Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
Tết đến làm cho con người thêm nhớ về tuổi thơ, nhớ những cái tết cổ truyền; tuy còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, song không vì vậy mà thiếu đi sự ấm áp. Ngày Tết thường trong tiết trời se se lạnh, âu cũng “thuận duyên” cho ta hưởng trọn vẹn cái tết ấm cúng bên gia đình, người thân, có thời gian để thưởng thức các hương vị của các loại bánh tết, dân dã, mà bánh in là một trong những loại bánh “dung dị” đi vào trong tâm thức người Việt.
Bánh in cùng với bánh tét (bánh chưng), bánh ít, bánh thuẫn, bánh ổ…là những loại bánh không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên, ông bà ngày tết. Những lạo bánh này được làm từ nguyên liệu gạo nếp, xuất phát từ nền văn minh lúa nước, mà dân tộc Việt Nam ta đã trải qua ngàn đời nay mới kết tinh, làm nên nét văn hóa độc đáo ấy.
Gạo nếp thơm vuốt sạch để ráo nước; đậu xanh cà và ngâm nước cho tróc vỏ lụa, vuốt sạch để ráo nước; đường cát trắng đã thắng để nguội và một ít bột năng. Sau đó đem gạo nếp cho vào một cái nồi nhôm hoặc nồi đất sạch để rang vừa lửa, khi gạo nếp có màu hơi vàng là được, đậu xanh cũng đem rang cho chín giòn; sau đó dùng cối đá để xay bột và đậu cho nhuyễn; đường thắng vừa lửa, khi đường tới để nguội trộn đều với bột nếp và bột đậu xanh và dùng chai thủy tinh, hoặc chày để nghiền cho đường và bột nếp, bột đậu quyện vào nhau; nếm thử thấy bột nếp, đậu có vị ngọt là được. Tiếp tục dùng khuôn gỗ để in bánh, cần chú ý, trước khi cho bột vào khuôn bánh để in, ta cho một ít bột năng vào khuôn, sau khi in bánh dễ tháo ra khỏi khuôn và bánh mịn màng hơn. Khi in bánh nhớ ép bột vào khuôn vừa chặt, nếu chặt quá, thì sau khi sấy bánh dưới lửa than đường chảy ra và quyện chặt vào bột, thì bánh sẽ rất cứng. Khuôn in bánh thường được chạm khắc các hình tròn, hình vuông, hình trái tim… Mặt trong của khuôn có chạm hình con công, con phượng, chim câu, cá hay các chữ như: Phúc, Lộc, Thọ rất tinh tế, để tăng thêm ý nghĩa, với mong muốn năm mới cầu phước lộc và vẻ đẹp của bánh thêm bắt mắt…
Tôi còn nhớ như in cứ vào khoảng 26 đến 28 tết những thập niên 80 của thế kỷ trước, lúc đó nhà tôi cũng như bao nhà trong xóm, thôn đều làm bánh in khi tết về. Ngày nay, dù có nhiều loại kẹo bánh rất đẹp được bày bán khắp nơi, nhất là nơi phố thị, song bánh in ngày tết vẫn luôn được người dân xứ Quảng yêu thích, vì nó là mồ hôi, công sức “một nắng, hai sương” của ông bà, cha mẹ bỏ ra để có được hạt gạo nếp thơm ngon. Đây cũng là một trong những loại bánh gắn bó lâu đời với người dân nơi quê kiểng.
Ngày tết quây quần bên gia đình, bạn bè cùng nhấm nháp bánh in với hương vị thơm ngon của nếp, đậu xanh và vị ngọt của đường hòa quyện với chén trà thơm càng làm cho không khí thêm đầm ấm và hạnh phúc.