Thủy sản

Núi Thành chung tay chống IUU

VIỆT NGUYỄN 19/09/2024 08:00

Huyện Núi Thành đang áp dụng đồng bộ giải pháp chống IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không đúng quy định) để cùng với tỉnh và cả nước gỡ “thẻ vàng” thủy sản.

iuu.jpg
Ngư dân huyện Núi Thành cài đặt phần mềm eCDT VN truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử. Ảnh: Q.VIỆT

Nỗ lực xóa tàu cá “3 không”

Theo Thông báo số 224, ngày 15/7 của UBND tỉnh, huyện Núi Thành có 755 tàu cá “3 không” (không đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác hải sản). Sau khi có thông báo, UBND huyện Núi Thành yêu cầu các địa phương thống kê chính xác lại số tàu cá “3 không” đang hoạt động để tập trung rà soát, hỗ trợ cấp phép.

Ngành thủy sản huyện Núi Thành, các địa phương ven biển phối hợp chặt chẽ với các sở ngành, đơn vị tuyên truyền đến ngư dân chấp hành nghiêm túc việc thực hiện đăng ký, cấp phép và đăng kiểm tàu cá theo quy định.

Phòng NN&PTNT huyện Núi Thành phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh, Công an tỉnh tăng cường kiểm tra, kiểm soát, không cho tàu cá “3 không” xuất bến ra biển khai thác hải sản, đặc biệt là giám sát nơi neo đậu của tàu cá “3 không”, cương quyết không cho tàu cá “3 không” hoạt động trái pháp luật.

Đến ngày 9/9, huyện Núi Thành đã cấp phép thêm cho 125 tàu cá, nhưng lại phát sinh tăng 485 tàu cá “3 không”. Nguyên nhân là do trong quá trình đo đạc, đã tăng số tàu có chiều dài dưới 15m (do huyện cấp phép), ngược lại giảm số tàu có chiều dài từ 15m trở lên (do tỉnh cấp phép).

Ông Võ Văn Long - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, đã bổ sung danh sách 485 tàu cá “3 không” phát sinh của huyện Núi Thành vào Thông báo số 224 trình Sở NN&PTNT tham mưu UBND tỉnh thông qua, giúp Núi Thành nhanh chóng xóa tàu cá “3 không”.

Những ngày này, UBND huyện Núi Thành đã thành lập 4 tổ công tác; trong đó 3 tổ đến các địa phương có nghề cá như Tam Hải, Tam Quang, Tam Giang cùng ngư dân, chính quyền địa phương đo đạc tàu cá, ký, đóng dấu hồ sơ, thủ tục và chuyển sang Chi cục Thuế huyện kiểm tra, cấp thuế trước bạ làm cơ sở cấp phép để xóa tàu cá “3 không”.

Ông Bùi Văn Gát - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Núi Thành cho biết: “Thay vì tuyên truyền, vận động, rồi để ngư dân tự thực hiện thủ tục đăng ký tàu cá, chúng tôi cầm tay chỉ việc giúp ngư dân rồi trực tiếp làm việc với Cục Thuế để cấp thuế trước bạ, hoàn thiện hồ sơ, cấp giấy phép khai thác hải sản cho ngư dân. Xóa tàu cá “3 không” là nhiệm vụ quan trọng trong chống IUU. Huyện kỳ vọng sẽ không còn tàu cá “3 không” vào cuối tháng 9 này”.

iuu2.jpg
Hải sản ngư dân huyện Núi Thành bán ở cảng cá Tam Quang sau khai thác. Ảnh: Q.VIỆT

Đồng bộ giải pháp

Hiện nay, toàn huyện Núi Thành có 1.931 tàu cá với tổng công suất hơn 228 nghìn mã lực. Trong đó, tàu cá có công suất từ 90CV trở lên đăng ký hoạt động thường xuyên ở các vùng biển xa là 331 chiếc.

Ông Lê Văn Hiệp - Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Núi Thành cho biết, còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong chống IUU, gỡ “thẻ vàng” thủy sản. Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT VN) vẫn chưa đồng bộ trong hệ thống.

Tình trạng thiết bị giám sát hành trình (GSHT) tàu cá mất kết nối chưa rõ nguyên nhân vẫn thường xuyên xảy ra gây rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý. Nhiều chủ tàu cá không đảm bảo các quy định về hồ sơ, thủ tục khi xuất, nhập cảng cá.

“Hầu hết chủ tàu, thuyền trưởng đều hiểu khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài là vi phạm pháp luật nhưng vì lợi ích kinh tế trước mắt vẫn cố tình vi phạm và tìm cách che giấu bằng cách tắt máy GSHT. Ý thức chấp hành các quy định về bảo vệ nguồn lợi của ngư dân còn hạn chế. Trong khi đó, công tác xử lý, xử phạt các vi phạm về IUU còn chưa đủ răn đe” - ông Hiệp nói.

Ông Lê Văn Sinh Chủ tịch UBND huyện cho biết, Núi Thành đang áp dụng bộ giải pháp để chống IUU. UBND huyện giao nhiệm vụ ngành thủy sản phối hợp với các cơ quan, đơn vị của tỉnh tăng cường lực lượng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập cảng, đảm bảo 100% tàu cá xuất, nhập cảng phải có đầy đủ giấy tờ và vận hành GSHT tàu cá.

Huyện phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh kiểm soát chặt chẽ sản lượng hải sản khai thác; rà soát, thực hiện nghiêm công tác xác nhận, chứng nhận truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác.

Núi Thành phối hợp với Trung tâm Đăng kiểm tàu cá & quản lý cảng cá khẩn trương hoàn thiện hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) để đảm bảo tính minh bạch, hợp pháp trong xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác. Đặc biệt là phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh điều tra, xác minh, xử lý nghiêm các hành vi ngắt kết nối GSHT để vượt ranh giới, khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.

Để chống IUU hiệu quả hơn, UBND huyện Núi Thành kiến nghị UBND tỉnh cho phép huyện xây dựng Khu neo đậu tàu cá xã Tam Giang ở vị trí là khu đất Hợp tác xã Thủy sản cũ để ngư dân có điều kiện vận chuyển hàng hóa, thu mua các nhu yếu phẩm cần thiết trước và sau mỗi chuyến biển.

Đồng thời đề xuất UBND tỉnh có chính sách hỗ trợ kinh phí giúp ngư dân mua sắm GSHT tàu cá và hỗ trợ phí dịch vụ thuê bao kết nối GSHT tàu cá vì kinh phí đầu tư lớn mà thiết bị lại hay hỏng.

VIỆT NGUYỄN