Tươi ngọt măng gai
Bụi tre gai nằm ở góc vườn. Nhiều năm qua, chưa bao giờ cha mẹ tôi có ý định đốn hạ bụi tre gai. Lũy tre mang lại cảm giác bình yên, mát mẻ vào ngày hè. Dưới tán tre lốm đốm ánh sáng lọt qua kẽ lá ấy, thi thoảng mẹ tôi còn kiếm được những mụt măng tre gai mập ú, ngon lành.
Khi mới nhu nhú lên mặt đất, những búp măng tre có màu xanh xám đặc trưng trên lớp mo tre dày, phủ đầy lông cứng.
Càng lớn, búp măng càng thẳng, quay đi ngoảnh lại chỉ vài ba ngày quên khuấy mất, thể nào cũng tiếc hùi hụi vì măng đã qua giai đoạn ngon nhất. Búp măng tre chỉ mới nhú đó thôi đã trở thành búp măng cao vút, sắp sửa nhô ra những cành nhánh tua tủa gai.
Bởi thế, khi còn bé, tôi đã hay được mẹ phân công để ý bụi tre gai. Măng ít thì để mọc thành cây, thi thoảng có những cụm búp măng mới nhú, mẹ tôi sẽ dùng chiếc thuổng, thuần thục xén sát gốc măng để mang về nấu.
Măng tre gai chắc nịch, vừa có thể ăn tươi, vừa còn hay được phơi khô hoặc muối chua để nấu canh, kho cá, kho vịt. Sau khi mang về, mẹ dùng dao rọc đi những phần bẹ măng, để lộ ra lõi măng trắng ngà ngon mắt. Cắt nhỏ măng thành từng lát mỏng, ngâm nước muối 2 - 3 đợt, để chắc chắn là không bị say măng, mẹ còn luộc kỹ rồi mới mang măng xào chung cùng miến.
Khỏi phải nói những búp măng tre gai ngon đến nhường nào. Miếng măng giòn sần sật, thơm lựng. Mùi măng quyện với hương tỏi được phi vàng ươm, cọng miến dai mềm thấm đẫm. Đâu cần sợ cái oi nóng của những ngày cuối hè nữa, vì mỗi đũa măng đều đậm đà mát lành ngay trong miệng.
Hay như món măng muối chua đúng chuẩn nhà làm. Sau khi ngâm kỹ với nước muối, măng được ướp chua trong vại sành. Có “tay” muối chua, lại cẩn thận, kỹ lưỡng, vại măng mẹ ướp để hàng mấy tháng trời vẫn chắc tay, không bị thối nhũn. Vớt măng ra, ngâm cho vị chua dịu lại, thế là có ngay nguyên liệu hấp dẫn cho nồi canh cá kình với vị ngon chẳng lẫn đi đâu được.
Cuối tuần về thăm nhà, theo thói quen thuở bé, tôi lại tìm đến góc vườn mát rười rượi, bên bụi tre gai kẽo kẹt đung đưa theo gió. Tia mắt nhìn sâu vào một góc của bụi tre, vừa hay tôi lại bắt gặp những búp măng tre cao độ hai gang, đúng vào thời điểm măng ngon nhất.
Còn chần chừ gì nữa, búp măng ngay trước mắt, chiếc thuổng thì luôn nằm chung với mớ cào cuốc của ba sau hông nhà. Chợt nhận ra là tôi đã có thể tự tay đào măng thuần thục chứ không còn là cô bé con ngày nào hay lẽo đẽo theo mẹ mang thuổng ra đào măng nữa!