Bánh hạt sen ngày tết

(QNO) - Những ngày năm hết tết đến, giữa quê xa xứ người, lòng rộn ràng nhớ bánh hạt sen xứ Quảng.

Trên đĩa bánh dọn khách ngày tết của mẹ tôi, không bao giờ thiếu bánh hạt sen và được xem là loại bánh sang trọng nhất một thời. Bánh được làm từ đậu xanh bóc vỏ, đường cát trắng. Đậu xanh được luộc chín, tán nhuyễn, rồi sên với đường. Lửa sên đậu phải nhỏ, người làm bánh phải liên tục dùng đũa tre khuấy đều tay, cho đến khi bột và đường sánh lại. Hỗn hợp bột đường không quá khô hay quá ướt để khi viên không bị dính tay. Để bánh chất lượng, đẹp mắt, người thợ làm bánh phải có kinh nghiệm, hết sức khéo léo, kiên nhẫn.

Công đoạn viên bánh hạt sen phải được làm hết sức nhanh gọn. Ba cũng phụ mẹ con tôi làm bánh, không khí thật ấm cúng, rôm rả. Chị em tôi thích nhất là công đoạn sấy khô và xắp giấy gói bánh. Có hai loại giấy gói, đó là giấy pơ - luya hoặc giấy kiếng đủ sắc màu. Ngày nhỏ, tôi bị cuốn vào thế giới sắc màu khi nhìn các chị cắt giấy, hai đầu mảnh giấy được cắt thành những sợi nhỏ, để sau khi gói, bánh sẽ có những “sợi rua” đẹp mắt.

Hạt sen là loại bánh "sang trọng" trong ký ức tuổi thơ tôi.

Khi đĩa bánh kẹo các loại được dọn lên, dường như ai cũng với tay chọn cái bánh hạt sen trước, rồi bóc vỏ thưởng thức. Bánh ngon là bánh phải trắng, vỏ bánh mịn, thơm, bên trong xốp, mềm. Đặc biệt, trẻ con rất thích bánh hạt sen, có lẽ bề ngoài nổi bật với đủ loại màu sắc, nên đứa nào cũng thích chọn vài cái bỏ túi trước khi ra về. Trên bàn thờ gia tiên ngày tết, nhất định không thể thiếu bánh hạt sen mẹ làm, hay khi mang bánh về cúng ông bà nội ngoại, bánh hạt sen cũng được chọn nhiều hơn so với các bánh khác. Vì thế mẹ thường sên nhiều bột đường, để đến công đoạn viên bánh, cả nhà tôi cùng quây quần, ai cũng tranh thủ làm nhanh vì sợ bột khô, sẽ khó viên thành những hạt tròn trịa.

Về tên gọi của bánh, trẻ con hay thắc mắc sao không gọi là kẹo hạt sen mà gọi là bánh hạt sen, vì cho rằng bánh được viên tròn như hòn bi, lại bọc giấy, trông giống như những viên kẹo mềm. Mẹ tôi thì cứ “xưa gọi nay bắt chước”. Tôi nghĩ có thể vì bánh được viên bằng cỡ hạt sen, đặc biệt khi thưởng thức, bánh cho hương vị tinh khiết, ngọt thanh, mịn, nên được gọi là bánh hạt sen.

Bây giờ, không chỉ ngày tết mới có bánh hạt sen để thờ tự hay đãi khách, mà ở quê muốn mua khi nào cũng có. Người ta mua bánh hạt sen để cúng hay bày biện, đãi đằng. Người xa quê cần mua không chỉ vì bánh ngon, mà còn mua chút hương vị quê nhà để thưởng thức trong niềm nhớ ở xứ người…

SONG NGUYÊN