Báo động tình trạng bạo lực gia đình

Nạn nhân chủ yếu là phụ nữ, trẻ em

Theo số liệu từ Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) thị xã Điện Bàn, năm 2018, thị xã có 93 vụ BLGĐ, trong đó nạn nhân chủ yếu là phụ nữ 63 vụ (67,7%), trẻ em 23 vụ (24,7%). Hình thức bạo lực chủ yếu là bạo lực thân thể có 32 trường hợp (chiếm 65,79%), bạo lực tinh thần 11 vụ (23,74%), bạo lực kinh tế 3 vụ (0,76%), bạo lực tình dục 1 vụ (0,28%). Cuối năm 2018 và 6 tháng đầu năm 2019, TAND thị xã Điện Bàn đã thụ lý, giải quyết 506 vụ án ly hôn, trong đó có 89 vụ liên quan đến BLGĐ (chiếm 17,5%). Có nhiều vụ BLGĐ phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Có 8 nạn nhân bị BLGĐ đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế; trong đó, có 3 nạn nhân là trẻ em, 5 nạn nhân phụ nữ.

Tại Đại Lộc, trong năm 2018 và 6 tháng đầu năm 2019, TAND huyện Đại Lộc thụ lý tổng cộng 613 vụ án, trong đó tranh chấp ly hôn chiếm 596 vụ. Riêng năm 2018, số vụ án ly hôn TAND huyện thụ lý là 450 vụ, tăng gấp đôi so với năm 2017. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2019, TAND huyện đã thụ lý 190 vụ ly hôn, gần bằng với số vụ thụ lý cả một năm so với trước đây. Đối tượng trong các vụ án ly hôn có xu hướng trẻ hóa, chủ yếu ở độ tuổi từ 25 - 40. Theo bà Nguyễn Thị Ái Linh - Thư ký TAND huyện Đại Lộc, xét nguyên nhân của các vụ ly hôn, có 98 vụ do BLGĐ, có 44 vụ do ngoại tình, 418 vụ do mâu thuẫn gia đình, 17 vụ liên quan đến rượu chè, cờ bạc, ma túy, 12 vụ do mâu thuẫn kinh tế và 1 vụ do một trong hai đương sự mất tích.

Song trên thực tế, những vụ liên quan đến ngoại tình, mâu thuẫn gia đình, do rượu chè, cờ bạc, ma túy... cũng có tình trạng BLGĐ và đối tượng chính gây BLGĐ thường là nam giới và nạn nhân là phụ nữ. Cũng theo bà Linh, xu hướng các vụ việc bạo hành tinh thần ngày càng diễn ra nhiều hơn, tinh vi hơn, có tính chất phức tạp hơn và số vụ bạo hành thể xác có xu hướng giảm so với trước. Với sự phát triển của mạng xã hội, nhiều vụ bạo hành tinh thần cũng diễn ra tinh vi, phức tạp như: đăng bài viết, hình ảnh mang tính xúc phạm, sỉ nhục, bôi nhọ đối tượng vợ hoặc chồng, dòng họ vợ hoặc chồng; tìm đến cơ quan, nhà máy, công ty, nơi làm việc của đương sự vợ hoặc chồng còn lại để hành hung, gây rối, quấy phá, làm ảnh hưởng tới uy tín, danh dự của nạn nhân hay mất việc làm...

Những con số “biết nói”

Theo ông Võ Minh Diệp - Phó Chánh Văn phòng TAND Quảng Nam, từ 1.10.2017 tới 31.11.2018, TAND tỉnh và các huyện/thành phố thụ lý tổng cộng hơn 8.029 vụ án và vụ việc liên quan tới hôn nhân và gia đình (3.974 vụ, 4.073 việc, có án cũ chuyển sang). Trong đó, số vụ việc có liên quan tới ly hôn mà vợ hoặc chồng có độ tuổi từ 18 - 30 là 1.813 vụ, việc. Trong số 3.974 vụ án hôn nhân và gia đình, có 491 vụ liên quan tới BLGĐ, 228 vụ liên quan tới mâu thuẫn gia đình, 304 vụ liên quan tới rượu chè, ma túy, cờ bạc.

Cũng theo ông Võ Minh Diệp, từ 1.12.2018 tới 31.5.2019, TAND tỉnh và các huyện/thành phố thụ lý tổng cộng 2.912 vụ việc liên quan tới hôn nhân và gia đình. Trong số 1.280 vụ án hôn nhân và gia đình, có 168 vụ liên quan tới BLGĐ, 830 vụ mâu thuẫn gia đình, 57 vụ liên quan tới ngoại tình, 68 vụ liên quan tới rượu chè, cờ bạc, ma túy... Riêng tại TP.Tam Kỳ, số liệu báo cáo HĐND tỉnh (cuối năm 2018), số vụ án hôn nhân và gia đình TAND TP.Tam Kỳ thụ lý trong năm 2018 là 513 vụ việc, tăng gần 30% so với cùng kỳ. Đa số các vụ án hôn nhân và gia đình có độ tuổi xin ly hôn dưới 30 tuổi, nguyên nhân chủ yếu mâu thuẫn gia đình (419 vụ), do đánh đập, ngược đãi (68 vụ), đây là thống kê do đương sự khai trong đơn, chưa có cơ sở chứng minh rõ ràng...

Số liệu của Ban Chỉ đạo công tác gia đình tỉnh cũng chỉ ra, giai đoạn 2013 - 2018, toàn tỉnh xảy ra 1.543 vụ BLGĐ, trong đó có 1.282 vụ nạn nhân là nữ và 48 vụ nạn nhân là trẻ em. Từ những con số đáng báo động nêu trên cho thấy công tác phòng chống BLGĐ vẫn là vấn đề xã hội bức thiết cần tập trung giải quyết.