Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Nhiều vướng mắc cần tháo gỡ

Dù không nằm trong danh sách các địa phương bị Trung ương “thổi còi” bởi chậm tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, quyền sử dụng nhà ở và tài sản khác gắn liền trên đất (gọi tắt là bìa đỏ), nhưng Quảng Nam vẫn còn gặp khó khăn khi triển khai công tác này.

Gấp rút

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xác định nhiệm vụ trọng tâm năm 2013 là hoàn thành cơ bản việc cấp bìa đỏ lần đầu. Trước thời điểm tháng 5.2013 phải hoàn thành các công tác thống kê đầy đủ số lượng thửa đất tồn đọng cần cấp bìa đỏ; giao chỉ tiêu cấp cho từng huyện, xã và văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất phải thực hiện từng quý trong năm 2013. Theo Sở Tài nguyên - môi trường, thời điểm này, việc cấp bìa đỏ trên địa bàn tỉnh đạt tỷ lệ bình quân hơn 85% trên tổng số bìa đỏ cần cấp. Một số địa phương chậm cấp bìa đỏ lần đầu là do kinh phí đầu tư cho khâu đo đạc lập bản đồ, xây dựng cơ sở địa chính rất hạn chế; không bố trí đủ 10% mức tối thiểu tiền thu từ sử dụng đất cho việc cấp bìa đỏ theo Chỉ thị 1474/CT-TTg. Mặt khác, do nguồn gốc đất phức tạp, rắc rối, khi mua bán không làm thủ tục đăng ký, hội đồng tư vấn đất đai cấp xã, phường giải quyết chưa rốt ráo… nên việc cấp bìa đỏ rất khó khăn.

Nhiều địa phương trong tỉnh cấp bìa đỏ cho nhóm đất nông nghiệp, lâm nghiệp đảm bảo tiến độ (ảnh minh họa). Ảnh: T.H

Hiện nay, hội đồng tư vấn cấp xã, phường của nhiều địa phương trong tỉnh đang gấp rút xét duyệt, thẩm định hồ sơ đất đai tham mưu cấp có thẩm quyền cấp bìa đỏ mới. Chỉ tiêu cấp bìa đỏ năm 2013 của toàn tỉnh là 14.220. Trong đó, huyện Điện Bàn tối thiểu có 2.000 bìa đỏ được cấp, Đại Lộc 2.700, Quế Sơn 1.000, Tiên Phước 1.200, thấp nhất là TP.Hội An với con số 70 bìa đỏ. Ông Trần Thanh Hà, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường cho biết, năm 2013 ngành đã phân bổ chỉ tiêu cụ thể trong việc cấp bìa đỏ cho các địa phương, trừ TP.Tam Kỳ, huyện Núi Thành và vùng đông Thăng Bình đang thực hiện dự án xây dựng hồ sơ địa chính. Theo chỉ tiêu, việc cấp bìa đỏ trên địa bàn tỉnh sẽ đạt tỷ lệ bình quân 95% trên tổng số đối tượng cần cấp năm 2013. Với tiến độ như hiện nay, Quảng Nam sẽ hoàn thành lộ trình cấp bìa đỏ đúng kế hoạch như chỉ đạo của Thủ tướng.

Vướng mắc

Theo đánh giá của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất các huyện, khó khăn lớn nhất trong công tác cấp bìa đỏ thời gian qua là quản lý hồ sơ địa chính tại chính quyền cơ sở còn lỏng lẻo, xác định nguồn gốc đất thiếu rõ ràng. Nhu cầu sử dụng đất và mở rộng các khu dân cư đô thị, công nghiệp, du lịch, dịch vụ rất lớn nhưng đất đai luôn biến động, nhiều địa phương không có kinh phí để đo vẽ, bổ sung, chỉnh lý kịp thời. Các trường hợp chưa được cấp thường thiếu giấy tờ hợp lệ về đất. Thêm nữa, do hiểu chưa đúng những quy định của Luật Đất đai năm 2003 và các văn bản hướng dẫn thi hành nên mỗi nơi vận dụng mỗi kiểu, không đúng quy định khi cấp bìa đỏ. Tồn tại ở nhiều xã, phường là có nhiều loại đất không xác định được nguồn gốc, phát sinh phức tạp, đất sản xuất nông nghiệp nằm xen lẫn với đất công ích (đất 5%). Trong khi đó, thực tế không ít chủ dự án vi phạm pháp luật về đất đai; tình trạng các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chuyển đổi, chuyển nhượng và mua nhà, đất trái phép luôn xảy ra. Thủ tục hành chính trong việc cấp bìa đỏ ở các địa phương chưa đảm bảo theo quy định, chậm bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với hướng dẫn.

Về giải pháp, Sở Tài nguyên - môi trường đang tích cực tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát, thống kê đầy đủ các trường hợp chưa được cấp bìa đỏ còn tồn đọng ở từng xã, phường, thị trấn. Đặc biệt tập trung cho các loại đất mà tỷ lệ cấp đạt thấp thời gian qua. Bổ sung nhân lực, tăng cường trang thiết bị, kinh phí cho văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện. Theo ông Hà, ngoài hỗ trợ kinh phí cho các địa phương tham gia thực hiện dự án cấp bìa đỏ, hoàn chỉnh cơ sở dữ liệu quản lý đất đai phải xử lý nhanh chóng và  kịp thời giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện, không để tiến độ cấp bìa đỏ bị ách tắc.

TRẦN HỮU