Chống khai thác IUU:Quảng Nam kiểm soát chặt hành trình của tàu cá
Chủ trì hội nghị sơ kết công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không đúng quy định (IUU) được UBND tỉnh tổ chức hôm qua 1/8, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu yêu cầu các sở, ngành, địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp để gỡ “thẻ vàng” thủy sản, nhất là ngăn chặn ngư dân tắt giám sát hành trình và gỡ khó cho “tàu cá 3 không”.
Lo với kết nối giảm sát hành trình
Thời gian qua, số lượng tàu cá của ngư dân Quảng Nam mất kết nối giám sát hành trình (GSHT) nhiều ngày trên biển diễn ra khá nhiều.
Thượng tá Nguyễn Tấn Sơn - Phó Trưởng phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh) cho biết từ đầu năm đến nay, qua theo dõi, lực lượng công an đã phát hiện có 27 tàu cá mất kết nối GSHT, có dấu hiệu vượt ranh giới cho phép để sang Philippines đánh bắt hải sản.
Ngành chức năng đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương ven biển khẩn trương liên lạc, vận động ngư dân quay lại vùng biển Việt Nam và xử phạt theo quy định.
Theo Thượng tá Sơn, có thể rút ra một số nguyên nhân về tình trạng trên: Công tác tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân thực hiện nghiêm các quy định về chống khai thác IUU còn chưa thường xuyên, sâu sát.
Trữ lượng hải sản ở các vùng biển Việt Nam suy giảm nghiêm trọng nên ngư dân “đánh cược” khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài. Xử lý các trường hợp sai phạm chưa nghiêm...
Thượng tá Nguyễn Tấn Sơn cho biết, Công an tỉnh phối hợp với ngành chức năng, các địa phương có nghề cá tiến hành rà soát, kiểm tra tàu cá mất kết nối GSHT để ngăn chặn tình trạng ngư dân cố tình ngắt kết nối GSHT để đưa tàu cá đi khai thác ở vùng biển nước ngoài.
Triển khai Nghị quyết số 04 ngày 12/6/2024 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Công an tỉnh phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh theo dõi, nắm tình hình, điều tra, khởi tố các vi phạm nếu có đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Trong đó, tập trung vào các hành vi xuất cảnh đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam; tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh để đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam; vi phạm quy định về lắp đặt, quản lý, sử dụng GSHT tàu cá làm cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông…; sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức để khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản.
Thượng tá Phan Văn Thí - Phó Chỉ huy trưởng kiêm Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh cho biết, trước diễn biến ngư dân tắt GSHT để khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài, ngành chức năng sẽ chủ động trao đổi thông tin, tình hình với Hải quân Vùng 3, Vùng Cảnh sát biển 2, Sở NN&PTNT, Công an tỉnh, các địa phương ven biển để thống nhất phòng ngừa, đấu tranh. Tiến hành điều tra, xử lý nghiêm theo quy định để răn đe và bổ sung nhóm ngư dân cố tình ngắt kết nối GSHT vào diện theo dõi đặc biệt.
Giải quyết “tàu cá 3 không”
Tính đến ngày 20/7/2024, Quảng Nam có tổng số 3.395 tàu cá; trong đó có 2.226 tàu cá đã được đăng ký và 1.169 tàu cá chưa đăng ký, đăng kiểm, cấp phép (tàu cá 3 không).
Ông Phạm Viết Tích - Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, mặc dù đã có Thông tư số 06 ngày 6/5/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 23 ngày 15/11/2018 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, tuy nhiên ách tắc trong giải quyết “tàu cá 3 không” vẫn còn gặp trở ngại về thủ tục thuế trước bạ; cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật; xác nhận của địa phương.
Phần lớn “tàu cá 3 không” là các tàu cá không có giấy tờ hợp lệ, không có hợp đồng đóng mới, mua bán, sửa chữa tàu nên không thể kê khai trước bạ theo quy định.
Đối với tàu cá chiều dài từ 12m trở lên, nhiều chủ tàu mua máy chính không có hóa đơn máy, không có giấy chứng nhận chất lượng hoặc giấy chứng nhận kiểm định máy, thậm chí một số tàu cá có máy chính đẩy tàu không phải là máy thủy nên không được cơ quan đăng kiểm cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật. Nhiều địa phương chưa thật sự vào cuộc, UBND cấp xã không xác nhận tờ khai tàu cá có sự cam kết về tài sản hợp pháp của chủ tàu.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu cho hay, UBND tỉnh đã có Thông báo số 224 ngày 15/7/2024 về thực hiện đăng ký, cấp phép, gỡ khó cho “tàu cá 3 không”.
Sở NN&PTNT khẩn trương chỉ đạo Chi cục Thủy sản tiến hành đăng ký, cấp phép đối với tàu cá có chiều dài từ 12m trở lên, cập nhật thông tin đăng ký, cấp phép tàu cá trên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNfisbase.
UBND các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương thực hiện đăng ký, cấp phép đối với tàu cá có chiều dài từ 6m đến dưới 12m và báo kết quả về Sở NN&PTNT cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia Vnfisbase.
Cục Thuế tỉnh chỉ đạo chi cục thuế các huyện, thị xã, thành phố hướng dẫn, hỗ trợ chủ tàu cá thực hiện nghĩa vụ lệ phí trước bạ. Các địa phương vào cuộc năng nổ để xóa tình trạng “tàu cá 3 không” trên địa bàn.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu nhấn mạnh, tuyệt đối không để phát sinh “tàu cá 3 không” trên địa bàn. Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã phải chịu trách nhiệm nếu để tàu cá không đủ điều kiện đăng ký, cấp phép phát sinh mới trên địa bàn quản lý. Việc đăng ký, đăng kiểm, cấp phép đối với “tàu cá 3 không” phải hoàn thành trước ngày 31/8/2024.
Giao Chi cục Thủy sản lập danh sách tàu cá có chiều dài tàu lớn nhất từ 12m trở lên chưa thực hiện đăng kiểm, hết hạn giấy phép khai thác thủy sản gửi các địa phương để thông báo đến từng chủ tàu, yêu cầu khẩn trương hoàn thành các thủ tục đăng kiểm, cấp giấp phép đúng theo quy định.
Từ đầu năm đến ngày 10/7, Sở NN&PTNT và Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phối hợp tuần tra, kiểm tra, kiểm soát hoạt động nghề cá, xử lý 130 vụ về khai thác IUU, xử phạt vi phạm hành chính 75 vụ vi phạm với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là vi phạm quy định về thiết bị thông tin liên lạc, thiết bị GSHT tàu cá.