Ava Nhà thiết kế ở Đhrôồng

Sự xuất hiện của Ava - người Bỉ, giáo viên dạy thiết kế thổ cẩm, ở làng Đhrôồng đã thực sự gây bất ngờ lớn cho những phụ nữ Cơ Tu. Với họ, từ bao đời nay, chỉ có mẹ mới là người truyền dạy nghề dệt của tổ tông để lại…
Lên Tà Lu, Đông Giang, vào khu sản xuất của Tổ hợp dệt thổ cẩm Đhrôồng, khách bắt gặp hình ảnh Ava đang bò lồm cồm trên sàn nhà loay hoay vẽ một số nội dung lên tờ giấy khổ to để chuẩn bị cho buổi tập huấn. Ava đùa rằng đây là cách làm việc mới trong điều kiện không bàn ghế. Ở đây, sàn nhà là nơi tiện lợi để chị em vừa ngồi dệt vừa trông con. Sàn nhà vừa là sân chơi vừa là giường ngủ cho những đứa trẻ còn chưa bỏ bú theo mẹ đến tổ hợp. Tiếng trẻ con í ới đan xen tiếng Cơ Tu, Kinh và tiếng Anh, tạo thành hợp âm lạ tai và vui vẻ…

Ava bên bản vẽ thiết kế.

Trải qua gần một năm rưỡi học nghề theo chương trình của ILO hỗ trợ, từ những người thợ dệt “ngẫu hứng” thích đâu làm đó, chị em Cơ Tu giờ đã có thể làm việc “chuyên nghiệp” để tạo ra sản phẩm theo đúng kích thước, cách phối màu trên bản vẽ thiết kế. Bộ sưu tập gồm 18 mẫu thổ cẩm mới nhất ra lò là thành quả nỗ lực của cô Ava và học trò Cơ Tu. Chị Bríu Thị Nhon cho biết “Cô Ava dạy rất dễ hiểu, nhiệt tình, đặc biệt cô ấy vô cùng thân thiện và vui vẻ”. Blúp Thị Ken bộc bạch rằng: “Dù không hiểu tiếng của cô giáo nhưng mình có thể đọc được nỗi buồn, niềm vui trong mắt Ava”. Còn Alay Thị Hon thì thổ lộ tình cảm: “Tôi yêu quý Ava như người mẹ thứ hai của mình”.

Cô Ava cho biết hiện tại mỗi chị em trong tổ hợp thu nhập được 400.000 đồng/tháng từ  tiền bán sản phẩm thổ cẩm. Bên cạnh những tín hiệu vui đó thì việc bảo vệ bản quyền cho sản phẩm là điều rất quan trọng mà Ava hằng trăn trở. Sau ba lần bảy lượt Ava diễn giải, chuyển ngữ từ tiếng Anh sang Kinh, Kinh sang Cơ Tu, chị em đã dần hiểu ra quyền lợi của họ sẽ bị xâm phạm nếu có ai đó nhái lại sản phẩm để đưa ra thị trường với giá rẻ hơn. Họ cũng nhất trí sẽ không bao giờ nhái sản phẩm của ai khác và đặt vấn đề uy tín lên hàng đầu khi làm việc với khách hàng. Cô Ava cho biết thêm rằng, Phòng Kinh tế hạ tầng của huyện Đông Giang cũng đang tiến hành các thủ tục để đăng ký nhãn hiệu “Cotu yaya” do cô thiết kế cho bộ sưu tập 18 mẫu thổ cẩm Cơ Tu.

Tình cảm giữa cô giáo Tây và học trò miền núi.

Nụ cười rạng rỡ luôn tỏa sáng trên môi, bộ quần áo không trau chuốt là vẻ ngoài đầy ấn tượng về nhà thiết kế ngoại quốc. Mỗi khi về với núi rừng, Ava thường chọn những bộ cánh giản dị nhất để mặc. Điều đó làm cho cô trở nên thoải mái khi đứng cạnh những phụ nữ Cơ Tu nghèo khổ. Sự chân tình của Ava không chỉ dừng lại ở cách ăn mặc bên ngoài mà còn biểu hiện ở lòng kiên nhẫn qua từng tiết học với mong muốn chị em có thể vươn lên trong cuộc sống bằng chính đôi tay của họ.

Đến Việt Nam từ năm 2004 qua một chuyến du lịch, cô gái Aldegonde Van Alsenoy thường được gọi thân mật bằng cái tên “Ava” đã “bén duyên” với vùng đất Hội An. Chuyện tình với chàng Giám đốc Công ty Du lịch lặn biển Cù Lao Chàm người Ý –  Lodovico Ruggru -  trên vùng đất lạ đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Ava với một quyết định táo bạo: định cư tại Hội An. Từ bỏ công việc thiết kế đang rất thuận lợi ở Bỉ, Ava đã dành trọn vẹn tình yêu của mình cho phố Hội. Kết quả của mối tình  “duyên nợ” đó là sự ra đời của 2 cô con gái xinh đẹp tên là Oleane và Sky Thien. Sky Thien chỉ mới có 2 tuổi còn Oleane nay đã lên 6 và có thể nói sõi cả 4 thứ tiếng  Anh, Ý, Bỉ, và Việt Nam với chất giọng Quảng “rặt”.

Không chỉ là người giáo viên tận tâm, Ava còn là người bao tiêu đầu ra cho sản phẩm cho chị em Cơ Tu. Shop thời trang Avana của Ava tại số 57 Lê Lợi – Hội An là nơi bày bán những món hàng thời trang do chính cô thiết kế rất được du khách quốc tế yêu thích. 18 mẫu sản phẩm thổ cẩm của chị em làng Đhrôồng cũng được bày biện ngay ngắn trong tủ kính nơi đây và được cô đưa về tiêu thụ tại tổ quốc của mình - nước Bỉ. Cả những sản phẩm không đạt chất lượng, sai lệch về màu sắc cũng được Ava ưu ái mua lại để tạo sự khích lệ cho học trò.

Cơn mưa cuối năm rả rích theo chân Ava và cả làng đến với bữa tiệc mừng nhà mới, bếp mới của chị Bling Thị Bri và chị Bling Thị Tiếp, những thành viên của tổ hợp. Ava ngồi bệt trên sàn, ăn bánh sừng trâu dành cho khách quý tràn đầy hạnh phúc trong khi các chủ nhân hồ hởi khoe rằng số tiền bán thổ cẩm đã góp phần vào việc làm được bếp mới, nhà mới như thế nào. Lúc giã từ, trong những cái ôm thắm thiết, những đôi tay bịn rịn không muốn rời, Ava hứa nhất định cô sẽ sớm quay lại thăm chị em Cơ Tu với những đơn đặt  hàng mới.

ĐÔNG PHƯƠNG