Bán hàng online, chuyện không dễ...

Nếu bạn đã và đang nghĩ kinh doanh online là một nghề nhàn hạ, sung sướng, tiền cứ tự dưng “chảy” vào túi mình thì có lẽ bạn… sai rồi. Sai trầm trọng là khác!

Chuẩn bị hàng giao cho khách. Ảnh: H.N.T

Bán hàng qua mạng

Trong tưởng tượng của nhiều người, kinh doanh online là công việc dễ làm, nhanh có tiền và mau giàu. Công nghệ ngày nay phát triển với tốc độ “vũ bão”, internet thì đâu đâu cũng có. Trong khi đó, nhu cầu của người mua hàng qua mạng ngày càng phổ biến và tăng nhanh. Đa số là dân văn phòng, những người lười đi lại, ngại nắng mưa và đặc biệt, cực kỳ e dè khi nhắc đến hai chữ “thời gian”. Và thế là, việc kinh doanh mua bán hàng online cũng xuất hiện từ đấy. Tuy nhiên, nếu chỉ có mỗi việc ngồi một chỗ, suốt ngày quần áo xinh đẹp, sang chảnh… là có khách hàng và tiền tiêu đều đặn thì hẳn là nhiều người đã từ bỏ công việc hiện tại để đổ xô đi bán hàng online để làm giàu hết rồi. Đời chẳng cho không ai cái gì và cũng chẳng có ai mà không trải qua gian khổ, trầy trật mà lại thành công! Nhiều bạn bè tôi bán hàng qua mạng từ khi còn là sinh viên. Phổ biến nhất có lẽ là trên Facebook và Instagram - hai mạng xã hội “hot” nhất tính cho đến thời điểm hiện nay.

Lợi ích của bán hàng online không ít mà nỗi khổ lại chẳng thiếu. Thậm chí người bán hàng có khi thời gian làm bạn với điện thoại còn nhiều hơn cả người yêu cũng nên. Sáng dậy chưa tỉnh táo đã lo vơ tìm điện thoại xem có ai hỏi thăm, “comment” mua hàng hay không, rồi cứ đang làm việc hoặc đi chơi thì lại phải chực chờ xem có ai “inbox” cho mình hay không. Bởi đặc thù của bán hàng online là phải thường xuyên tương tác với khách hàng, hỗ trợ và giải đáp thắc mắc của “thượng đế” ngay và luôn khi họ cần. Đấy là chưa kể, chỉ cần trả lời chậm hoặc “đã xem chưa kịp reply” vì quá tải đơn hàng thì cũng phải nhận ngay một tràng “tổng xỉ vả” vô tội vạ của khách hàng rồi. Cũng biết đâu đấy, khi “thượng đế” không chờ đợi được lại quay sang tìm nhà cung cấp mới thì có phải lúc đó lại than trách rồi tiếc hùi hụi hay sao?! Bản thân tôi trong dịp hè vừa rồi có anh bạn thân ở Nhật về nên rủ buôn chung một chuyến. Mười hai giờ đêm khách còn vào hỏi thông tin sản phẩm. Rằng là thấy đứa bạn cùng phòng đeo chiếc đồng hồ đẹp quá nên cũng muốn sở hữu một “em”. Tư vấn từ A đến Z, nhẹ nhàng tình cảm gần một tiếng đồng hồ, cuối cùng nhận được câu chốt không thể phũ phàng hơn: “Thôi, mình không mua đâu nha. Bạn mình có rồi nên mình không muốn đụng hàng!”. Vâng, nguyên tắc đầu tiên là khách hàng luôn luôn đúng và lỡ khách hàng có sai, người bán vui lòng xem lại nguyên tắc trên.

Quen mặt… mất tiền!

Thật ra, không chỉ tôi mà có lẽ trong “giới” hành nghề kinh doanh online nói chung, điều đáng sợ nhất là bán hàng cho người quen. Bán quần áo thì đòi giảm giá, bán bánh kẹo hay mỹ phẩm thì muốn ăn thử, dùng thử rồi mới mua. Có khi, kỳ kèo mặc cả đến từng đồng tiền công của shipper. Đồng ý là ai ban đầu tập tành kinh doanh lại chẳng mong được bà con gần xa nhiệt tình ủng hộ, nhưng đâu phải ai cũng hiểu rằng giá đến tay họ đã là mức giá ưu đãi nhất có thể rồi. Có chăng, thiếu điều người bán tặng hẳn cho người mua nữa coi như là “giữ cái tình” vừa lòng đôi bên mà thôi. Nhưng đấy vẫn chưa là gì so với việc hàng đã giao nhưng tiền chưa thấy đâu. Nhiều người kỳ cục lắm, dựa vào mối quan hệ thân quen kiểu như gặp mặt dăm ba lần, biết nhau qua mạng xã hội thế là đã lấy đó làm cớ để nhận hàng xong mới thanh toán. Người có ý thức thì không nói làm gì, đằng này một số người cứ khất hẹn hết lần này đến lần khác, thời gian và công sức đi đòi có khi “lỗ vốn” chứ chưa tính đến chuyện lời lãi. Tôi thấy, vẫn cứ là “tiền trao cháo múc” thì mọi mối quan hệ sau bán buôn mới lâu dài và bền chặt được!

Còn tỷ tỷ những khó khăn, nỗi niềm của người bán hàng mà chẳng ai thấu được. Nào là tìm nguồn hàng uy tín, chất lượng; tự lấy thân mình làm “chuột bạch” thí nghiệm sản phẩm trước rồi mới có cái gọi là review cho khách hàng tin tưởng mua theo; kiêng cữ ngày lễ, ngày rằm bán hàng mà bị đổi, trả các kiểu; đem hàng shop khác qua shop mình hỏi; đặt cho sang miệng nhưng không thích lấy… Đấy, ai còn bảo kinh doanh là sướng nữa?! Không những vậy, tôi còn biết ở cái xã hội thật - giả, tốt - xấu lẫn lộn như hiện nay, phải công nhận rằng kinh doanh là nghề kiếm ra tiền dễ dàng hơn so với công việc văn phòng, nhà nước. Nhưng khoan vội nhìn bề nổi mà lao đầu vào nó. Không có công việc nào là thuận lợi, dễ dàng ngay từ đầu, kinh doanh cũng không ngoại lệ. Muốn trở thành một người bán hàng tài ba, thành công trước hết phải xem bạn có thể chấp nhận và chịu đựng được vô vàn những khó khăn như đã kể trên mà công việc kinh doanh đem tới hay không đã…

HẠNH NGUYÊN TRANG