Hỏi - đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (tiếp theo)
(QNO) - Hỏi: Con tôi đi học đã mua bảo hiểm ở trường, bây giờ tôi và vợ tôi sắp hết bảo hiểm y tế (BHYT) thì mua lại sẽ tính người mua theo số lượng người mua hay người mua thứ 2?
Trả lời: Theo quy định của luật, tại Khoản 4 Điều 12 Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014, học sinh sinh viên là đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng. Con ông là học sinh sinh viên nên thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và đã tham gia ở trường. Còn về phần của ông và vợ thuộc đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình.
Theo điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình như sau:
- Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở;
- Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất;
- Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Theo Nghị định 24/2023/NĐ-CP, mức lương cơ sở là 1.800.000 đồng/tháng, từ ngày 1/7/2023.
Vậy, nếu tham gia BHYT: ông sẽ là người thứ nhất, mức đóng: 81.000 đồng/tháng; 972.000 đồng/năm. Vợ ông là người thứ hai, mức đóng: 56.700 đồng/tháng; 680.400 đồng/năm.
Hỏi: Bà Hoàng Thị Nguyệt làm việc tại công ty từ năm 2016. Tháng 9/2022, bà nghỉ ốm, không tham gia BHXH. Tháng 10/2022, bà trở lại làm việc và đóng BHXH. Tháng 6/2023, bà Nguyệt có thai, do bị dọa sảy thai nên bà xin nghỉ ở nhà dưỡng thai đến tháng 9/2023. Bà Nguyệt hỏi, bà dự sinh vào ngày 12/3/2024 thì bà có được hưởng chế độ thai sản không?
Trả lời: Tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 31 Luật BHXH năm 2014 quy định điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con khi tham gia BHXH bắt buộc là: Phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc lao động nữ đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng BHXH từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Đối chiếu quy định nêu trên, trường hợp của bà Nguyệt dự kiến sinh con vào ngày 12/3/2024 thì thời gian 12 tháng trước khi sinh con được xác định từ tháng 3/2023 đến tháng 2/2024. Trong thời gian này nếu bà phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và thực tế có đóng BHXH đủ 3 tháng (từ tháng 3 đến tháng 5/2023) thì bà đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con.