Du lịch

Quảng Nam nhập cuộc du lịch thể thao

TƯỜNG VY - VĨNH LỘC - QUỐC TUẤN - PHAN VINH15/06/2025 07:34

Du lịch thể thao đang là một trong những xu hướng phát triển nhanh nhất của ngành du lịch toàn cầu. Các điểm đến tùy theo lợi thế chủ động tiếp cận đón đầu loại hình này. Chuỗi sự kiện thể thao - du lịch xuyên suốt “Những ngày Văn hóa - Thể thao và Du lịch Quảng Nam 2025” (6-29/6/2025) với mục tiêu kích thích thị trường du lịch trải nghiệm, thu hút dòng khách trong nước và quốc tế, đồng thời thúc đẩy thương hiệu Quảng Nam “Miền xanh di sản” đang cho thấy tinh thần nhập cuộc với xu hướng mới này.

cd1.jpg

ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN DU LỊCH

Du lịch thể thao tại Quảng Nam đang dần trở nên phổ biến. Nhiều sự kiện thể thao mở ra, thu hút rất đông người tham gia, trở thành động lực phát triển cho du lịch địa phương.

“Nở rộ” các giải Marathon

Trong số các hoạt động thể thao thu hút nhiều người tham gia, dễ thấy nhất là các giải Marathon được tổ chức liên tục trong vài năm gần đây.

Sở hữu những cung đường đầy tính trải nghiệm, đi qua nhiều địa danh nổi tiếng như Làng bích họa Tam Thanh, đường ven biển Tam Thanh, quần thể tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng, làng du lịch sinh thái Hương Trà…, Tam Kỳ là vùng đất thuận lợi cho các giải Marathon.

Làng sinh thái Hương Trà là nơi lý tưởng cho các vận động viên Marathon thi đấu và trải nghiệm. Ảnh: TƯỜNG VY

Vì vậy, 3 năm qua, Tam Kỳ đã có 3 giải Marathon được tổ chức để lại ấn tượng. Năm 2023, lần đầu tiên giải chạy quy mô quốc gia, thu hút vài nghìn vận động viên (VĐV) tham gia với nhiều gương mặt xuất sắc của làng chạy Việt Nam - Tam Kỳ Discovery Marathon do TP.Tam Kỳ phối hợp cùng Công ty CP Văn hóa tổng hợp Bến Thành và Công ty CP Truyền thông Nexus tổ chức.

Giải chạy mang lại thành công mỹ mãn, mở ra sân chơi mới hấp dẫn, nhiều tính trải nghiệm. Năm sau, Giải chạy Quảng Nam Marathon 2024 do Sở VH-TT&DL Quảng Nam và Công ty CP Khám phá không giới hạn Việt Nam tổ chức cũng để lại nhiều ấn tượng.

Không dừng lại ở đó, TP.Tam Kỳ và Công ty CP Khám phá không giới hạn Việt Nam còn phối hợp bài bản hơn khi ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác tổ chức 4 giải chạy Marathon tại TP.Tam Kỳ giai đoạn 2025 - 2027.

Sự kiện mở đầu bằng Giải chạy Tam Kỳ Marathon - Hành trình về đất Mẹ diễn ra vào tháng 3/2025 và đang chuẩn bị cho Giải chạy Half - Marathon “Festival Beach Tam Thanh 2025” trong chương trình Lễ hội biển Tam Kỳ tổ chức trong tháng 6/2025.

Liên tục các giải Marathon tổ chức tại Quảng Nam trong thời gian qua. Ảnh: TƯỜNG VY

Còn hai giải nữa trong hai năm 2026 – 2027 dự kiến tổ chức vào dịp Lễ hội “Tam Kỳ - Mùa hoa sưa” và kỷ niệm 120 năm phủ lỵ Tam Kỳ (1906 - 2026), 20 năm thành lập TP.Tam Kỳ (2006 - 2026).

Không phải ngẫu nhiên mà các công ty từ Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh đến Quảng Nam “bắt tay” tổ chức sự kiện Marathon. Được xem là “gà đẻ trứng vàng”, tận dụng thời cơ phát triển của phong trào chạy bộ, các giải chạy Marathon nở rộ trong thời gian qua đã thu hút vài nghìn VĐV mỗi giải từ khắp nơi trên cả nước, thậm chí người nước ngoài tham gia.

Kéo theo đó là hàng nghìn người thân, gia đình đi theo cổ vũ, cùng nhiều doanh nghiệp quảng bá hình ảnh qua việc tài trợ cho giải; từ đó, mang lại nguồn lợi đáng kể cho du lịch địa phương cũng như đơn vị tổ chức.

Ngành công nghiệp thể thao - du lịch

Những năm qua, Quảng Nam tích cực đăng cai tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động thể thao tầm quốc gia, thậm chí quốc tế. Không chỉ phục vụ nhu cầu thưởng thức của người dân, việc tổ chức giải còn góp phần quảng bá văn hóa, kích cầu du lịch, mang lại nguồn thu đáng kể cho người dân và doanh nghiệp địa phương.

Chia sẻ về vấn đề này, một lãnh đạo ngành TD-TT dẫn chứng, cách đây 2 năm Quảng Nam tổ chức Giải vô địch bóng bàn trẻ, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc thu hút gần 900 VĐV đến từ 34 tỉnh, thành, ngành trong cả nước. Chưa kể con số lên đến cả nghìn người đi theo gồm ba mẹ, anh chị em, thậm chí ông bà để cùng hỗ trợ chăm sóc, cổ vũ, động viên tinh thần cho con cháu thi đấu, kết hợp tham quan du lịch vì thời gian giải trùng với dịp nghỉ hè.

Hồ Phú Ninh thuận lợi để tổ chức các sự kiện thể thao sông nước. Ảnh: TƯỜNG VY

Dưới góc độ kinh tế, chỉ riêng với khoảng 1 nghìn VĐV, huấn luyện viên, thành viên ban tổ chức giải, trong gần 10 ngày sử dụng các dịch vụ nhà hàng, khách sạn để ăn uống, ngủ nghỉ, đi lại bằng taxi đã mang lại cho người dân và doanh nghiệp tại Tam Kỳ nguồn thu ít nhất hơn 5 tỷ đồng.

Còn với những sự kiện thể thao tầm cỡ hơn như Giải bóng chuyền nữ vô địch quốc gia 2023, Giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2024 hay lớn hơn như Giải bóng chuyền nữ quốc tế VTV9 năm 2018 hay VTV Cup năm 2019 thu hút nhiều đội bóng quốc tế tham gia, du lịch Quảng Nam thật sự được kích hoạt trên nhiều phương diện.

Đối với cấp tỉnh, nhiều hoạt động thể thao mang tính lễ hội được duy trì hàng năm trên địa bàn tạo sức lan tỏa đối với du khách, trong đó tiêu biểu nhất là Giải đua thuyền truyền thống Phát thanh - Truyền hình Quảng Nam. Sau nhiều năm diễn ra tại Duy Xuyên và Núi Thành, giải năm 2025 được tổ chức tại Hội An mang lại nhiều nét mới cho ngày hội sông nước xứ Quảng.

Quảng Nam cũng từng là chủ nhà của vài sự kiện thể thao tầm quốc tế lớn. Cách đây 8 năm, tại bãi biển An Bàng (TP.Hội An) đã diễn ra Giải lướt ván buồm vô địch thế giới 2017 và Giải thuyền buồm Việt Nam mở rộng 2017. Đây là sự kiện nằm trong chương trình Festival Di sản Quảng Nam lần thứ VI do UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp với Hiệp hội Lướt ván buồm quốc tế, Liên đoàn Đua thuyền châu Á và Liên đoàn Đua thuyền Việt Nam tổ chức và lần đầu tiên diễn ra tại Việt Nam. Với hơn 100 VĐV đến từ 18 quốc gia tham gia, đây sự kiện thể thao lớn không chỉ của Việt Nam mà còn của châu Á. Ngoài ra còn có Giải đua thuyền Kayak Quảng Nam mở rộng tại tại hồ Phú Ninh, thu hút hơn 100 VĐV đến từ các câu lạc bộ thuyền Kayak trên cả nước tham gia, gồm Hải Phòng, Hạ Long (Quảng Ninh), Hà Nội, Đà Nẵng, Vũng Tàu, Quảng Nam và các VĐV là du khách nước ngoài. Đây là cơ hội quảng bá hình ảnh du lịch hồ Phú Ninh đối với du khách trong nước và quốc tế.

Còn trong khuôn khổ các lễ hội truyền thống ở nhiều địa phương như Hội An, Tam Kỳ, Thăng Bình, Duy Xuyên…, đua thuyền và lắc thúng cũng được tổ chức thường xuyên, tạo ra sức hấp dẫn đối với người xem. Các giải thể thao biển quy mô quốc gia cũng nhiều lần được tổ chức tại bãi biển Tam Thanh như bóng đá, bóng chuyền và mới đây có thêm môn mới là quần vợt, Jujitsu, rồi Giải trẻ Pickleball châu Á mở rộng năm 2024 cũng lần đầu tiên tổ chức tại Quảng Nam.

Theo ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TT&DL, các giải thể thao toàn quốc là sự kiện văn hóa - thể thao lớn, và việc đăng cai tổ chức giải nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức của người dân trong tỉnh. Đồng thời qua đó giới thiệu, quảng bá nét đẹp văn hóa, con người Quảng Nam; các di sản văn hóa, di tích lịch sử, sản phẩm du lịch đặc trưng xứ Quảng đến với bạn bè trong nước. Do đó, với trách nhiệm và niềm vinh dự là địa phương đăng cai tổ chức giải, ngoài việc tổ chức tốt các trận đấu, cũng là cơ hội để nhiều người hiểu thêm về truyền thống văn hóa, lịch sử cách mạng, tham quan, khám phá vùng đất và con người Quảng Nam.

Khai mở tiềm năng xứ Quảng

Du lịch thể thao tại Đà Nẵng thời gian qua phát triển khá mạnh với sự kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên và cơ sở hạ tầng hiện đại. Triển vọng càng lớn hơn khi không gian phát triển thành phố mới được mở rộng về phía nam sau ngày 1/7/2025.

Điểm hẹn thể thao

Đầu tháng 5 vừa qua Đà Nẵng tổ chức thành công cuộc thi Ironman 70.3 Đà Nẵng 2025. Hơn 3.500 vận động viên đến từ 72 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia tranh tài ở các nội dung 3 môn phối hợp.

Trước đó, hồi tháng 3, thành phố cũng đã đăng cai cuộc thi Marathon quốc tế Đà Nẵng 2025 cho hơn 7.000 vận động viên, bao gồm gần 3.000 vận động viên quốc tế đến từ 72 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là những con số mơ ước của nhiều địa phương, bởi mức độ quy mô và sự lan tỏa to lớn mà giải đấu mang lại.

Bóng chuyển bãi biển nữ được xem là loại hình thể thao thu hút đông đảo người dân và du khách đến xem, cổ vũ. Ảnh: VĨNH LỘC

Từ nhiều năm trước, TP.Đà Nẵng xác định du lịch thể thao là một trong những loại hình thu hút khách. Với lợi thế về địa hình, bờ biển đẹp, số lượng cơ sở lưu trú lớn cùng thương hiệu du lịch toàn cầu… giúp địa phương tổ chức thành công nhiều giải thể thao trong nước, quốc tế.

Thống kê cho thấy, trung bình mỗi năm thành phố đăng cai 15 - 20 sự kiện thể thao cấp quốc gia, quốc tế. Bên cạnh những giải lớn như Marathon quốc tế, Ironman… còn có thể kể đến các giải như đua thuyền Rowing vô địch các tay chèo xuất sắc quốc gia, giải đua thuyền Canoeing vô địch các tay chèo xuất sắc quốc gia, giải Bowling vô địch trẻ quốc gia, giải đua thuyền Buồm vô địch và vô địch trẻ quốc gia; giải ván chèo đứng vô địch trẻ quốc gia và cúp các câu lạc bộ quốc gia; Ironkids; Đại hội Thể thao bãi biển châu Á…

Thông qua các sự kiện thể thao góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, thúc đẩy thương mại dịch vụ (mua sắm tại các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ truyền thống; vui chơi, giải trí tại các khu, điểm du lịch, địa điểm văn hóa, di tích lịch sử...). Đặc biệt, hình ảnh vùng đất, con người Đà Nẵng cũng được quảng bá hiệu quả đến du khách trong nước, quốc tế, thúc đẩy du lịch địa phương phát triển.

Theo bà Trương Thị Hồng Hạnh - Giám đốc Sở VH-TT&DL TP.Đà Nẵng, không chỉ đăng cai tổ chức thành công nhiều sự kiện thể thao quy mô quốc tế, những năm qua Đà Nẵng cũng đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, lưu trú, ăn ở, đi lại cho vận động viên.

Qua mỗi sự kiện, số lượng vận động viên trong nước và quốc tế đến Đà Nẵng khá đông. Đáng chú ý, đi cùng vận động viên còn có gia đình, người thân, bạn bè, người hâm mộ vừa tham gia cổ vũ vừa kết hợp trải nghiệm du lịch.

“Tuy không có số liệu thống kê cụ thể nhưng dễ dàng nhận thấy hiệu quả của du lịch thể thao mang lại cho TP.Đà Nẵng rất lớn, điều này không chỉ thể hiện ở những con số lưu trú, mua sắm, chi tiêu mà rộng hơn là hình ảnh thành phố đã được lan tỏa trong nước và thế giới” - bà Hạnh phân tích.

Mở rộng không gian du lịch thể thao

Tại Quảng Nam, mặc dù các sản phẩm du lịch thể thao chưa rõ nét hoặc quy mô nhỏ nhưng tiềm năng được đánh giá khá lớn. Ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Quảng Nam cho biết, thời gian qua đơn vị đã phối hợp các ngành, địa phương tiến hành nghiên cứu, bảo tồn các môn thể thao truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời tập trung tháo gỡ các vướng mắc quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp phép các môn thể thao biển vì liên quan đến nhiều cấp, ngành quản lý.

“Sau khi hợp nhất với Đà Nẵng, ngành du lịch cần tiếp tục đẩy mạnh khai thác các loại hình thể thao quy mô quốc tế ở phía nam thành phố như golf, bóng chuyền, pickleball… đặc biệt là các giải golf quốc tế nhằm thu hút nhiều vận động viên và đối tượng khách cao cấp tham dự, cổ vũ” - ông Hồng nói.

Không gian du lịch thể thao sẽ được mở rộng về hướng Quảng Nam sau khi thành phố Đà Nẵng mới hình thành. Ảnh: VĨNH LỘC

Theo phân tích của nhiều chuyên gia kinh tế, du lịch thể thao đang là động lực lớn của ngành du lịch toàn cầu mà xứ Quảng hội đủ các điều kiện để phát triển mạnh mẽ loại hình sản phẩm du lịch này. Cơ hội càng lớn hơn khi TP.Đà Nẵng mới hình thành.

Bà Trương Thị Hồng Hạnh nhìn nhận, sau sáp nhập, TP.Đà Nẵng với không gian, dư địa rộng mở, nhất là những hấp dẫn từ hệ sinh thái du lịch của 2 địa phương tạo ra sự đa dạng của sản phẩm du lịch.

Trong đó, Đà Nẵng sẽ tổ chức những sản phẩm vui chơi giải trí theo xu hướng hiện đại. Riêng khu vực Quảng Nam, ngành du lịch sẽ nghiên cứu xây dựng các sản phẩm văn hóa, du lịch thể thao gắn với bản sắc văn hóa xứ Quảng nhằm tạo hệ sinh thái sản phẩm du lịch đa dạng, đáp ứng nhu cầu khách.

“Khi nhập tỉnh, cơ hội du lịch thể thao của thành phố mới rất lớn vì Quảng Nam còn nhiều dư địa về quỹ đất, kể cả sự kết nối địa hình giữa 2 địa phương cũng khá thuận lợi. Tất nhiên, sau sáp nhập ngành du lịch sẽ phải tiến hành khảo sát thực tế cũng như thuê chuyên gia tư vấn xây dựng quy hoạch dựa trên các tiềm năng lợi thế từng vị trí, địa hình, đặc điểm tự nhiên, thiên nhiên, từ đó mới có thể xác định loại hình du lịch thể thao nào phù hợp.

Vừa qua chúng tôi cũng đã trao đổi với ban tổ chức Ironman 2026, dự kiến đường chạy cuộc thi năm sau sẽ kéo dài từ Đà Nẵng đến Hội An, đây cũng là cơ hội để phát triển thêm loại hình du lịch thể thao kết nối tuyến đường ven biển xinh đẹp này, lan tỏa điểm đến, thu hút khách du lịch. Ngoài ra, một số khu vực khác cũng sẽ nghiên cứu, tính toán các loại hình thể thao khác như đua mô tô, bóng chuyền bãi biển…” - bà Hạnh cho biết thêm.

Nâng cao trải nghiệm du lịch

Đầu tư vào các hoạt động thể thao không chỉ giúp nâng cao trải nghiệm du lịch, kéo dài thời gian lưu trú của du khách mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương.

Bước đầu khai mở

Xu hướng du lịch kết hợp với thể thao ngày càng phổ biến ở các điểm du lịch lớn. Việc kết nối hai lĩnh vực này đã tạo sức hút lớn cho điểm đến. Và những điểm đến cũng được mở rộng, bên cạnh việc kết hợp tổ chức mở rộng các bộ môn thi đấu. Từ golf đến pickleball, đua xe đạp, dù lượn, bơi open water, thậm chí thể thao mạo hiểm ở vùng núi phía tây - nơi tỷ lệ đô thị hóa thấp, cảnh sắc hoang sơ, dân bản bản địa gốc tín với du lịch văn hóa cộng đồng.

Một giải đấu pickleball quốc tế được tổ chức tại Hoiana. Ảnh: QUỐC TUẤN

Loại hình du lịch kết hợp thể thao phổ biến nhất thời gian qua tại Quảng Nam là marathon. Với địa hình cảnh quan đa dạng, các giải marathon thường xuyên được tổ chức ở đô thị (TP.Tam Kỳ, TP.Hội An), trung du (huyện Nông Sơn cũ) và cả miền núi (huyện Tây Giang) gắn với các dịp kỷ niệm của địa phương.

Cạnh đó, tại Quảng Nam vài năm gần đây thường xuyên diễn ra các giải thể thao cấp quốc gia thu hút hàng trăm vận động viên và gia đình đến thi đấu kết hợp du lịch. Mới nhất, một loạt các giải thể thao sẽ diễn ra trong mùa hè nhân “Những ngày văn hóa, thể thao, du lịch Quảng Nam 2025” ở các môn: đua xe đạp, bơi, bóng bàn, dù lượn, cầu lông, đặc biệt là Liên hoan yoga quốc tế lần thứ II - Việt Nam 2025 hứa hẹn sẽ quy tụ đông đảo vận động viên đồng thời cũng là du khách về trải nghiệm “miền xanh di sản”.

Về phía doanh nghiệp, có thể xem Hoiana (huyện Duy Xuyên) là đơn vị tiên phong và đạt nhiều thành tựu trong việc thúc đẩy du lịch kết hợp thể thao ở cấp độ quốc tế. Một số giải golf và pickleball quốc tế do Hoiana tổ chức đã gây tiếng vang lớn, thu hút hàng trăm vận động viên đẳng cấp cao, người nổi tiếng tham dự. Mới nhất là giải vô địch golf nghiệp dư nữ châu Á - Thái Bình Dương (tháng 3/2025) qua đó góp phần nâng tầm thương hiệu điểm đến của Hoiana nói riêng và Quảng Nam nói chung.

Vùng Đông Quảng Nam có tiềm năng lớn để thúc đẩy du lịch golf. Ảnh: QUỐC TUẤN

Mới đây, Đảo Ký ức Hội An cũng hợp tác với đối tác tổ chức giải thi đấu dù lượn và cung cấp trải nghiệm dù lượn trên bầu trời Hội An cho du khách. Bà Thân Thị Thu Huyền - Giám đốc điều hành Đảo Ký ức Hội An cho hay, đơn vị đã lồng ghép thêm vé xem show diễn “Ký ức Hội An” vào gói trải nghiệm dù lượn để kích cầu du khách. Dự kiến tại Đảo Ký ức Hội An sẽ duy trì thường niên giải thi đấu dù lượn và sẽ tiếp tục nghiên cứu mở rộng các sản phẩm khác, thúc đẩy loại hình du lịch thể thao tại Hội An.

Ngoài ra, ở phía tây của tỉnh, K’lang Adventure cũng là một đơn vị tâm huyết với du lịch thể thao khi xây dựng tour trekking đại ngàn Tây Giang. Tour này có thời gian phù hợp (từ 1 - 3 ngày) với khả năng của du khách để thử thách giới hạn bản thân và khám phá trọn vẹn vẻ đẹp của đại ngàn.

Tiếp cận kinh tế du lịch thể thao

Theo Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), du lịch thể thao được xem một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất trong ngành du lịch, ước tính có trị giá khoảng 800 tỷ USD trên toàn cầu. Lĩnh vực này có tốc độ tăng trưởng ước tính đạt 17,5% trong giai đoạn 2023 - 2030.

Đảo Ký ức Hội An vừa đưa vào vận hành trải nghiệm dù lượn khám phá Hội An từ đầu tháng 6. Ảnh: QUỐC TUẤN

Ông Tào Viết Hải - Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL cho rằng, tiềm năng phát triển du lịch thể thao ở Quảng Nam rất lớn. Thực hiện chủ trương của tỉnh, Sở VH-TT&DL thường xuyên chủ động kết nối các tổ chức, liên đoàn trong nước và quốc tế để tổ chức tại Quảng Nam trong điều kiện cho phép để gắn với việc quảng bá giá trị văn hóa, du lịch Quảng Nam. Trong tương lai, cần tiếp tục nâng cấp lĩnh vực này để hình thành kinh tế thể thao gắn với phát triển du lịch.

Hịện nay chỉ riêng du lịch thể thao biển tại một số quốc gia đã chiếm khoảng 25% tổng thu du lịch hàng năm, thậm chí một số địa phương ở Úc, NewZealand, con số này lên đến khoảng 50%, cho thấy dư địa rất lớn của du lịch thể thao. Quảng Nam hiện có 3 sân golf đạt tiêu chuẩn quốc tế. Theo Sở VH-TT&DL, Quảng Nam còn quy hoạch 7 sân golf trải rộng ở nhiều địa phương để nâng cao điều kiện đón khách chi tiêu cao. Thời gian qua, Sở VH-TT&DL cũng đã nhiều lần kiến nghị cơ quan thẩm quyền về việc sớm ban hành Thông tư hướng dẫn cụ thể với các hoạt động du lịch thể thao, du lịch mạo hiểm hiện nay đang có xu hướng phát triển, như: ca nô kéo dù bay, bay phản lực dưới nước, phao chuối, khinh khí cầu, lướt ván, Kayak, thuyền buồm... để có cơ sở hướng dẫn cho các doanh nghiệp thực hiện nhằm tăng sức hút đối với điển đến và tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn.

Đưa thể thao truyền thống miền núi vào hành trình du lịch

Giữa rừng già đại ngàn, những môn thi đấu truyền thống như đẩy gậy, bắn ná, bắn nỏ và việt dã leo núi đang dần đánh thức tiềm năng du lịch thể thao miền núi xứ Quảng, nơi hội tụ của bản sắc văn hóa, sức bền thể chất và khát vọng khám phá thiên nhiên.

Sắc màu bản địa

Từ các xã vùng cao như Phước Xuân, Phước Công đến thung lũng Bhnoong giữa đại ngàn Phước Sơn, những cuộc thi thể thao truyền thống đang dần vượt khỏi khuôn khổ phong trào, trở thành điểm nhấn trong chiến lược gìn giữ văn hóa và phát triển du lịch vùng cao. Đại hội Thể dục thể thao huyện Phước Sơn được tổ chức hằng năm với quy mô mở rộng, đưa các môn thể thao dân tộc vào hệ thống thi đấu chính thức, là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự chuyển động mang tính chiều sâu về cách tiếp cận và tổ chức hoạt động thể chất gắn với văn hóa bản địa.

Bộ môn bắn nỏ có thể phát triển thành sản phẩm du lịch trải nghiệm cho du khách khi đến với miền núi. Ảnh: TƯỜNG VY

Không còn bó hẹp trong phạm vi nội bộ, đại hội đã trở thành ngày hội thể thao thực sự, khi thu hút không chỉ hàng trăm vận động viên, cổ động viên từ các xã miền núi, mà còn lôi cuốn cả du khách, người dân các huyện lân cận về tham dự và cổ vũ. Không khí rộn ràng, tiếng hò reo dọc các tuyến đua việt dã, những tràng pháo tay cổ vũ cho vận động viên thi đẩy gậy, bắn nỏ… tạo nên một “lễ hội thể thao truyền thống” đặc trưng, mang sắc thái địa phương đậm nét.

Ông Nguyễn Quốc Kỷ - Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thanh - Truyền hình huyện Phước Sơn cho biết: “Chúng tôi xác định rõ đẩy gậy, bắn ná, bắn nỏ không đơn thuần là môn thể thao phong trào mà là vốn quý văn hóa. Những môn này vừa giúp nâng cao thể lực cộng đồng, vừa bảo tồn giá trị truyền thống, và nếu được tổ chức bài bản, gắn với không gian làng bản, sẽ trở thành sản phẩm du lịch thể thao đặc trưng miền núi”.

Gắn với địa hình hiểm trở, khí hậu mát mẻ và hệ sinh thái rừng nguyên sinh, các giải việt dã leo núi nội huyện được tổ chức thường niên đã trở thành sân chơi hấp dẫn, thu hút sự tham gia đông đảo của thanh thiếu niên từ các xã vùng cao. Ở góc nhìn khác, đây là tiền đề để xây dựng lực lượng vận động viên bán chuyên, đồng thời là cơ hội để khai thác sản phẩm du lịch thể thao mang tính trải nghiệm, thử thách.

Những màn tranh đấu quyết liệt của các vận động viên thu hút đông đảo người dân và du khách đến cổ vũ. Ảnh: TƯỜNG VY

Việc các gia đình từ vùng trung du, đồng bằng đưa con em về Phước Sơn để tham gia thi đấu, kết hợp khám phá không gian núi rừng, là dấu hiệu cho thấy sức hút mới từ những sự kiện thể thao mang màu sắc bản địa. Mỗi đường chạy việt dã qua dốc núi, mỗi lần giương ná bắn bia hay thi đẩy gậy giữa sân bản làng, không chỉ là biểu hiện của sức mạnh cơ thể, mà còn là hành trình kết nối với thiên nhiên, văn hóa và con người vùng cao.

Sản phẩm chuyên biệt

Thời gian qua, một số doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh đã lên ý tưởng phát triển sản phẩm kết hợp giữa vận động thể chất, trải nghiệm văn hóa và nghỉ dưỡng tại chỗ. Nếu khai thác tốt các yếu tố như địa hình leo núi, không gian làng Bhnoong, các môn thể thao truyền thống như việt dã, bắn nỏ, thi đẩy gậy…, thì hoàn toàn có thể xây dựng một chương trình tour kéo dài 3 ngày 2 đêm, tích hợp homestay, giao lưu cộng đồng và thử thách thể lực.

Ông Lê Hải - Đại diện Tour Xanh Miền Trung cho biết: “Chúng ta không cần đi tìm kiếm cái mới mà kết hợp những điều có sẵn. Rừng, thể thao, văn hóa, nếu biết tổ chức, sẽ trở thành sản phẩm đặc trưng của vùng cao Quảng Nam. Du khách hiện nay không chỉ muốn ngắm cảnh mà còn muốn tham gia, vận động, đổ mồ hôi trong hành trình khám phá”.

Ở một góc tiếp cận khác, Công ty Du lịch Mây Trắng đang xem xét khả năng phát triển chuỗi trải nghiệm mang tên “Wellness Trail Phước Sơn”, hướng đến nhóm khách yêu thiên nhiên và du lịch trị liệu. Ý tưởng của đơn vị này là kết hợp các hoạt động như yoga trên đỉnh núi, leo rừng nhẹ, di chuyển bằng xe địa hình qua các cung đường hiểm trở, đan xen với trải nghiệm dân tộc học và thưởng thức món ăn bản địa.

Du khách trải nghiệm bè nứa trên sông ở Tây Giang. Ảnh: HIỀN THÚY

Để hiện thực hóa tiềm năng ấy, chính quyền các huyện như Phước Sơn, Nam Trà My, Tây Giang cũng đã từng bước lồng ghép các môn thể thao dân tộc vào chương trình lễ hội truyền thống. Nhiều địa phương đang nghiên cứu khả năng tổ chức các sự kiện thể thao quy mô vừa, như một bước đệm cho việc hình thành “Festival Thể thao miền núi” trong tương lai, với hệ thống thi đấu phong phú, không gian trải nghiệm văn hóa và các dịch vụ kèm theo.

Ông Bh’riu Hùng - Trưởng phòng Văn hóa - Khoa học và Thông tin huyện Tây Giang cho rằng, để du lịch thể thao truyền thống trở thành sản phẩm thực thụ, việc đầu tư bài bản cho hạ tầng phục vụ là điều không thể thiếu. Bên cạnh đó, cần quy hoạch khu vực tổ chức riêng biệt và hỗ trợ bố trí địa hình phù hợp, trạm y tế cơ động, lực lượng hỗ trợ và cứu hộ chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn cho du khách khi tham gia hoạt động ngoài trời.

“Tây Giang nói riêng hay Quảng Nam nói chung đang có nhiều điều kiện thuận lợi để định vị dòng sản phẩm “du lịch thể thao miền núi” theo hướng bền vững. Khi chuỗi giá trị được tổ chức lại từ ý tưởng đến sản phẩm, từ truyền thông đến vận hành thì mỗi lần thi đẩy gậy giữa sân bản làng, mỗi bước chạy vượt dốc hay cú bắn nỏ xé gió đại ngàn… sẽ không chỉ là thi đấu thể chất, mà là hành trình kết nối văn hóa, cộng đồng và khát vọng làm chủ núi rừng” - ông Hùng nói.

Nội dung: TƯỜNG VY - VĨNH LỘC - QUỐC TUẤN - PHAN VINH

Trình bày: MINH TẠO

TƯỜNG VY - VĨNH LỘC - QUỐC TUẤN - PHAN VINH