Nam Giang: Người Tày, Nùng giữ điệu hát then
Sau 3 năm thành lập, Câu lạc bộ hát then - đàn tính cộng đồng Tày, Nùng ở tổ dân phố Đồng Râm (thị trấn Thạnh Mỹ, Nam Giang) góp phần làm phong phú thêm phong trào nghệ thuật quần chúng, gìn giữ giá trị văn hóa đặc trưng của các tộc người thiểu số tại địa phương.
Nghệ nhân Lý Kim Xuyến - Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) hát then - đàn tính tổ dân phố Đồng Râm cho biết, qua thời gian thành lập, đến nay, CLB có 24 thành viên tham gia, chủ yếu là người Tày, Nùng cư trú tại địa phương.
Nhiều năm nay, trong các hoạt động nghệ thuật quần chúng tại địa phương, sự xuất hiện và trình diễn của CLB hát then - đàn tính ở Đồng Râm luôn nhận được sự cổ vũ của cộng đồng các dân tộc thiểu số huyện Nam Giang.
Hơn 35 năm sinh sống ở vùng đất bên dòng sông Bung, ông Lý Kim Xuyến nói, tất cả cư dân Tày, Nùng vẫn không quên nguồn cội. Bằng chứng là việc khôi phục nghệ thuật hát then, đàn tính của dân tộc mình.
Lợi thế là người am hiểu về nghệ thuật hát then, đàn tính, nhiều năm qua, ông Lý Kim Xuyến cùng một số người lớn tuổi ở tổ dân phố Đồng Râm miệt mài truyền dạy nghệ thuật độc đáo của cộng đồng mình.
Khó khăn ban đầu dần qua đi, nhiều thành viên trong CLB bây giờ đã có thể gõ âm theo nhịp phách, cùng điệu “phong slư” và câu hát then truyền thống, tạo động lực phát triển CLB độc đáo ở Trường Sơn Đông.
“Lúc mới thành lập CLB, có đêm chúng tôi thức cùng nhau để truyền dạy, hướng dẫn các thành viên trẻ tuổi nhận biết kỹ năng chơi đàn tính, hát lượn kết hợp hát then. Nhờ tinh thần đoàn kết và niềm đam mê với mong muốn bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, giúp chúng tôi duy trì được CLB hát then, đàn tính và tham gia biểu diễn ở nhiều sự kiện văn hóa lớn nhỏ của địa phương.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay, ngoài chưa thể chế tác đàn tính, còn thiếu về trang phục biểu diễn, cũng như sự cảm thụ âm nhạc truyền thống trong thành viên CLB, nhất là giới trẻ.
Để khắc phục tình trạng này, hằng năm, Ban Chủ nhiệm CLB đề xuất mỗi thành viên phải học thuộc được 4 bài hát then với nhiều giai điệu truyền thống, tạo nên sự lan tỏa giúp hỗ trợ lẫn nhau trong hoạt động bảo tồn văn hóa” - ông Lý Kim Xuyến nói.
Ông Trần Ngọc Hùng - Trưởng phòng Văn hóa thông tin huyện Nam Giang cho hay, với sự ra đời và hoạt động của CLB hát then - đàn tính ở Đồng Râm đã góp thêm làn gió mới trong câu chuyện văn hóa nhiều màu sắc ở địa phương.
Trong các dịp lễ hội, tiếng đàn tính, giọng hát then sẽ hòa quyện cùng với điệu đinh tút, tâng tung da dá và các loại hình nghệ thuật đặc sắc khác của các tộc người, tạo nên nhịp sống văn hóa đa dạng và đầy phong phú.
“Thời gian qua, chúng tôi tạo điều kiện thuận lợi nhất để CLB hát then - đàn tính hoạt động, định hướng gắn loại hình nghệ thuật độc đáo này với phát triển du lịch cộng đồng, vừa bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa tạo sinh kế thu nhập cho người dân địa phương” - ông Hùng cho hay.