Cải cách chính sách an sinh

Từng bước mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội (BHXH) một cách vững chắc, hướng tới BHXH toàn dân là mục tiêu quan trọng của việc thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và đang từng bước được thực hiện trong toàn tỉnh.

Số người tham gia vào chính sách BHXH tự nguyện gia tăng qua các đợt tuyên truyền tận cơ sở. Ảnh: D.L

Lương hưu cho mọi người

Cải cách chính sách BHXH với nhiều nội dung được Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đánh giá là tiến bộ so với các nước trong khu vực, tiến gần hơn so với các tiêu chuẩn về an sinh xã hội trong các Công ước và khuyến nghị của ILO. Ông Phạm Văn Lại - Giám đốc BHXH tỉnh chỉ rõ những nội dung cải cách theo Nghị quyết 28 về nhiều mặt. Ông Lại phân tích: “Mục tiêu của Nghị quyết 21 phấn đấu đến năm 2021 có 35% lực lượng lao động tham gia BHXH thì tương ứng có 45% người về hưu được hưởng lương hưu, đến năm 2030 đạt 60% sẽ có 55% lao động hưởng hưu trí. Mục tiêu cải cách không chỉ quan tâm đến lao động khu vực chính thức mà còn chú trọng lao động là nông dân, lao động khu vực phi chính thức. Đáng chú ý, việc cải cách còn chú trọng đến quá trình tổ chức thực hiện chính sách thông qua việc quan tâm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ, hướng tới sự hài lòng của người tham gia BHXH (đạt 80% vào năm 2021; 85% vào năm 2025 và 90% vào năm 2030)”.

Việc đổi mới về chính sách bảo hiểm xác định phạm vi BHXH không chỉ bao gồm những quan hệ đóng - hưởng trực tiếp vào quỹ BHXH mà còn bao gồm cả những quan hệ đóng - hưởng gián tiếp vào ngân sách nhà nước. Với hệ thống BHXH đa tầng, ngân sách nhà nước sẽ cung cấp một khoản trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu hoặc BHXH hàng tháng. Bên cạnh đó, Nhà nước còn có chính sách huy động các nguồn lực xã hội đóng thêm để các đối tượng này có mức hưởng cao hơn; điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách. Điều này cho thấy, Nhà nước ngày càng quan tâm đến việc đảm bảo an sinh cho người dân thông qua việc hướng tới không có người cao tuổi nào trong xã hội không có lương hưu.

Chính sách tiến bộ

Ông Nguyễn Thanh Danh - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, theo Luật BHXH trước đây, người lao động phải có tối thiểu 20 năm đóng BHXH mới có cơ hội hưởng lương hưu. Quy định thời gian dài như vậy dẫn đến việc nhiều người lao động khu vực phi chính thức hoặc nông dân khó có điều kiện chờ đợi để được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, lần này với lộ trình giảm dần từ 20 năm xuống còn 15 năm, thậm chí tiến tới còn 10 năm đóng BHXH, nhóm người lao động này đều có thể có lương hưu từ quỹ BHXH để bảo đảm cuộc sống tuổi già. Hướng tới mỗi người dân đều có thể hưởng chính sách hưu trí là một chính sách tiến bộ về mặt an sinh, giảm gánh nặng cho xã hội. Với tỉnh, mở rộng đối tượng tham gia BHXH đang là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong năm 2019. Ngành BHXH tỉnh phối hợp với Bưu điện tỉnh đã và sẽ thực hiện nhiều đợt tuyên truyền về những chế độ, chính sách dành cho người dân khi tham gia BHXH tự nguyện. Những đợt tuyên truyền được thực hiện tận các xã, thôn, đưa chính sách đến với người dân để họ hiểu và tham gia rộng rãi. Ông Danh cho biết: “Ngành BHXH đang phối hợp với nhiều ngành, cơ quan trong tỉnh thực hiện các đợt tuyên truyền rộng rãi những chính sách mới đến với người dân để tăng số lượng người tham gia. Điều này đã được chứng minh khi Bưu điện tỉnh tổ chức các đợt tuyên truyền, vận động người dân tham gia vào chính sách BHXH tự nguyện, có từ 50% số người tham dự đăng ký BHXH tự nguyện ngay tại chỗ”.

Cải cách chính sách BHXH còn quan tâm đến thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Hiện nay, việc thực hiện chính sách BHTN chưa thực sự gắn với thị trường, chưa phù hợp với khu vực phi chính thức; vẫn còn nặng về giải quyết trợ cấp thất nghiệp, chứ chưa chú ý thỏa đáng đến các giải pháp phòng ngừa theo thông lệ quốc tế. Việc hỗ trợ duy trì việc làm để tránh sa thải lao động; chi trả trợ cấp thất nghiệp đảm bảo người lao động có thu nhập trong lúc chưa có việc làm; hỗ trợ người lao động nhanh chóng quay trở lại thị trường lao động thông qua các hoạt động đào tạo dạy nghề là những yếu tố cần phải được thực hiện trong chính sách BHTN về lâu dài. Việc hỗ trợ một phần tiền lương từ quỹ BHTN cho một số doanh nghiệp để giữ chân người lao động tại những doanh nghiệp này cũng được các chuyên gia của ILO khuyến cáo chính sách BHXH nên thực hiện. Đây chính là sự chia sẻ giữa doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động và doanh nghiệp sử dụng ít lao động, doanh nghiệp có nguy cơ sa thải nhiều lao động và doanh nghiệp nguy cơ ít sa thải lao động.

DIỄM LỆ