Là một trong số ít những ngôi trường được thành lập đầu tiên trong tỉnh, trường THPT Nguyễn Duy Hiệu (Điện Bàn) trở thành nơi chắp cánh ước mơ cho bao thế hệ học sinh, góp phần làm rạng danh một vùng đất học.
Ký ức trường xưa
Được thành lập năm 1958 với tên gọi trường Trung học Bán công Nguyễn Duy Hiệu. Qua các giai đoạn phát triển, trường có nhiều tên gọi khác nhau, từ trường Công lập Điện Bàn, Cấp II - III Điện Bàn, rồi cấp III Điện Bàn I đến trường Phổ thông Trung học Nguyễn Duy Hiệu và nay là Trường THPT Nguyễn Duy Hiệu. Dù bao lần đổi tên nhưng ngôi trường nằm bên dòng sông Vĩnh Điện hiền hòa, vẫn luôn hằn sâu trong ký ức của bao thế hệ học sinh, là nơi chắp cánh cho những ước mơ học trò trước ngưỡng cửa cuộc đời.
Trường THPT Nguyễn Duy Hiệu. |
Thầy giáo Nguyễn Trí Viễn - nguyên hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Duy Hiệu (giai đoạn 1985 - 2010) còn nhớ như in bao vất vả khó khăn của trường những năm đầu mới giải phóng. Cơ sở vật chất thiếu thốn, toàn trường chỉ có 18 phòng học tạm bợ, tường rào, cổng ngõ sơ sài, học sinh phần đông có hoàn cảnh khó khăn… Nhưng vượt lên tất cả, với sự nỗ lực của thầy và trò, trường THPT Nguyễn Duy Hiệu đã thực hiện tốt nhiệm vụ trồng người. “Thời đó ai cũng khổ, ăn khoai ăn sắn đến trường nhưng thầy trò luôn tình nghĩa thương yêu nhau, học sinh ham học và học giỏi” - thầy Viễn nhớ lại. Còn với thầy giáo Nguyễn Chiến, cũng là cựu học sinh của trường những năm 1967 - 1970, trong 30 năm đứng trên bục giảng, ký ức về những người thầy, bạn bè, học trò mỗi khi nhắc đến vẫn còn nguyên vẹn trong ông niềm xúc cảm. “Mỗi dịp trường tổ chức kỷ niệm ngày thành lập, cảm giác tôi vui buồn lẫn lộn, vui sướng tự hào vì thấy thầy cô, bạn học vẫn còn khỏe mạnh, học trò thành đạt nhưng cũng không khỏi ngậm ngùi khi nhiều người xưa cứ thưa vắng dần, nó như sự điểm danh vô tình vậy” - thầy Chiến tâm sự. Thế hệ học sinh như thầy Chiến năm nào nay tóc đã hoa râm, người còn người mất, nhưng ký ức về ngôi trường với những người xưa tài hoa như thầy Hồ Đài, Lê Trọng Nguyễn, Phan Duy Nhân hay Nguyễn Nho Sa Mạc, Nguyễn Nho Nhượn… như còn đâu đây để rồi bùi ngùi luyến tiếc mỗi khi nhắc đến.
Học sinh trường THPT Nguyễn Duy Hiệu trong giờ tan học. |
Xác lập một “thương hiệu”
Năm mươi lăm năm hình thành và phát triển với những bước đi đầy gian khó nhưng thầy và trò nhà trường THPT Nguyễn Duy Hiệu đã không ngừng nỗ lực vươn lên để đạt hiệu quả về chất lượng giáo dục toàn diện. Từ năm 2008 đến nay, trường có 5 học sinh đoạt giải quốc gia; tại các cuộc thi học sinh giỏi cấp tỉnh trường luôn đạt vị trí từ thứ nhất đến thứ ba toàn đoàn. Đặc biệt, tỷ lệ học sinh thi đậu vào các trường đại học, cao đẳng hàng năm luôn đạt hơn 65%, trong đó có những lớp học tỷ lệ học sinh thi đỗ đại học đạt từ 96% - 100% như lớp 12T2, 12T6, đỗ đại học 96% (niên khóa 2011 - 2012); lớp 12T9 đỗ đại học 100% (niên khóa 2012 - 2013)... Năm học 2010 - 2011 trường THPT Nguyễn Duy Hiệu nằm trong tốp 229/ 20.074 trường THPT trên toàn quốc có tỷ lệ học sinh đỗ cao vào các trường đại học. Ngoài ra, trong 3 năm liên tục (2010 - 2013) THPT Nguyễn Duy Hiệu là một trong 2 trường dẫn đầu khối THPT toàn tỉnh.
Nếu như những ngày đầu thành lập trường chỉ có hơn 10 lớp học, gồm các khối từ lớp 6 đến lớp 9 học theo hệ bán công thì đến nay đã có 43 lớp học gồm các khối từ lớp 10 đến lớp 12 với 78 cán bộ, giáo viên đạt chuẩn. Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục được đầu tư, cảnh quan, môi trường khang trang bề thế, các khu hoạt động giáo dục được quy hoạch phù hợp, hiện đại như thư viện, phòng truyền thống, khu thí nghiệm thực hành, sân bãi luyện tập thể dục thể thao… cơ bản đáp ứng yêu cầu dạy và học trong tình hình mới. Đã có nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước trao tặng ghi nhận những thành tích, đóng góp của trường như Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (năm học 1999 - 2000); Huân chương Lao động hạng Ba (năm học 2001 - 2002); hàng chục tập thể, cá nhân đã được Bộ GDĐT, UBND tỉnh, huyện tặng bằng khen, giấy khen. |
Hơn nửa thế kỷ trôi qua, gần 50 nghìn học sinh đã được trau dồi cả kiến thức, kỹ năng, vốn sống bước vào đời từ mái trường Nguyễn Duy Hiệu. Trong đó không ít học sinh đã thành danh và có những đóng góp nhất định cho xã hội trên nhiều lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục... Nhiều học sinh của trường năm xưa nay đã trở thành giáo sư, tiến sĩ trên các ngành, các lĩnh vực, tham gia nghiên cứu giảng dạy tại các trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước. Có thể kể đến như GS. Trần Văn Thọ, giảng dạy tại trường đại học ở Nhật Bản; PGS-TS. Trần Văn Nam, Giám đốc Đại học Đà Nẵng; hay các PGS-TS. Nguyễn Chánh Tú; PGS-TS. Lê Văn Huy; PGS-TS. Lê Tự Hải… Hàng trăm nhà văn, nhà báo, nhạc sĩ, nhà nghiên cứu như Lê Trọng Nguyễn, Nguyễn Phú Long, Từ Huy, Đynh Trầm Ca… cũng gắn liền kỷ niệm về mái trường này.
Theo thầy giáo Phạm Tấn Sáu - Hiệu trưởng nhà trường, niềm tự hào lớn nhất trường 55 năm qua là đã xác lập được một “thương hiệu” vững chắc trong lòng bao thế hệ phụ huynh, học sinh. “Từ khi thành lập đến nay, dường như giai đoạn nào trường cũng có những học sinh xuất sắc trên một lĩnh vực nào đó” - thầy Sáu khẳng định. Đặc biệt, tinh thần tương thân tương ái, tình nghĩa thầy trò, đạo lý uống nước nhớ nguồn, thế hệ đi trước dìu dắt đàn em theo sau trở thành truyền thống tốt đẹp của trường suốt những năm qua đã góp phần tiếp sức cho hàng trăm học sinh nghèo, học giỏi có cơ hội tiếp tục nuôi dưỡng ước mơ trên con đường học vấn. Đã có hàng chục quỹ học bổng, khuyến học khuyến tài được trao tặng định kỳ hàng năm như Quỹ học bổng Nguyễn Duy Hiệu; Quỹ học bổng cố Nhà giáo ưu tú Võ Đông Sanh; Quỹ học bổng của cựu học sinh khóa 1983 - 1986; Quỹ học bổng cựu học sinh Trương Công Thạnh; quỹ học bổng cựu học sinh Thân Đức Khánh, cùng nhiều quỹ học bổng không thường xuyên khác đến từ các đơn vị, cựu giáo viên, cựu học sinh của trường với tổng số tiền hàng năm lên đến hơn 60 triệu đồng. Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 55 năm ngày thành lập trường lần này, có 43 suất quà (1 triệu đồng/suất) của các cựu học sinh trường sẽ được trao cho 43 học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học giỏi … như là sự tri ân của các thế hệ học sinh đi trước với mái trường xưa.
Năm mươi lăm năm, quãng đường không dài với lịch sử một vùng đất học nhưng cũng không quá ngắn để kiến tạo nên vóc dáng một ngôi trường. Dù qua bao biến đổi lịch sử nhưng trường THPT Nguyễn Duy Hiệu vẫn hiện hữu như là biểu tượng sáng ngời của sự nghiệp trồng người. Ngôi trường là nơi hội tụ của tình yêu thương và khát vọng vươn đến những giá trị tri thức, xứng đáng được tôn vinh như là nơi nuôi dưỡng, chắp cánh ước mơ cho bao thế hệ học trò. Trên con đường phía trước, các thế hệ thầy và trò nhà trường nguyện tiếp nối truyền thống hiếu học của một vùng đất anh hùng, nơi có những danh nhân đã đi vào huyền thoại như tấm gương sáng ngời của nhà chí sĩ yêu nước Nguyễn Duy Hiệu mà trường tự hào mang tên.
THÂN VĨNH LỘC