Bánh xèo chay ngày mưa

Ngày xưa khi tôi còn ở cùng với ba má nơi vùng núi cao xứ Quảng, đời sống còn nhiều khó khăn, nhà ai cũng cố gắng tích trữ nhiều lúa, bắp, khoai trong những ngày lạnh lẽo có cái để ăn thêm.

Ngoài những bữa cơm đạm bạc, thi thoảng má đổi món chuyển sang xay bột đúc bánh xèo cho cả nhà ăn thay cơm. Mỗi khi làm bánh cả nhà quây quần, rộn ràng ngõ trước ngõ sau.

Trong chái bếp sưởi ấm cả gian nhà, ba kể từng câu chuyện xua tan hơi lạnh ùa vào từng đợt theo tiếng cửa cọt kẹt. Còn má lom khom ngồi đúc bánh. Má chỉ cần hòa vào thau bột một ít muối, tráng mỡ lên khuôn nóng, chờ mỡ sôi thì trải lớp bột mỏng lên, đậy nắp vung đợi chừng vài phút lấy bánh ra, đơn giản vậy mà cả nhà hít hà khen ngon. Lớn lên một tí, kinh tế khấm khá hơn, bánh xèo má đúc có thêm thịt ba chỉ, trứng, tôm tép, giá...

Ngày nay, khi tuổi đã lớn má thích ăn chay, nên cứ độ mùa đông má thường đổ bánh xèo chay. Cả gia đình tôi ai cũng háo hức chờ đợi những lần được thưởng thức món bánh xèo chay chứa trọn tình yêu thương do chính tay má chế biến...

Má tôi thường bảo, ăn chay một phần rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt những ngày đông trời trở gió, giúp cơ thể cân bằng âm dương - thịt thà nhiều thì cũng nên chuyển sang dùng rau củ quả.

Riêng tôi, mỗi lần về quê thế nào cũng được tận hưởng bánh xèo chay gạo lức má đúc. Để tạo ra mẻ bánh nóng thơm lừng, đủ đầy sắc màu thì khâu chuẩn bị nguyên liệu khá quan trọng.

Ngay từ tối hôm trước má đã ngâm gạo lức cho mềm hẳn. Sáng sớm má bỏ vào cối xay thật nhuyễn. Má thường dặn tôi muốn bánh ngon phải chú ý hỗn hợp bột không được quá lỏng hay quá đặc sẽ ảnh hưởng đến chất lượng bánh.

Khi bột đã xong, má tiếp tục đun đỏ lửa củi rồi phi thơm hành tím đã xắt nhỏ, cho nấm đã làm sạch và tách nhỏ, cà rốt bào mỏng vào xào khoảng chừng vài phút, hạ nhỏ lửa rồi nêm các loại gia vị, chú ý không quá mặn để giữ độ ngọt của nấm.

Trước khi đúc bánh, má đặt cái chảo nhỏ có cán dài lên, dùng cuống lá chuối tước sẵn để quệt dầu đều mặt chảo. Riêng bột gạo còn thêm hành lá xanh, thêm chút muối.

Chờ chảo thật nóng mới nhanh tay cầm chiếc gáo múc vá bột đổ lên chảo, nghiêng cho bột trải đều, thêm nấm và cà rốt vào giữa bánh, rồi đậy nắp vung, chừng dăm ba phút khi mặt trên của bánh xốp và khô, viền bánh co lại, tróc ra thì bánh đã chín.

Nhanh tay đưa bánh ra khỏi chảo. Cứ thế đúc cho đến khi nào thau bột vơi dần. Có thể thêm giá, đậu khuôn hoặc một ít chả chay để bánh thêm nhiều vị.

So với các loại bánh xèo thông thường, bánh xèo chay má đúc có nét hấp dẫn riêng. Dẫu má đúc bằng bột gạo lức hay gạo thường bao giờ cũng ôm trọn hương vị thanh nhẹ, mang đến cảm giác thanh tịnh, mát mẻ và bình yên.

Dù hiện tại nơi phố thị tôi đang sống, chỉ cần bước chân ra khỏi cổng đã có thể mua được một chiếc bánh xèo đủ các loại nhân: trứng, tôm, thịt làm sẵn - nhưng với tôi, dẫu có thưởng thức cả trăm thức ngon, vật lạ vẫn luôn tìm về với mâm bánh xèo chay nóng hổi của má trong những ngày đông lạnh giá.