Ba trăm triệu trẻ em hít thở không khí độc hại

Ngày 31.10, Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) đưa ra báo cáo đáng lo ngại về tình trạng trẻ em thế giới đang hít thở không khí ô nhiễm nghiêm trọng.

Giám đốc điều hành UNICEF Anthony Lake - trưởng nhóm tác giả mở đầu báo cáo cho biết con số 600 nghìn trẻ em dưới 5 tuổi tử vong mỗi năm vì những căn bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí. Hiện 2 tỷ trẻ em trên thế giới đang phải hít thở không khí trong nhà và ngoài trời không an toàn, trong đó có 300 triệu trẻ em dưới 5 tuổi đang sống trong những khu vực cực kỳ ô nhiễm. Ô nhiễm không khí không những gây tổn hại đến thể chất, như liên quan trực tiếp đến bệnh viêm phổi hay các bệnh hô hấp cho trẻ mà nó còn vượt qua hàng rào máu não và gây tổn thương cho sự phát triển của não bộ, ảnh hưởng đến tương lai của trẻ. Như vậy, khoảng 1 trong 7 trẻ em thế giới hít thở không khí ngoài trời có mức độ ô nhiễm gấp 6 lần so với tiêu chuẩn quốc tế cho phép và đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi.

Trẻ em thế giới đang chịu nhiều tổn thương do ô nhiễm không khí. Ảnh: Reuters

Ô nhiễm không khí bắt nguồn từ khí thải của phương tiện tham gia giao thông, nhiên liệu hóa thạch, khói bụi… Tình trạng này đặc biệt diễn ra nghiêm trọng tại khu vực Nam Á với 620 triệu trẻ em sống trong không khí bị ô nhiễm, tiếp sau là châu Phi: 520 triệu em và khu vực Đông Á và Thái Bình Dương: 450 triệu em. Mới đây, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng cảnh báo về việc hơn 90% dân số thế giới hít thở không khí kém chất lượng, nguyên nhân dẫn đến cái chết của hơn 6 triệu người mỗi năm. Ô nhiễm không khí xảy ra tại khu vực thành phố và kể cả vùng nông thôn. Báo cáo này dựa trên dữ liệu thu thập từ hơn 3.000 trang web trên toàn thế giới, tập trung vào các hạt vật chất nguy hiểm với đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet, hay còn gọi là PM2.5, bao gồm các chất độc hại như sulfate và carbon đen, có thể xâm nhập sâu vào phổi hoặc hệ tim mạch.

Tại thành phố New Delhi (Ấn Độ), một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới đang nỗ lực làm sạch không khí. Trong đó bao gồm việc cấm các loại xe chở hàng hóa đi vào một số các tuyến đường phố, các loại xe gắn động cơ tham gia giao thông phải đáp ứng nhu cầu về tiêu chuẩn khói thải, hạn chế ô tô trên đường bằng cách cho xe chạy theo ngày chẵn, lẻ và đưa ra thuế đối với các xe tải sử dụng dầu diesel. Đặc biệt, trong tháng 10 vừa qua, Ấn Độ đưa vào ứng dụng điện thoại thông minh trong chiến dịch làm trong sạch không khí. Ứng dụng cho phép người dân chụp ảnh và ghi lại thông tin về các hành vi gây ô nhiễm cũng như giúp các cơ quan chức năng điều tra và có biện pháp giải quyết đối với những thông tin hợp lệ từ người dân. Cơ quan Phòng chống và kiểm soát ô nhiễm môi trường vừa được thành lập để theo dõi và giải quyết hành vi vi phạm.

Báo cáo trên đây của UNICEF được phát đi ngay trước thềm Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên hiệp quốc lần thứ 22 (COP-22), được diễn ra từ ngày 7 đến 18.11 tới tại Morocco. Qua đó,  UNICEF kêu gọi thế giới thực hiện những bước đi cơ bản để giảm thiểu tình trạng trẻ em tử vong vì ô nhiễm không khí: giảm ô nhiễm không khí, gia tăng số lượng trẻ em tiếp cận hệ thống chăm sóc sức khỏe cũng như chú trọng hơn về kiểm soát, giảm thiểu mức độ phơi nhiễm ô nhiễm không khí đối với trẻ em.

NAM VIỆT