Bữa tiệc đậm vị quê

Nhớ những ngày chúng tôi còn thuê trọ nhà cụ Lan trên đường Hoàng Diệu. Gia đình ông bà là dân trí thức gốc Quảng, vào Đà Lạt những ngày nơi này còn hoang vắng. Ông thường nắm tay bà đi lễ nhà thờ, bảo bà đưa túi để ông cầm.

Ông bà đối với khách trọ chúng tôi cũng luôn ấm áp, như con cháu trong nhà. Dãy trọ có mười phòng thì có đến hơn nửa là dân Quảng, chủ nhà vẫn ưu tiên cho sinh viên, người lao động đồng hương nghèo khó. Thỉnh thoảng, bà nấu gì ngon lại đem chia cho mỗi phòng một chút ăn lấy thảo.

Một hôm, gần Giáng sinh, mấy cô cậu sinh viên trong dãy trọ nhặt được lá thư viết cho ông già Noel của thằng cu Bớp - cháu ngoại, sống với ông bà. Nó để lá thư trong bít tất treo ngoài hiên, và một cơn gió đã thổi bay ra sân nhà.

Trong thư thằng cu xin ông già Noel hãy tặng nó một bộ áo đấu số 10 giống như danh thủ Messi đang mặc. Mấy cô cậu bí mật mua một bộ rồi gửi vào phòng thằng bé. Cu Bớp phấn khích, tưởng rằng ông già Noel có thật trên đời. Ông bà Lan cũng vui theo, khen đám trẻ coi láu táu vậy mà chu đáo.

Đêm Giáng sinh, ông bà làm một bữa cơm ấm cúng mời cả xóm trọ tham gia. Chúng tôi không thể nào kìm nổi trước mùi thơm của thức ăn, của âm thanh hành tỏi phi thơm lách tách tỏa ra sau căn bếp của cụ.

Mỗi người trong xóm trọ xúm lại phụ làm bếp, mang cả bếp ga mini ra giữa sân để chiên xào. Chiếc bàn ghép xếp dài dần được lấp đầy những món ăn hấp dẫn. Chả ram bắp gói trong bánh tráng Quảng chiên vàng ruộm, chấm với tương ớt tự ủ dẻo dẻo cay cay, hợp với cái lạnh tê tái của Đà Lạt.

Mít non ngâm chanh muối trắng phau đem trộn gỏi với thịt ba chỉ, rau thơm rắc đậu phụng rang và hành phi thơm phức, xúc cùng bánh tráng. Mít non ngòn ngọt bùi bùi kết hợp với vị giòn thơm beo béo của bánh tráng nướng chẳng thể dừng lại ở miếng đầu tiên.

Hay thanh mát như món bánh tráng cuốn thịt heo rau sống chấm mắm nêm. Dằn bụng với bánh xèo nóng ăn cùng cải non, cắn một miếng vị cay nồng của cải non đã xông lên đến mũi, đã đời trong một ngày đông.

Thêm chút ngọt ngào cho đêm Giáng sinh là món bánh in nhân đậu đen dẻo ngọt được bà cụ Lan chuẩn bị từ trước. Bà cụ đến là kỹ càng, khéo léo. Bà đóng bánh mười cái như một, bông hoa trên mặt bánh trắng muốt và sắc nét gói trong miếng giấy kiếng màu đỏ, đẹp không nỡ ăn. Ông cụ Lan cười móm mém: “Nhà chú đơn giản, toàn món nhà quê rứa đó. Tết nhứt hay Giáng sinh cũng cứ vậy mà làm tới thôi”.

Chúng tôi cũng hiểu nếp ăn ở của gia đình cụ, giản dị mà chỉn chu. Xấp bánh tráng, hũ mắm nêm, đậu đen, mít non, đường bát, gạo nếp… đều được gửi từ quê vào. Thực ra, những món này có thể tìm mua ở các khu chợ gần nhà.

Nhưng với ông bà, thức ăn được gieo trồng, đánh bắt trên mảnh đất cha ông luôn giữ một hương vị riêng, khó trộn lẫn. Đôi khi hương vị đó là cái tình, sự chắt chiu của bà con, anh em đối với mình.

Ông bà có một khoảnh đất nhỏ trồng rau và cây trái, cứ đến độ thu hoạch cũng gửi ra quê những rau trái ngon lành trước nhất. Nhờ những thùng hàng gửi qua gửi lại mà sợi dây kết nối với quê nhà càng bền chặt.

Những đứa con xa nhà, ngồi bên mâm cơm đêm Giáng sinh đậm đà ấy mà cảm nhận được vị quê, chút ấm áp, dịu dàng của tình đồng hương, để bớt chạnh lòng nhớ nhà khi nghe tiếng chuông nhà thờ vang vọng.