Bớt gánh lo nhờ nhà tránh lũ

Được sự hỗ trợ của Nhà nước, từ năm 2012, hơn 100 hộ dân vùng lũ đã xây dựng nhà tránh lũ kiên cố và đem lại hiệu quả thiết thực. Người dân vùng lũ mong muốn sẽ tiếp tục được hỗ trợ để xây nhà “sống chung” với lũ lụt, thiên tai, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.

Nằm trong dự án thí điểm hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ của Chính phủ tại các tỉnh miền Trung, Quảng Nam có 100 hộ được hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ. Trong đó, xã Đại Lãnh (Đại Lộc) và  xã Điện Phương (Điện Bàn) được chọn thí điểm. Sau hơn một năm hoàn thành, những căn nhà tránh lũ kiên cố, vượt lũ thực sự hữu ích đối với người dân vùng lũ.

Chấp nhận nợ nần để xây nhà

Đại Lãnh là một trong những vùng rốn lũ của Đại Lộc, nơi hứng chịu lũ lụt đầu tiên khi các thủy điện phía thượng nguồn xả lũ. Xã Đại Lãnh có 50 hộ dân nghèo được xét chọn trong chương trình của dự án. Trận lũ lịch sử năm 2009 do thủy điện A Vương xả lũ khiến người dân và chính quyền xã vẫn còn khiếp đảm. Do nằm nơi rốn lũ nên mỗi năm, người dân xã Đại Lãnh gánh chịu từ 4 – 5 trận lũ lụt. Từ năm 2012, khi 50 nhà tránh lũ, vượt mức nước lũ lịch sử tại những vùng thấp trũng được xây dựng, người dân bớt thêm nỗi lo, đảm bảo được an toàn tính mạng cho mình, người thân và hàng xóm.

Người dân Đại Lãnh (Đại Lộc) bớt nỗi lo nhờ nhà tránh lũ kiên cố.Ảnh: N.THÀNH

Gia đình bà Quách Thị Đinh (thôn Hoằng Phước Bắc, xã Đại Lãnh) được chọn vào dự án. Căn nhà tránh lũ, vượt lũ cao hơn hẳn căn nhà gỗ ọp ẹp của gia đình. Để xây dựng căn nhà tránh lũ, gia đình bà Đinh đã phải bấm bụng vay mượn hơn 40 triệu đồng để xây dựng căn nhà kiên cố. Với chiều cao mặt sàn hơn 8m, vượt mức nước lũ lịch sử gần 2m, rộng hơn 12m2, căn nhà tránh lũ của gia đình bà phát huy hiệu quả, đảm bảo an toàn khi nước lũ lên. Gia đình bà thuộc hộ nghèo với 7 nhân khẩu, dù phải nợ nần để xây nhà nhưng ai cũng phấn khởi vì tính mạng cho cả nhà sẽ được đảm bảo trong mùa mưa lũ. Bà Đinh cho biết: “Thủy điện xả lũ, làm lũ lụt bất thường so với trước đây. Trước, mỗi lần có mưa lũ, cả nhà phải gồng gánh chạy. Có nhà tránh lũ gia đình an tâm hơn, bà con chòm xóm cũng an tâm hơn”. Trong trận lũ lụt vừa qua, nhiều gia đình đã đến tá túc tại nhà bà Đinh chờ nước rút.

Cạnh bên là căn nhà vợ chồng ông Nguyễn Đình Ri. Căn nhà ông khang trang hơn nhiều so với gia đình bà Đinh, căn nhà vừa để ở và nhà tránh lũ cho gia đình. Để xây cất căn nhà, gia đinh ông Ri vay mươn gần 100 triệu đồng. Căn nhà còn dang dở, cửa ngõ chưa thể hoàn thành bởi gia đình ông đã hết kinh phí. Sau mấy trận bão và lũ vừa qua, hơn một sào hoa màu và vườn chuối của gia đình đổ nát, hư hỏng. Ông Ri cho biết: “Nhà cửa xuống cấp, vợ chồng bàn nhau vay mượn bà con, ngân hàng để xây nhà tránh lũ vừa để làm nhà ở. Mưa lũ triền miên, bảo vệ tính mạng của gia đình là quan trọng nhất. Còn người là còn của!”

Cần mở rộng đối tượng và nâng mức hỗ trợ

Liên tiếp những trận lũ lụt vừa qua, tác dụng của những căn nhà tránh lũ thực sự mang hiệu quả, khiến người dân vùng lũ Đại Lãnh an tâm hơn nhiều. Người dân các thôn Tân Hà, Tân An, Hà Dục Đông, Hoằng Phước Bắc…bớt đi nỗi lo khi mưa lũ về bởi những căn nhà tránh lũ trở thành cứu cánh của họ. Thôn Hoằng Phước Bắc vẫn còn ngổn ngang đất cát sau trận lũ vừa qua. Mười căn nhà vượt lũ của người dân trong thôn hoàn thành từ năm 2012, được thử nghiệm trong mùa mưa bão năm nay. Với mức hỗ trợ 15 triệu đồng/hộ và ưu đãi vay ngân hàng 10 triệu đồng/hộ. Để xây dựng nhà tránh bão, tất thảy 50 hộ dân đều phải nợ, vay mượn thêm mới đủ để xây dựng nhà tránh bão vừa để ở và tránh lũ. Hiệu quả từ những căn nhà tránh lũ khiến chính quyền rất vui mừng. Tuy nhiên, với mức hỗ trợ còn thấp, đối tượng chủ yếu là hộ nghèo. Với số tiền hỗ trợ và vay ưu đãi là 25 triệu đồng/hộ, để xây dựng nhà tránh lũ, nhiều hộ phải nợ nần, trong khi địa phương mong muốn dân sớm thoát nghèo.

Bà Trương Thị Minh Phương - Phó Chủ tịch UBND xã Đại Lãnh cho biết, nhà tránh lũ giúp dân an tâm hơn khi đối diện với lũ lụt bất thường. Mức hỗ trợ hiện nay còn quá thấp, để xây dựng nhà tránh lũ mỗi hộ bắt buộc phải đầu tư thêm ít nhất là 40 – 50 triệu đồng. Trong khi đó, các hộ đều là hộ nghèo, vay mượn xây nhà rồi lâm vào nợ nần, khó có thể chi trả. Cũng theo bà Phương, hiện xã Đại Lãnh có gần 150 hộ dân có nhu cầu cấp thiết xây dựng nhà tránh lũ, tuy nhiên việc xây nhà tránh lũ hiện tại chỉ ưu tiên cho hộ nghèo, trong khi hộ khó khăn, cận nghèo và các hộ có nhu cầu cấp thiết chưa được đề cập. “Chúng tôi kiến nghị Chính phủ cần nâng mức hỗ trợ và mở rộng đối tượng của dự án để người dân bớt khó khăn, giúp các hộ dân có thể xây nhà đảm bảo điều kiện để sống chung với lũ” - bà Phương nói.

NGUYỄN THÀNH