Quảng Nam quản lý người nghiện và sau cai nghiện hiệu quả chưa cao
(QNO) - Sau 2 năm thực hiện Nghị quyết số 02/2023/NQ-HĐND ngày 21/3/2023 của HĐND tỉnh quy định nội dung, mức chi cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh, có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn trong công tác này từ cơ sở. UBND tỉnh đã tổ chức hội nghị sơ kết vào sáng ngày 18/12 để bàn giải pháp quản lý người cai nghiện và sau cai hiệu quả hơn trong thời gian tới.
.jpg)
Phức tạp tội phạm ma túy
Tại hội nghị, Thượng tá Huỳnh Tấn Mười - Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh Quảng Nam) khẳng định rằng công tác trấn áp tội phạm ma túy, quản lý người nghiện và sau cai nghiện tại cộng đồng có vai trò lớn của công an các địa phương. Thế nên, công an các địa phương, từ cấp huyện tới xã bắt buộc phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, làm tốt công tác quản lý nhằm đảm bảo an ninh, an toàn cho xã hội.
Với nhu cầu ma túy heroin và ma túy tổng hợp rất lớn từ các đối tượng nghiện đã hình thành một số đường dây tội phạm ma túy liên tuyến, liên tỉnh với nhiều phương thức ngày càng đa dạng, tinh vi, triệt để lợi dụng không gian mạng để hoạt động.
Đầu năm 2024 đến nay, lực lượng chức năng đã triệt xóa 6 đường dây, bắt giữ 12 đối tượng vận chuyển hơn 200kg ma túy các loại, 100kg cần sa, hầu hết các đối tượng này đều nghiện, có tiền án, tiền sự về ma túy.
Trước tình hình trên, lực lượng công an từ tỉnh đến cơ sở đã tăng cường phối hợp với các ngành, các cấp tập trung triển khai nhiều biện pháp theo dõi, quản lý người nghiện ngoài xã hội, người sử dụng trái phép chất ma túy và người quản lý sau cai, qua đó đạt những kết quả tích cực. Đầu năm 2024 đến nay, đã phát hiện, khởi tố 315 đối tượng nghiện và sử dụng trái phép chất ma túy phạm tội, gồm 142 đối tượng nghiện, 173 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy phạm tội về hình sự và ma túy, xử lý hành chính 369 đối tượng.
Tuy vậy, thực tế vẫn còn sót lọt đối tượng, lực lượng công an mới quản lý về hồ sơ, chưa đi sâu quản lý diễn biến hoạt động của đối tượng, dẫn đến nhiều đối tượng vẫn lén lút sử dụng trái phép chất ma túy nhưng chưa kịp thời phát hiện, xử lý. Hiệu quả hoạt động của Tổ quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy còn nhiều hạn chế, phần lớn giao phó cho lực lượng công an, các ban, ngành khác còn e ngại khi làm việc, tiếp xúc với đối tượng ma túy, dẫn đến hiệu quả hoạt động của Tổ quản lý này chưa được phát huy.
Cần phối hợp quản lý hiệu quả hơn
Tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Tuấn thẳng thắn đánh giá rằng, tình hình tệ nạn nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua diễn biến phức tạp và khó kiểm soát. Các đối tượng mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy ngày càng manh động, với nhiều thủ đoạn tinh vi, khó lường; người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy trên địa bàn đang có xu hướng gia tăng, sinh sống ở nhiều vùng, miền, tập trung vào nhóm người trẻ tuổi, đa số trình độ văn hóa thấp, không có nghề nghiệp ổn định, điều kiện kinh tế gia đình khó khăn.
Công tác tổ chức cai nghiện tại gia đình và cộng đồng còn nhiều hạn chế, hiệu quả chưa cao. Việc ra quyết định cho đối tượng cai nghiện tự nguyện tại gia đình và cộng đồng cũng như phân công cán bộ tư vấn, quản lý đối tượng này chưa đảm bảo theo đúng quy định.
Hiện nay ở các địa phương vẫn chưa có các cơ sở tổ chức, cá nhân đủ điều kiện thực hiện cung cấp các dịch vụ cho người cai nghiện tự nguyện tại gia đình và cộng đồng theo Nghị định 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ, người nghiện cai nghiện bằng hình thức này không được hỗ trợ về y tế và tâm lý là rất nguy hiểm, dễ gây mất trật tự an toàn xã hội khi đối tượng có các biểu hiện hội chứng cai, loạn thần, ảo giác.
Ông Tuấn cho rằng số người nghiện có hồ sơ quản lý thấp so với số người nghiện thực tế ngoài cộng đồng, từ đó cho thấy việc quản lý nhóm đối tượng này còn chưa chặt chẽ, thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan, địa phương.
Số liệu được báo cáo tại hội nghị, tính đến ngày 31/10/2024, trên địa bàn tỉnh có 735 người nghiện có hồ sơ quản lý, trong đó có 699 người đang cai nghiện (458 người điều trị bằng chất thay thế Methadone, 20 người cai nghiện tự nguyện tại gia đình và cộng đồng; 18 người cai nghiện tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy; 203 người cai nghiện bắt buộc tại cơ sở cai nghiện ma túy); 274 người đang quản lý sau cai nghiện ma túy ở địa phương (trong đó có 30 người đã có việc làm).
Nhưng ông Tuấn khẳng định, qua đợt ra quân của công an toàn tỉnh trong 2 tháng qua trong trấn áp tội phạm ma túy, thì số người nghiện trong cộng đồng cao gấp đôi con số báo cáo như trên. Vì thế, các địa phương, cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ hơn để quản lý, đưa vào cai nghiện bắt buộc, cai nghiện có sự quản lý tại cộng đồng là cấp bách để không ảnh hưởng đến tình hình an ninh - trật tự trong thời gian tới.