Bắt cua trong giỏ

Báo cáo tình hình 6 tháng đầu năm 2015 của tỉnh khẳng định rằng, trật tự an toàn xã hội ở Quảng Nam được giữ vững. Ban Pháp chế HĐND tỉnh cũng đã thẩm tra và đánh giá, rằng tội phạm trên địa bàn toàn tỉnh giảm so với cùng kỳ. Nghe thì rất chắc như bắt cua trong giỏ.

Nhưng một nhận định khác, cũng của Ban Pháp chế HĐND tỉnh, cho hay một số loại tội phạm còn diễn biến phức tạp, án giết người xảy ra 9 vụ (tăng 1 vụ). Số vụ tàng trữ, mua bán, sử dụng ma túy được phát hiện không tăng nhưng số lượng ma túy bị thu giữ tăng gấp nhiều lần; đáng lưu ý việc sử dụng ma túy còn xảy ra tại chính nơi các bị án chấp hành án. Số người nghiện ma túy ngày càng tăng nhưng do vướng những quy định mới trong việc đưa đối tượng vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nên kết quả xử lý còn hạn chế (riêng Phú Ninh mới xử lý được 4 trường hợp). Hành vi chống người thi hành công vụ với tính chất và mức độ ngày càng nghiêm trọng, phức tạp. Nhiều vụ án tồn đọng, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm...

Tình hình chung là vậy, còn ở các vùng trọng điểm về du lịch thì sao? Như Báo Quảng Nam đã phản ánh, ở Hội An, tình trạng cò mồi, bu bám du khách chưa có nhiều chuyển biến tích cực... Nổi cộm là tình trạng cướp và cướp giật. Một báo cáo cho biết tình trạng cướp giật tài sản của khách du lịch là người nước ngoài tăng đáng kể (trong 32 vụ xảy ra trên địa bàn thành phố vào năm 2014 có đến 26 vụ mà người bị hại là du khách nước ngoài). Mặc dù lực lượng chức năng đã ráo riết vào cuộc nhưng chưa thực sự kiểm soát hết, do đối tượng gây án hoạt động với phương thức, thủ đoạn ngày càng liều lĩnh, manh động, phạm tội theo nhóm, địa bàn hoạt động thay đổi thường xuyên. Ngoài ra, về tội phạm ma túy, hiện ngành chức năng phối hợp với các xã phường đã lập hồ sơ quản lý 73 đối tượng sử dụng trái phép chất gây nghiện, trong đó có 9 đối tượng đang thi hành án phạt tù và bị giam giữ, 1 đối tượng cai nghiện bắt buộc tại trung tâm, nhưng số đang ở tại cộng đồng dân cư lên đến 63 đối tượng. Tình trạng chưa kiểm soát tốt tệ nạn sử dụng trái phép chất ma túy đang là vấn đề nhức nhối ở Hội An. Còn ở Duy Xuyên, từ đầu năm 2015 tới nay, hàng loạt vụ án được phát hiện có liên quan tới nhiều đường dây lừa đảo qua mạng xã hội. Phần lớn đối tượng cầm đầu đường dây là những thanh thiếu niên sinh sống tại địa phương này. Những tội phạm tuổi đời còn rất trẻ nhưng có phạm vi hoạt động rất rộng, từ miền Trung đến các tỉnh thành phía nam, với cách thức lừa đảo tinh vi làm hàng trăm người bị hại.

Với thế giới tội phạm, nhất là loại hình tội phạm mới sử dụng công nghệ cao, rõ là không thể nắm chắc như đếm cua trong giỏ. Hành vi và thời điểm nào tội phạm ra tay cũng khó biết chắc. Vì thế, ngẫm ra, việc thực hiện biện pháp quản lý chặt địa bàn, khoanh vùng đối tượng có nguy cơ phạm tội, vẫn là cách thức đầu tiên để phòng ngừa, ngăn chặn, răn đe.

Nhận diện những nguy cơ đe dọa an toàn môi trường sống và phát triển không đơn giản như việc đếm hay bắt cua trong giỏ. Vì bởi bóng tối đồng lõa với tội ác, làm thế nào để thức tỉnh lương tâm và lương tri con người mới tìm ra ánh sáng. Một môi trường xã hội có lành mạnh, an toàn hay không, trước hết bắt đầu từ giáo dục, truyền thông và sự cộng đồng trách nhiệm của các cơ quan thực thi pháp luật cho đến mỗi công dân.

NGUYỄN ĐIỆN NAM