Nông dân mất ăn mất ngủ vì chuột phá lúa
(QNO) - Gần 1 tháng nay, rải rác trên nhiều cánh đồng lúa ở huyện Đại Lộc xuất hiện tình trạng chuột cắn phá lúa, gây thiệt hại không nhỏ cho vụ mùa. Để ứng phó, nông dân đã thực hiện nhiều cách như giăng bẫy, làm hình nộm, đào hang diệt chuột…, song vẫn không hiệu quả.

Theo ghi nhận của chúng tôi tại cánh đồng Đồng Gai (xã Đại Chánh), đã đứng trưa nhưng rất đông nông dân vẫn tất bật với các biện pháp diệt chuột như đặt bã, đào hang, cắm hình nộm…
Ông Đoàn Xuân Anh (thôn Tập Phước) cho biết, vụ lúa này gia đình ông gieo sạ 7 sào, cây lúa đang bước vào thời kỳ đứng cái, làm đòng. Thế nhưng, tình trạng chuột cắn phá diễn ra nghiêm trọng khiến ông lo lắng.
“Tôi đã dùng các biện pháp như đặt bã, phun thuốc xua đuổi chuột, giăng lưới xung quanh bờ ruộng… nhưng vẫn bị chuột cắn phá. Lúa đang vào thời kỳ làm đòng nên việc chuột phá hoại khiến cây không có khả năng phục hồi, ảnh hưởng tới năng suất cuối vụ” - ông Anh chia sẻ.
Nhìn hơn 1,5 sào lúa sắp vào thời kỳ cuối vụ nhưng bị chuột cắn phá lởm chởm, để lộ nhiều khoảng trống, ông Đào Hiền (thôn Tập Phước) ngao ngán nói: “Chuột cắn phá nghiêm trọng lắm. Ban đầu, tôi dùng thuốc trộn với lúa để trên bờ ruộng nhưng chuột ít ăn. Hết cách, tôi phải cắm cờ trắng giữa ruộng, xung quanh thì rào chắn bằng ny lon, nhưng ra đồng vẫn thấy chuột vào giữa ruộng để cắn phá”.
Tại một số đồng lúa của xã Đại Thạnh, nông dân cũng đang "đau đầu" vì chuột. Bà Lê Thị Chánh (thôn Tây Lễ) cho biết: “Trước nạn chuột phá lúa, gia đình tôi đã mua thuốc sinh học về bẫy. Dù đã bỏ thuốc sát nhau, từ giữa ruộng đến trên bờ nhưng cũng không ăn thua, chuột vẫn cắn phá nhiều. Chúng tôi đang lo cho năng suất lúa cuối vụ. Nó cắn phá diện rộng ở nhiều đám lúa nên mỗi khi ra thăm đồng nhìn rất xót”.
Không chỉ các cánh đồng nằm sát gò đồi, sát vườn tược ở Đại Thạnh, Đại Chánh mà tại một số cánh đồng sát gò đồi, vườn tược ở các xã Đại Phong, Đại Minh, Đại Cường…, tình trạng chuột cắn phá lúa cũng nghiêm trọng.
Ông Trần Minh Phú (thôn Mỹ Hảo, xã Đại Phong) cho biết, từ đầu vụ, ông đã thử nhiều cách để diệt chuột nhưng vẫn không hiệu quả. “Chúng tôi đã ra quân đặt bẫy, đào hang, thậm chí dùng cát trộn với ngũ vị hương rải xung quanh bờ và khu vực bị chuột cắn phá, thế nhưng vẫn không mấy hiệu quả. Có những khoảnh ruộng sau khi gieo sạ xong bị chuột cắn phá hết, phải dặm lại. Giờ cây lúa đã làm đòng mà mỗi ngày ra đồng lại thấy lúa bị gặm nhấm, xót bao công sức mình bỏ ra” - ông Phú nói.

Theo người dân các địa phương, nguyên nhân chuột cắn phá nhiều là mấy năm gần đây ít có lũ lụt lớn nên các hang, ổ không bị ngập, chuột sinh sôi với số lượng lớn. Các loại thiên địch với chuột như rắn, chim bìm bịp... bị săn bắn nhiều dẫn đến mất cân đối hệ sinh thái. Nhất là các chân ruộng nằm ở vùng gò đồi, sát bãi biền, sát vườn tược… là nơi chuột sinh sôi, trú ngụ nhiều. Thêm vào đó, đây cũng là thời điểm chuột sinh sản mạnh, tăng nhanh về số lượng.
Theo Phòng Nông nghiệp & Môi trường huyện Đại Lộc, đơn vị đã tham mưu UBND huyện có văn bản chỉ đạo các đơn vị, địa phương, hợp tác xã nông nghiệp ra quân diệt chuột. Công tác diệt trừ chuột phá hại phải mang tính cộng đồng và toàn diện. Cần tiến hành ra quân đồng loạt đào bắt, tìm kiếm các hang ổ chuột, hun khói, đổ nước kết hợp đặt bẫy, bả ở khu vực chuột qua lại. Cùng với việc tổ chức ra quân diệt chuột, cần tổ chức thu gom ốc bươu vàng và ổ trứng trên ruộng, ao, hồ, kênh mương, sông, suối… để tiêu diệt, bảo vệ mùa màng.
Theo ông Nguyễn Văn Quang - Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Đại Lộc, vụ đông xuân 2024 - 2025, ngành nông nghiệp huyện tập trung diệt chuột, đặt 600kg thuốc chuột (tương ứng với 200 tấn bả) ngay từ đầu vụ, phát động các phong trào diệt chuột trong cộng đồng. Song do 2 năm trở lại đây, trên địa bàn không xuất hiện lũ lụt lớn nên chuột sinh sôi rất mạnh. Phần lớn diện tích bị gây hại tập trung ở vùng gò đồi, các diện tích nằm sát vườn tược, là nơi trú ngụ, sinh sôi mạnh của chuột. Hằng tuần, trung tâm có thông báo hướng dẫn các địa phương, hợp tác xã và người dân tiếp tục triển khai diệt chuột cộng đồng để bảo vệ lúa, giảm thiểu thiệt hại.