Gieo hạt giống vàng
(Xuân Ất Tỵ) - Chuyện làm nông chỉ “lấy công làm lời” đã dần lùi xa ở nhiều vùng nông thôn xứ Quảng. Hạt giống vàng gieo trên những cánh đồng liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đã góp phần đem lại cuộc sống ấm no cho không ít nông dân.
Liên kết sản xuất lúa giống
“Ông bà ta ví “làm ruộng ăn cơm nằm, làm tằm ăn cơm đứng” thật ứng nghiệm đối với nhà nông như tôi. Giờ canh tác lúa giống, vợ chồng tôi cứ túc tắc làm theo đúng hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ công ty giống và HTX” - ông Quách Thanh (trú thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc) tâm sự.
Ông Thanh cho biết, khi HTX Nông nghiệp Ái Nghĩa “phát động” liên kết với các công ty để sản xuất lúa giống, ông tham gia ngay từ đầu. “Vốn liếng” chỉ có 2 sào đất ruộng, ông Thanh thuê thêm 23 sào đất của nhiều hộ lân cận để mở rộng quy mô sản xuất. Các khâu nặng nhọc như cày bừa, gặt lúa đã có máy móc; còn cấy lúa bố, hay giặm sạ ông thuê người làm.
Gần 10 năm qua, thành viên của HTX Nông nghiệp Ái Nghĩa đã quen làm lúa giống vào vụ đông xuân. Ông Thanh cho biết, HTX đầu tư giống, phân bón, nước tưới, máy móc thu hoạch… Hộ nào canh tác nhiều mà thiếu vốn thì HTX cho ứng tiền.
“Một vụ khoảng hơn 3 tháng, nhưng thực chất gia đình tôi bỏ thời gian với ruộng đồng chỉ hơn 1 tháng. Năng suất mỗi sào bình quân đạt 250 - 300kg, trừ chi phí, tính ra mỗi sào thu được 4 - 5 triệu đồng” - ông Thanh nói.
Tại huyện Thăng Bình, vụ đông xuân 2023 - 2024, HTX Nông nghiệp Bình Đào cũng liên kết với doanh nghiệp sản xuất lúa giống trên diện tích 35ha; còn vụ hè thu 2024 là 20ha. Từ năm 2016, HTX thực hiện “Đề án tích tụ, tập trung ruộng đất và liên kết sản xuất”.
Để tạo thuận lợi cho HTX, địa phương quy hoạch một số cánh đồng sản xuất lúa giống tập trung, kêu gọi doanh nghiệp vào liên kết sản xuất. Lúa giống sau thu hoạch được thu mua tươi tại ruộng, đảm bảo giá cao hơn thị trường từ 15 - 20%. HTX sấy lúa tươi và sơ chế đóng bao để bán cho doanh nghiệp. Từ đó, nông dân có thu nhập cao hơn, lại tránh được tình trạng bỏ hoang ruộng đồng.
Sản xuất theo chuỗi giá trị
Vụ hè thu 2024, những chân ruộng sâu hoặc bị bỏ hoang ở xã Tam Mỹ Tây (huyện Núi Thành) đã lên xanh mượt giống nếp bầu Tam Mỹ.
Ông Phan Đình Giáo - Giám đốc HTX Nông nghiệp - dịch vụ du lịch Tam Mỹ Tây cho biết, toàn xã có khoảng 30ha làm giống nếp bầu này, năng suất bình quân đạt 40 tạ/ha. HTX thu mua với giá 24 nghìn đồng/kg, sau đó xay xát, đóng gói vào bao bì “Nếp bầu Tam Mỹ” với sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao đưa ra thị trường.
Việc chuyển đổi để canh tác nếp bầu Tam Mỹ đã góp phần duy trì, phát triển, khẳng định vị thế đặc sản địa phương; cho thu nhập cao hơn 20 - 25 triệu đồng/ha so với lúa thương phẩm. Đất lúa bị bỏ hoang do khó sản xuất được khắc phục, bởi cây nếp bầu rất thích hợp với chân ruộng sâu. Thời gian đến, xã sẽ nhân rộng lên thành 40ha, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.
Tại xã Bình Đào, nhiều chân ruộng nhiễm phèn hoặc khó canh tác được chuyển sang trồng sen. Hàng chục héc ta sen hữu cơ hình thành ở địa phương này với sự liên kết giữa nông dân và Tổ hợp tác khởi nghiệp Trường Giang. Một héc ta thu được khoảng 1,5 tấn hạt/năm; doanh thu có thể khoảng 60 triệu đồng.
Anh Võ Ngọc Anh - Tổ trưởng Tổ hợp tác khởi nghiệp Trường Giang (thôn Phước Long, xã Bình Đào) chia sẻ, ngoài hơn 4ha trồng lúa nếp đặc sản địa phương, tổ hợp tác có 7ha chủ lực trồng sen hữu cơ. Từ trồng sen, tổ hợp tác đã sản xuất, đóng gói thành 2 sản phẩm chủ lực là “Hạt sen sạch Trường Giang”, “Trà hương sen Trường Giang” được người tiêu dùng đón nhận...
Liên kết sản xuất và sản xuất theo chuỗi giá trị thời gian qua đã đem lại kết quả tốt cho ngành nông nghiệp xứ Quảng!