Nhật Bản thông qua cơ chế mới thu hút lao động nước ngoài
(QNO) - Ngày 11/3 vừa qua, Nhật Bản phê duyệt chương trình mới thay thế chương trình thực tập sinh quốc tế, nhằm giải quyết các tồn tại liên quan đến thu hút lao động nước ngoài để bù đắp tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng của đất nước.
Theo Kênh truyền hình Kyodo (Nhật Bản), chương trình mới sẽ được triển khai vào tháng 6/2027, về nguyên tắc sẽ khuyến khích người lao động chuyển sang thị thực lao động có kỹ năng đặc định lâu dài hơn sau 3 năm.
Chương trình mới cho phép người tham gia thay đổi nơi làm việc sẽ thay thế chương trình đào tạo thực tập sinh kỹ thuật triển khai từ năm 1993 nhưng bị chỉ trích là đơn thuần, là một con đường để Nhật Bản nhập khẩu lao động giá rẻ.
Phát biểu tại một cuộc họp với các bộ trưởng vào đầu tuần này, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba cho biết, khi cuộc chạy đua toàn cầu để thu hút nhân tài nước ngoài ngày càng gay gắt, chính sách cơ bản mới là hướng dẫn quan trọng để Nhật Bản có một môi trường lao động hấp dẫn.
Người lao động theo hệ thống mới sẽ có thể chuyển đổi nơi làm việc cùng một ngành trong một số điều kiện nhất định, miễn là đã làm việc trong một công việc trong hơn một năm và trình độ tiếng Nhật cũng như kỹ năng chuyên môn đáp ứng một số yêu cầu nhất định.
Thực tế, những hạn chế về việc thay đổi người sử dụng lao động đối với thực tập sinh làm việc theo hệ thống hiện tại khiến nhiều người từ bỏ chương trình và công việc khi phải đối mặt với tình trạng lạm dụng như tiền lương chưa trả, quấy rối và giờ làm việc quá dài một cách vô lý.
Chính sách mới cũng bao gồm yêu cầu cả người lao động nước ngoài và người sử dụng lao động phải nộp thuế và đóng bảo hiểm xã hội.
Hiện nay, người sở hữu thị thực lao động có kỹ năng đặc định có hiệu lực vào năm 2019 trong đó có lao động Việt Nam, đủ điều kiện để làm việc trong 16 ngành mà Nhật Bản thiếu hụt lao động trầm trọng gồm xây dựng, chăm sóc điều dưỡng và nông nghiệp, trong đó nhiều người chuyển từ chương trình thực tập sinh kỹ thuật.
Thị thực lao động có kỹ năng đặc định số 1 cho phép người sở hữu ở lại Nhật Bản 5 năm trong khi thị thực số 2 cho phép gia hạn không giới hạn, mở đường cho quyền thường trú và cho phép người lao động đưa vợ/chồng và con cái đến Nhật Bản.
Số lượng lao động nước ngoài tại Nhật Bản đạt mức kỷ lục 2,3 triệu vào cuối tháng 10 năm ngoái. Số người sở hữu thị thực lao động có tay nghề đặc định tăng gần 50% so với năm trước lên 207 nghìn người.