chỗ vạ vật với sóng gió biển cả, hai chị em nói vui là bây giờ cứ vào mùa đông lại thấy trống vắng mà mong sớm đến mùa biển lặng để được rong ruổi dưới nước sâu ngắm nhìn vẻ đẹp diệu kỳ của biển cả quê hương. Ngược dòng ký ức, hai cô gái này tưởng rằng đã có lúc ngỡ như mình phải dừng lại công việc bảo tồn biển vì sự khắc nghiệt của sóng nước.
“Lúc mới vào tôi được phân công nhiệm vụ đi lấy mẫu nước để quan trắc chất lượng. Hành trình lấy tới 10 điểm, cứ quăng gàu lấy nước xong thì nôn thốc nôn tháo lăn ra nằm.
Cứ khi nào đến điểm lấy tiếp theo các anh trên tàu phải lay dậy quăng gàu lấy tiếp rồi quy trình ấy lặp lại. Rong ruổi cả buổi nhưng trưa không dám ăn cơm, lên bờ rồi vẫn lâng lâng suốt. Phải ròng rã cả năm trời mới thích nghi được” - Thảo nhớ lại.
Đi cùng ghi nhận của các đơn vị, tổ chức về thành tựu của Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm trong tiến trình bảo tồn, phát triển bền vững khu sinh quyển, hai cô gái này cũng cảm nhận được chuyển động, luồng sinh khí mới nơi biển cả quê hương qua quá trình làm việc.
Có lúc khi đang “lang thang” dưới đáy biển, Thảo và Thúy "chạm trán" con cá mú nặng đến cả chục ký, hay khoảnh khắc "chạm mặt" đàn cá mó (loài chỉ dấu cho sức khỏe rạn san hô phục hồi tốt) dày đặc lướt qua ngay cạnh mình. “Nó như những liều kháng sinh tự nhiên tiếp năng lượng để chúng tôi thêm yêu nghề” - Hồng Thúy bộc bạch.
Niềm hạnh phúc từ sự vinh danh vẫn đang len lỏi đâu đó trong tâm trí của hai cô gái trẻ khi tới đây những đóng góp của họ sẽ được chuyển tải đến triển lãm quốc tế về các gương mặt hành động ở Thụy Sĩ. Nhưng họ tin rằng, phát triển bền vững là chặng đường dài và ở khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm vẫn cần nhiều hơn những nguồn lực và hành động để hệ sinh thái biển này thêm trù phú qua mỗi ngày.
Trong ước vọng đầu xuân của hai cô gái trẻ, không chỉ họ được chọn gương mặt hành động mà các cộng sự cùng cộng đồng cư dân ở khu sinh quyển này cũng xứng đáng được vinh danh là những điển hình về sự phát triển bền vững trong việc bảo bảo tồn, sử dụng bền vững đại dương và nguồn lợi biển…