Cạm bẫy từ thuốc lá điện tử trong học sinh
Hương vị hấp dẫn, thiết kế thời trang cùng với mức giá rẻ, không khó để học sinh đua đòi sở hữu cây thuốc lá điện tử cho bằng bạn bè. Tuy nhiên, đằng sau sự sành điệu này là những nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe và cộng đồng.
Theo Bộ Y tế, tỷ lệ học sinh từ 13 - 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử tăng từ 3,5% (năm 2022) lên 8,0% (năm 2023). Đặc biệt ở nữ giới 11 - 18 tuổi, theo kết quả sơ bộ của điều tra 11 tỉnh, thành phố thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử là 4,3% (năm 2023).
Không khó để bắt gặp hình ảnh học sinh hút thuốc lá điện tử. Khoảng 8 giờ sáng, tại căn tin trong một trường học trên địa bàn huyện Phú Ninh, một nhóm học sinh tụ tập hút thuốc lá điện tử, trò chuyện sôi nổi về hương vị và độ tạo khói mà không nhận thức được tác hại trầm trọng của nó mang lại.
Em B.T. K. (16 tuổi) cho biết, đã sử dụng thuốc lá điện tử trong 2 năm. “Ban đầu, em thấy bạn bè hút nhìn rất ngầu, rồi em được mời mua hàng từ anh của bạn. Em chỉ hút thử cho thỏa mãn thôi nhưng dần dần trở thành thói quen hàng ngày. Đôi lúc em cũng cảm nhận được sức khỏe của mình có dấu hiệu bất thường như ho, hụt hơi, khó tập trung trong học tập” - K. nói.
Theo báo cáo của gần 700 cơ sở khám chữa bệnh, vào năm 2023, có 1.224 ca nhập viện liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Các triệu chứng nhập viện chủ yếu là dị ứng, ngộ độc và tổn thương phổi cấp.
Bác sĩ Nguyễn Thị Kim Vân - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng Nam chia sẻ, hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử cao hơn so với thuốc lá truyền thống và nicotine trong thuốc lá điện tử là dạng hóa chất tổng hợp, dạng bào chế tinh thể muối nên ít gây kích ứng cho đường hô hấp.
Vì vậy, trẻ dễ dàng tiếp nhận mặc dù liều lượng cao, dễ gây nghiện, về lâu dài tiếp xúc càng nhiều thì ảnh hưởng đến sức khỏe càng nặng, kể cả người hút chủ động và thụ động.
Theo một nghiên cứu của Trường Đại học Y tế công cộng (thực hiện trên 3.801 học sinh từ lớp 6 - 12 tại 11 tỉnh, thành phố từ tháng 10 - 12/2023) về độ tiếp cận thị trường của thuốc lá điện tử: 96,2% học sinh nhận biết được và 14% đã có thử dùng thuốc lá điện tử, 7% đã sử dụng trong 30 ngày gần nhất.
Cùng với sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, đã tạo ra việc buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử tràn lan, không khó để thế hệ trẻ tiếp cận với những sản phẩm này, phụ huynh khó kiểm soát được.
Đáng lo ngại hơn, một số sản phẩm còn bị trộn lẫn với chất cấm, đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng. Nhiều học sinh đã phải cấp cứu hoảng loạn, ảo giác, bị ngộ độc nicotine vì thuốc lá điện tử.
Dưới tác động tiêu cực của thuốc lá điện tử, ngoài sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường nhằm trang bị kiến thức cho trẻ về tác hại thuốc lá điện tử, việc nâng cao ý thức tự bảo vệ sức khỏe của học sinh là rất cần thiết.
Khi học sinh hiểu được tầm quan trọng của việc “nói không với thuốc lá điện tử”, các em không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng môi trường học tập an toàn, lành mạnh.