Tháng Chạp, hướng về cội nguồn...
Con nắng bừng sáng bất ngờ của một ngày cuối tháng Chạp làm người ta giật mình bởi thời giờ của năm cũ sắp hết mà nhà bộn bề bao việc để lo tết vẹn tròn.
Tháng Chạp năm nay đến khá âm thầm. Nhẩm trên đầu ngón tay, má xẻ ngày tháng Chạp với xới ván đậu phộng, vãi phân lúa, dọn dẹp sân vườn, nhà cửa, chuẩn bị bánh mứt... Như thường lệ, nếp nhà tinh tươm, đủ đầy đón năm mới không bao giờ thiếu việc dọn dẹp, bài trí bàn thờ với mâm cơm cúng đủ lễ nghĩa, trang trọng.
Ba tôi là con trai lớn trong nhà, mỗi năm lo mấy cái giỗ chạp nên bàn thờ thường xuyên được lau dọn cẩn thận. Bàn thờ gia tiên đặt trên gác, luôn sạch sẽ, mỗi ngày hương khói đều đặn. Nhưng cứ cuối tháng Chạp, ba má lại thành kính sửa soạn bàn thờ, đánh bóng bộ lư đồng, xin rút chân nhang đi đốt, dán giấy mới.
Dâng hoa tươi, trầu cau, mâm ngũ quả mang ý nghĩa khởi đầu một năm mới an lành, may mắn lên bàn thờ... Trong cái nắng se lạnh, giữa những tất bật tháng Chạp, má ra vườn cắt mấy tàu lá chuối, phơi cho dịu, rọc và lau sạch phấn. Đó là khâu đầu tiên má chuẩn bị gói bánh tét, bánh rò kỵ cơm ông bà mấy ngày tết và để thờ.
Tháng Chạp vội vàng đầy men say. Ai cũng quay chong chóng đủ việc mà lòng cứ hân hoan lạ. Sửa sang nhà cửa, người quê tôi không quên sửa sang mồ mả ông bà.
Quanh co theo lối ruộng, ba dẫn mấy chị em tôi đi giẫy mả. Khu mả ông bà nằm dưới chân núi Cà Tang, nhìn ra con đường lớn, bên kia là sông Thu Bồn. Chiều, bên kia sườn núi, sợi nắng vàng ươm lâu nay trú rét giờ ló dạng hùa theo gió bông lơn vạt tranh triền đồi.
Thoăn thoắt, ba phát bụi rậm, lau chùi, kẻ sơn lại tấm bia, đổ cát nồi hương. Chị em tôi xúm tỉa mấy cây bông trang trồng trong khuôn viên, đặt chậu vạn thọ ngay ngắn trước mộ, đem chân nhang ra đốt. Xong xuôi, ba thắp nhang, mấy cha con khấn nguyện, cảm tạ ông bà. Giữa mênh mông đất trời sang xuân, một thứ linh cảm thiêng liêng, gần gụi với ông bà lẩn khuất trong khói hương xa xăm.
Tết ở quê xôn xao với thịt thà, bánh mứt, hoa quả được bày bán khắp nơi. Mấy chiếc xe bán hàng lưu động rao quanh xóm “Ai cát nồi hương không? Cát trắng đổ nồi hương đây!” được các bà, các mẹ í ới đón mua.
Và trong phiên chợ ngày cuối năm cái nhớ cái quên không khi nào má quên ghé bà cụ ở góc chợ Trung Phước mua dầu tây về thắp đèn bàn thờ ngày tết. Ba nói “Chong ngọn đèn dầu vừa ấm cúng vừa để bà con đến thăm tiện thắp nhang cho ông bà”.
Sáng mùng Một là giây khắc linh thiêng màu nhiệm, giao hòa giữa đất trời. Cả nhà cùng chắp tay trước bàn thờ kính cẩn khấn báo và mong ông bà chở che, độ trì con cháu năm mới bình an trong mùi hương trầm lan tỏa.
Qua mấy ngày tết sum vầy, chúng tôi lại xa gia đình, trên hành trang ngoài mấy thức quê kiểng là những yêu thương, niềm tin tâm linh làm điểm tựa để bước vào một năm mới tràn đầy hy vọng tốt lành.