Canh cánh nỗi lo thiếu nước

Nông dân Núi Thành đang canh cánh nỗi lo thiếu nước trong vụ hè thu 2014.

Giảm diện tích gieo sạ

Theo Phòng NN&PTNT huyện Núi Thành, lịch thời vụ sản xuất hè thu bắt đầu từ ngày 20.5 đến hết ngày 12.6. Sau thời gian này, các địa phương phải chuyển đổi diện tích sang trồng các loại cây trồng chịu hạn tốt như bắp, đậu phụng, mè… Đến nay, diện tích lúa được gieo sạ gần 2.400/3.600ha, đạt hơn 66%.  “Diện tích còn lại khoảng 900ha sẽ tiếp tục được các địa phương tiếp tục làm đất, xuống giống trong thời gian đến. Dự kiến có khoảng 150ha trồng lúa nhưng sẽ thiếu nước phải chuyển đổi sang cây trồng cạn và 150ha không sản xuất được do nằm ở cuối kênh, bị nhiễm mặn”- ông Trần Văn Hưng - Trưởng phòng NN&PTNT huyện, nói.  Theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp, nông dân Núi Thành sử dụng giống lúa trung và ngắn ngày để gieo sạ, tập trung theo trà nhằm tiết kiệm nước tưới, đảm bảo thời vụ và tăng hiệu quả sản xuất lúa. Vùng có điều kiện làm đất đổ ải, có thể bố trí gieo sạ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6 bằng các giống lúa trung ngày như Xi 23, CH207, Nhị ưu 838, TBR45… Các vùng còn lại có thể sản xuất bằng giống ngắn ngày như KD đột biến, HT1, PC6, N04-05, lúa lai Xuyên Hương 178… để thu hoạch lúa nhanh gọn trong tháng 8 dương lịch.

Với những cánh đồng xa nguồn nước, không đảm bảo nước tưới, Phòng NN&PTNT chỉ đạo chuyển sang cây trồng khác để tránh mất mùa.Ảnh: C.T.A

Dưới trưa nắng đổ lửa, ông Nguyễn Tấn Hùng - Phó ban nông nghiệp xã Tam Nghĩa theo sát chân bà con nông dân ra đồng, chỉ đạo bơm tưới nước cho khu vực thiếu hụt nước. Ông Hùng cho hay: “Theo kế hoạch, toàn xã Tam Nghĩa sẽ gieo sạ 350ha nhưng trước thực tế khô hạn, xã chỉ mới xuống giống được 250ha. Với 100ha còn lại, từ nay đến 12.6 sẽ xuống giống khoảng 20ha, 80ha còn lại sẽ chuyển qua gieo trồng các loại rau màu khác để tránh tình trạng mất mùa đến mức thấp nhất”. Được biết, 3 đập nước Hố Mai, Hắc Cỏ, Quang Phi Trường hiện vẫn còn nước nên được sử dụng bơm tưới cho diện tích lúa đã được gieo sạ. Ông Trần Văn Trọng (thôn Đông Yên, xã Tam Nghĩa) ưu tư: “Chưa năm nào mà thời tiết nắng nóng và không có giọt mưa như năm nay. Nếu tình hình này cứ kéo dài 15 - 20 ngày nữa là ruộng đồng khô, mất mùa là chắc chắn”. Xã Tam Xuân 1 tuy được hưởng lợi từ nguồn nước hồ Phú Ninh nhưng cũng đang đối diện với nhiều khó khăn. Anh Nguyễn Tấn Diều - cán bộ nông nghiệp xã Tam Xuân 1, cho biết: “Vụ hè thu năm nay, theo kế hoạch xã gieo sạ 420ha lúa nhưng đến nay chỉ có khoảng 350ha đảm bảo được nguồn nước. Diện tích lúa còn lại phải tìm cách điều tiết nước như thuê máy nổ, nạo vét kênh mương… Những cánh đồng đang đối diện với nỗi lo thiếu nước là Khương Mỹ, Trạch Đông, Phú Tân. Cánh đồng thôn Trung Tân đang đối diện với nguy cơ chết 2ha lúa vì nhiễm mặn, chúng tôi đang ráo riết cứu nguy cho diện tích lúa này”

Tập trung chăm sóc

Mới đầu vụ nhưng mực nước ở các hồ đập ở Núi Thành đã xuống thấp, các hồ tự tạo, lượng nước không đủ tưới cho diện tích gieo sạ, nhất là những khu vực ở cuối kênh gặp rất nhiều khó khăn, nhiều nơi bị xâm nhập mặn. Nhiều diện tích đã gieo sạ nhưng thiếu nước nên cây lúa phát triển yếu. Trước đó, huyện đã chú ý đến phân bổ nguồn nước. Ngày 10.5, hồ Phú Ninh mở nước phục vụ sản xuất hè thu 2014, hồ Thái Xuân mở nước từ ngày 1.6. Trạm Bảo vệ thực vật huyện đã khuyến cáo bà con vệ sinh đồng ruộng, thu hoạch đến đâu cày ải đến đó, tranh thủ thời tiết nắng nóng để phơi ruộng nhằm cải tạo đất đồng thời hạn chế nguồn sâu bệnh chuyển vụ. Ông Trần Văn A - Trạm trưởng Trạm Bảo vệ thực vật cho biết: “Chúng tôi khuyến cáo và yêu cầu bà con thực hiện đúng lịch thời vụ và cơ cấu giống do tỉnh ban hành, sạ cùng trà cùng loại giống trên từng cánh đồng để dễ áp dụng biện pháp tưới nước tiết kiệm, dễ chăm sóc và hạn chế sâu bệnh gây hại. Hy vọng với việc tập trung chăm sóc cây lúa cao độ, việc khô hạn ảnh hưởng ít đến năng suất vụ hè thu”.

Ngoài ra, Phòng NN&PTNT huyện cũng đã chỉ đạo cho Trạm Bảo vệ thực vật phối hợp với các địa phương hướng dẫn nông dân phương pháp gieo khô đối với diện tích thiếu nước; thường xuyên theo dõi phát hiện đối tượng gây hại, nhất là bọ trĩ. “Bà con nên chăm sóc bón phân hợp lý tránh dư thừa đạm, tăng cường sử dụng các biện pháp sinh học, thuốc sinh học để bảo vệ cây trồng, chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật cần thiết”- ông Trần Văn Hưng, nói. Đồng thời cũng theo khuyến cáo, các địa phương chú ý điều chỉnh phương án chống hạn của từng xã phù hợp với tình hình thực tiễn; có biện pháp hỗ trợ giống, kỹ thuật, thuốc bảo vệ thực vật đối với diện tích thiếu nước tưới khi chuyển đổi sang cây trồng cạn khác.

CHIÊU THỤC ANH