Bài học về sự tử tế

Trong những lần đọc sách hướng dẫn ôn tập hoặc lang thang trên mạng để tìm đề văn cho con luyện thi THPT quốc gia năm nay, tôi gặp khá nhiều đề tham khảo mà phần đọc hiểu có nội dung liên quan hoặc đề cập trực tiếp đến vấn đề lòng tốt và sự tử tế. Có đề yêu cầu học sinh trình bày thông điệp tâm đắc qua văn bản đọc hiểu và bày tỏ suy nghĩ về lời nhắn nhủ “...trước hết  phải là những người tử tế” được trích trong đoạn: “Thầy Văn Như Cương từng nói: “Các em có thể trở thành những người lao động chân chính, những nhà kỹ thuật có chuyên môn, những nhà nghiên cứu thành công, những doanh nghiệp tầm cỡ, những nhà lãnh đạo xuất sắc. Nhưng trước hết phải là người tử tế”. Một đề khác, trích đoạn trả lời phỏng vấn trên Báo Giáo dục & Thời đại của một bà mẹ là giám đốc một trung tâm đào tạo kỹ năng sống: “Mong ước đầu tiên và lớn nhất của tôi là các con sẽ trở thành người tử tế, sau đó là cháu sẽ có một cuộc sống hạnh phúc. Sau này con có trở thành bất cứ ai trên cuộc đời này, làm bất cứ công việc gì thì cũng làm việc một cách tử tế, ứng xử với bản thân, với gia đình, bạn bè, những người xung quanh, với cộng đồng và thậm chí là với cả trái đất này một cách tử tế!...”. Và đặt câu hỏi, là một người trẻ tuổi, học sinh có tán đồng với mong ước về tương lai tuổi trẻ của vị phụ huynh thể hiện trong đoạn trích trên không và trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trong đoạn trích.

Một cô giáo quê Quảng Nam hiện dạy văn ở TP.Hồ Chí Minh cho rằng, đề kiểm tra học kỳ 2, lớp 10 của ngôi trường nơi cô đang dạy là một đề hay, với những đề như thế này, học sinh cần học văn cho... tử tế chứ kiểu học tủ thì khó mà làm bài tốt được. Cô giáo cũng hy vọng qua đề văn này sẽ giáo dục được lòng tốt, sự tử tế trong học sinh. Đề bài trích ý kiến “Từng người tử tế, xã hội tử tế” của một thạc sĩ đăng trên báo Tuổi trẻ: “Tử tế không phải là cần làm việc gì đó cao siêu, vĩ mô... mà đôi khi chỉ là những hành động như: đưa một người già qua đường, nhặt rác, nói điều hay và làm người khác vui, thấy chuyện không đúng khuyên người khác đừng làm... Từng người sống tử tế thì xã hội tử tế, cái xấu bớt đi... Tôi cho rằng truyền thông, báo, đài... phải tiên phong giới thiệu tấm gương với những việc làm tử tế hàng ngày thay vì chăm chăm khai thác đời tư và những chuyện giật gân... Và người đứng đầu cơ quan làm việc tử tế, nhân viên sẽ noi theo. Hơn hết, gia đình phải sống tử tế, gương mẫu cho giới trẻ noi theo” (lược trích). Qua đó yêu cầu học sinh viết đoạn văn ngắn với chủ đề: “tử tế với người khác là tử tế với chính mình”.

Đề bài làm văn nói chung có nhiều nội dung, đề tài, chủ đề, bao quát, không chỉ gói gọn trong sự tử tế. Nhưng với những đề bài... tử tế như vậy, tôi tin rằng, học sinh không chỉ được học kiến thức, trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, bồi đắp lòng nhân ái và sự tử tế...

CHÂU NỮ