Băn khoăn chọn sách giáo khoa lớp 1

Nhà trường chọn SGK

Theo Luật Giáo dục 2019, UBND tỉnh, thành phố có trách nhiệm lựa chọn SGK sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT. Tuy nhiên, thông tư hướng dẫn của Bộ GD-ĐT ban hành hôm 30.1.2020 lại giao nhiệm vụ cho các trường học thành lập hội đồng lựa chọn SGK để sử dụng ở đơn vị mình.

Lý giải việc này, Bộ GD-ĐT cho rằng Luật Giáo dục 2019 đến ngày 1.7.2020 mới có hiệu lực. Trong khi, SGK lớp 1 phải được tổ chức lựa chọn từ đầu năm 2020 để kịp thời cung cấp, sử dụng từ năm học 2020 - 2021. Vì vậy, bộ xây dựng thông tư hướng dẫn việc lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phổ thông cho năm học 2020 - 2021 theo tinh thần Nghị quyết số 8 (28.11.2014) của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, trong đó có quy định: “Các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn SGK để sử dụng dựa trên ý kiến của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh”.

Với tinh thần đó, thông tư của Bộ GD-ĐT quy định, mỗi nhà trường thành lập một hội đồng lựa chọn SGK, trong đó yêu cầu bắt buộc phải có ít nhất 2/3 số thành viên là tổ trưởng tổ chuyên môn và giáo viên. SGK được lựa chọn phải nằm trong danh mục SGK sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông do Bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt. Tiêu chí lựa chọn SGK phải phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương, điều kiện tổ chức dạy và học tại cơ sở giáo dục phổ thông do UBND tỉnh quy định. Danh mục SGK phải công bố trước khi bắt đầu năm học mới ít nhất là 4 tháng.

Không ít băn khoăn

Ông Nguyễn Bá Hảo - Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học Sở GD-ĐT cho biết, để chuẩn bị triển khai SGK lớp 1 mới, sở đã sớm xây dựng kế hoạch và đến nay đã có nhiều công việc được tổ chức thực hiện. Đó là, phối hợp với các nhà xuất bản tổ chức hội nghị giới thiệu SGK; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành tiêu chí lựa chọn SGK trên địa bàn tỉnh theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT; tổ chức hội nghị triển khai cho lãnh đạo phòng GD-ĐT và một số hiệu trưởng trường tiểu học thực hiện theo thông tư hướng dẫn của bộ. “Sắp tới, sở tiếp tục mở hội nghị giới thiệu SGK môn Tiếng Anh; chỉ đạo các phòng GD-ĐT, trường học tổ chức nghiên cứu, thảo luận và lựa chọn SGK theo tinh thần của bộ. Sau đó, phòng GD-ĐT báo cáo kết quả lựa chọn của các trường học về cho sở tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh, Bộ GD-ĐT và các nhà xuất bản, công ty cung cấp sách. Thời gian hoàn thành việc lựa chọn SGK vào cuối tháng 4.2020” - ông Hảo cho hay.

SGK đã được Bộ GD-ĐT thẩm định (38 cuốn) nên không phải băn khoăn việc chọn bộ sách nào. Tuy nhiên, việc được giao trách nhiệm lựa chọn SGK lớp 1 năm học 2020 - 2021 cùng với thời gian có phần gấp gáp khiến các nhà trường không khỏi lo nghĩ.

Theo thầy Đỗ Xuân Thưởng - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Đức Thiệu (huyện Đại Lộc), việc quyết định lựa chọn bộ sách nào để sử dụng đòi hỏi phải được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và để lựa chọn được bộ sách phù hợp, cán bộ, giáo viên cần được tiếp cận sách sớm. Tuy nhiên, đến nay sách cho các trường tham khảo rất hạn chế khi 2 trường học chỉ có một bộ nên phải thay phiên nhau đọc. Hiện nhà trường phải đặt mua thêm để có đủ sách cho giáo viên nghiên cứu trước khi quyết định.

“SGK cần sử dụng được vài năm để tránh lãng phí và nên thống nhất trong cùng địa phương để thuận lợi trong công tác chuyên môn” - thầy Thưởng nói.

Đồng quan điểm, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Võ Thị Sáu (TP.Tam Kỳ) - thầy Phạm Văn Diệu cho rằng, nhà trường cũng đang chờ có đầy đủ SGK cũng như tài liệu hướng dẫn để thầy cô giáo có thời gian nghiên cứu. “Một chương trình, nhiều SGK là điều rất tốt nhưng quan trọng hơn là con người tổ chức thực hiện” - thầy Diệu chia sẻ.

Trong khi đó, Phó Trưởng phòng GD-ĐT huyện Duy Xuyên - Lê Trung Thiêng cho rằng, mặc dù tất cả SGK có trong danh mục đều được biên soạn theo chuẩn kiến thức, kỹ năng quy định và đi đến một mục tiêu, song cách thức thể hiện, con đường đi ở từng bản sách lại khác nhau. Vì vậy, nếu mỗi trường học chọn dùng một bộ SGK sẽ rất khó cho công tác chỉ đạo chuyên môn, cách kiểm tra đánh giá. Hơn nữa, đến tháng 7.2020 Luật Giáo dục có hiệu lực thì việc lựa chọn SGK sẽ do UBND tỉnh quyết định, có nghĩa quyết định trường học chọn SGK trước đó chỉ tồn tại nửa năm. Cũng có ý kiến cho rằng, quy định đại diện cha mẹ học sinh trong hội đồng chọn SGK là hình thức, không có ý nghĩa.