Giáo dục bền vững, học tập suốt đời
(QNO) - Xây dựng năng lực học tập suốt đời và cần có những chính sách thúc đẩy giáo dục phát triển bền vững là chủ điểm lớn tại hội thảo "Giáo dục và phát triển bền vững trong kỷ nguyên không ngừng biến động" diễn ra chiều 14/3 tại Trường Sky-Line Hill (phường Điện Dương, thị xã Điện Bàn).
Tham dự hội thảo có ông Thái Viết Tường - Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Nam cùng nhiều đại biểu, chuyên gia đến từ các đơn vị chuyên về quản lý, nghiên cứu, phát triển giáo dục tại địa phương và quốc tế.
Học tập để thích ứng
Phiên bàn tròn đầu tiên chủ đề “Học tập suốt đời trong kỷ nguyên số - Con người, Công nghệ và Chương trình giáo dục thúc đẩy phát triển bền vững”, các diễn giả đã đồng thuận quan điểm rằng: Giáo dục không thể bị cuốn theo nhịp thay đổi của công nghệ một cách bị động, mà phải chủ động định hướng công nghệ trở thành công cụ phục vụ con người.
Theo bà Hồng Minh - Giám đốc phát triển đối tác InterEdu, học tập suốt đời và công nghệ không thể tách rời, mà bổ trợ và cùng nhau tạo nên "xương sống" cho hành trình hướng tới mục tiêu giáo dục bền vững.
"Tuy nhiên, song song với việc tăng cường ứng dụng công nghệ, cũng cần chú trọng đến các yếu tố nội lực bên trong con người - bao gồm cả sức khỏe tinh thần, thể chất và năng lực dẫn dắt cá nhân để không đánh mất sự cân bằng trong hành trình học tập lâu dài” - bà Hồng Minh chia sẻ.
Còn bà Nguyễn Minh Hằng - Quản lý khu vực Đông Nam Á - Chương trình Quốc tế Oxford, Nhà Xuất bản Đại học Oxford đề cập việc cần nghiên cứu áp dụng các chương trình giáo dục quốc tế như Oxford, trong đó không chỉ cần một khung chương trình chất lượng, mà còn cần những phương pháp dạy học phù hợp, có sự hỗ trợ của công nghệ, nhưng đồng thời vẫn giữ được trọng tâm phát triển học sinh một cách toàn diện và bền vững.
Theo các đại biểu tham dự hội thảo, một điểm nhấn đáng chú ý là vai trò ngày càng lớn của giáo viên. Họ không chỉ là người truyền đạt nội dung, mà là người dẫn dắt trong hành trình học tập suốt đời của học sinh. Để thực hiện được vai trò ấy, chính giáo viên cũng cần được bồi dưỡng về năng lực sư phạm, tư duy sáng tạo và khả năng ứng dụng công nghệ.
Cần chính sách thúc đẩy giáo dục phát triển bền vững
Nếu phiên thảo luận thứ nhất đi sâu vào người học và chương trình học, thì phiên bàn tròn thứ 2 với chủ đề “Hợp tác đa phương - Kiến tạo môi trường và chính sách thúc đẩy giáo dục và phát triển bền vững” đã đưa ra một góc nhìn lớn hơn là tái thiết giáo dục không chỉ diễn ra trong lớp học, mà cần sự chuyển động đồng bộ từ môi trường chính sách đến các thiết chế xã hội.
Ông Bùi Văn Tiếng - Chủ tịch Liên hiệp các Hội văn học - nghệ thuật TP.Đà Nẵng nói: "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc không thể tách rời dòng chảy của giáo dục - bởi mọi sự thay đổi, nếu không bắt đầu từ giáo dục thì bắt đầu từ đâu?"
Trong giai đoạn chuyển mình của thế giới với công nghệ, trí tuệ nhân tạo, kinh tế xanh và mục tiêu net-zero 2050, giáo dục Việt Nam cần định vị lại chính mình để đồng hành cùng quốc gia trong hành trình phát triển dài hạn.
Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy - Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban VI), hợp tác công tư, hợp tác đa phương - đa bên là giải pháp tất yếu trong hành trình này. Giáo dục không thể đi một mình mà cần đồng hành với doanh nghiệp, chính sách và cộng đồng.
Còn theo bà Nguyễn Thu Hà - chuyên gia giáo dục, Hiệu trưởng trường Hanoi Westminster, những quốc gia có hệ thống giáo dục phát triển bền vững đều đặt con người làm trung tâm, với triết lý giáo dục hướng tới việc xây dựng năng lực học tập suốt đời cho mỗi cá nhân.
Song song với việc cập nhật nội dung, phương pháp hay công nghệ giáo dục, một chương trình học thực sự hiệu quả cần được xây dựng với tầm nhìn dài hạn hướng đến sự phát triển bền vững. Để làm được điều đó, chương trình cần được thiết kế và đánh giá trên cơ sở khoa học, hệ thống và có sự kết nối chặt chẽ giữa nhiều yếu tố cấu thành.
Dịp này, nhóm nghiên cứu tại Việt Nam do TS. Hoàng Anh Đức - Tổng Giám đốc Hệ thống giáo dục Sky-Line cùng các cộng sự thực hiện đã đề xuất một mô hình đánh giá chương trình học theo định hướng phát triển bền vững, dựa trên 4 trụ cột cốt lõi:
Sự phát triển khung chương trình: Xây dựng một cách có kế hoạch, có hệ thống; Hài hòa và có sự tham vấn đa chiều; Được sự dẫn dắt của các chuyên gia về thiết kế chương trình học.
Bản thân khung chương trình: Cần trân trọng từng học sinh một cách công bằng; Đảm bảo các nội dung tương thích, phù hợp và đóng góp cho việc phát triển năng lực; Được tổ chức và cấu trúc tốt; Được củng cố bởi các giả định về quá trình học tập của trẻ em.
Quá trình triển khai khung chương trình: Phải gắn kết chặt chẽ giữa người học - giáo viên - trường học/môi trường học tập - phụ huynh - hệ thống giáo dục và các ban ngành liên quan.
Đánh giá khung chương trình: Có kế hoạch và hệ thống; Định kỳ; Tiến hành bởi người có trình độ và kinh nghiệm