Chậm tiến độ xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi: Chủ yếu do vướng mặt bằng

Tiến độ xây dựng dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi tiếp tục bị ảnh hưởng khi mặt bằng tại một số địa phương chưa khai thông, nhất là tại huyện Phú Ninh.

Chậm tiến độ

Tổng chiều dài dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi là 139,204km (có 7,7km đường nối), gồm đoạn tuyến do JICA tài trợ dài 65km, đoạn tuyến Ngân hàng Thế giới tài trợ dài 74,204km. Tuyến đi qua 3 tỉnh, thành phố gồm Đà Nẵng (7,9km), Quảng Nam (91,2km) và Quảng Ngãi (40,1km). Dự án triển khai xây dựng 104 cầu, trong đó có 4 cầu vượt sông chính là Thu Bồn (cầu Kỳ Lam dài l.044,80m), Bà Rén (cầu Chiêm Sơn dài 451,10m), Trà Bồng (cầu Trà Bồng dài 454,50m), Trà Khúc (cầu Trà Khúc dài 774,50m). Hầm qua núi Eo (Duy Xuyên) được thiết kế thành 2 đơn nguyên độc lập, chiều ra phía bắc dài 556m; chiều vào phía nam dài 515m. Chủ đầu tư sẽ thành lập 2 trung tâm điều hành, vận hành và bảo trì đường cao tốc; 3 trạm dừng nghỉ, 8 văn phòng điều hành thu phí.

Khu vực thi công cầu vượt quốc lộ 40B gặp vướng mắc về mặt bằng. Ảnh: CÔNG TÚ

Theo thống kê của Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), tính đến giữa tháng 11.2016, tổng giá trị sản lượng các gói thầu xây lắp và thiết bị đạt 10.805 tỷ đồng, tương đương 61% tổng giá trị dự án. Trong các gói thầu qua địa bàn Quảng Nam (2, 3A, 3B, 4, 5, 6, 7, A1, A2), gói 3A đạt cao nhất với 99,70% so với kế hoạch. Gói thầu này được khởi công xây dựng sớm nhất (ngày 19.5.2013) trong toàn bộ dự án. Phần lớn những đoạn còn lại đều tiệm cận hoặc chậm tiến độ so với mục tiêu mà VEC đặt ra. Thời tiết trong các tháng 9, 10, 11 năm nay mưa nhiều, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác thi công. Song, việc đẩy nhanh tiến độ vào mùa mưa là chẳng đặng đừng, khi mà một số vị trí bị vướng về mặt bằng đến tháng 7 mới được bàn giao. Đơn cử như tại gói thầu số 2 (thị xã Điện Bàn), ngày 15.7 vừa qua đoạn tuyến km14+00 - km14+420 mới có mặt bằng sạch thật sự. Đoạn tuyến sau mố A2 cầu LRB06 (km14+000) và sau mố A2 cầu CB05 (km14+270) do ách tắc mặt bằng kéo dài đã phải thay đổi biện pháp xử lý đất yếu. Nhiều đề xuất của địa phương thay đổi về khẩu độ hoặc bổ sung cống nên mất thủ tục rất lâu mới triển khai thi công được. Qua huyện Thăng Bình, gói thầu số 6 chưa đạt khối lượng như mong muốn bởi phạm vi mặt bằng bàn giao không liên tục khiến đường công vụ tiếp cận công trình khó khăn. Một số vị trí người dân cản trở thi công do giá đền bù thấp, khiếu kiện, khiếu nại kéo dài. Mặt bằng tại 2 gói thầu A1 và A2 (Tam Kỳ, Núi Thành) cũng còn ách tắc ở nhiều vị trí.

Vướng ở Phú Ninh    

Thi công gói thầu số 7 (đoạn qua địa phận huyện Phú Ninh), một nhà thầu than thở, khâu giải phóng mặt bằng kéo dài gây tổn thất không nhỏ vì thiết bị phải “đắp chiếu” nằm chờ. Khó khăn nhất là tại nút giao thông liên thông Tam Kỳ (nút giao quốc lộ 40B), nhiều hộ dân xã Tam Thái khiếu nại, khiếu kiện kéo dài. Mặc dù tỉnh, huyện vận động, giải thích rất nhiều lần nhưng một số hộ cứ “được voi đòi tiên”. Cách đây khoảng 2 tuần, lãnh đạo Ban Quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi (thuộc VEC) tiếp tục gửi văn bản cho UBND huyện, Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Phú Ninh với nội dung theo thông báo kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Huỳnh Khánh Toàn, công tác giải phóng mặt bằng của gói thầu số 7 sẽ hoàn thành trước ngày 30.10 năm nay. Tuy nhiên, đến thời điểm này vẫn còn nhiều vướng mắc. Trong đó xã Tam Thái còn 6 hộ (tập trung tại quốc lộ 40B) chưa nhận tiền. Cam kết ngày 15.10.2016 sẽ bàn giao mặt bằng, nhưng hai hộ dân đã nhận tiền là Nguyễn Thị Mỹ, Nguyễn Minh Tuấn không chịu di dời. Ở một số vị trí khác phát sinh hộ bà Nguyễn Thị Mẫu (xã Tam Thái) chưa được bồi thường đất vườn có chôn mồ mả. Tại xã Tam Đàn, hộ ông Trương Kim Bổn chưa được bồi thường phần móng nhà bổ sung (lớn hơn 1m); hộ ông Huỳnh Trì (đất đang tranh chấp) cho rằng mình được bồi thường thiếu đất vườn so với bìa đỏ, vì thế đã cản trở thi công nền đường và 30m kênh N8. Ngoài ra, do vướng đất của hộ ông Nguyễn Ngọc Văn (xã Tam Thái), 2 vị trí đường cao thế tại km63+730; km63+778 chưa thể bàn giao.

Một cán bộ điều hành dự án cho biết, đến chiều ngày 23.11, ách tắc về mặt bằng tại Phú Ninh vẫn tồn tại. Theo thông tin chúng tôi nắm bắt, hộ ông Trương Kim Bổn cuối tuần này sẽ nhận tiền bồi thường phần móng nhà bổ sung, đơn giá chi tiết về bồi thường đất vườn có chôn mồ mả của hộ bà Nguyễn Thị Mẫu đã được trình duyệt. Tuy nhiên, nút giao quốc lộ 40B, khu vực cần mặt bằng để triển khai vì mất nhiều thời gian thì chưa thể khai thông. Trong đó, hộ bà Nguyễn Thị Mỹ đã làm nhà nhưng tiếp tục yêu cầu thêm suất tái định cư cho con. Gia đình này có đơn gửi UBND tỉnh về việc bổ sung thêm nhân khẩu (có con trai cưới vợ dưới 18 tuổi). Dù được mời 3 lần, hộ Nguyễn Tấn Anh không chịu nhận tiền với yêu cầu phải bồi thường diện tích đất tái định cư bằng diện tích đất bị thu hồi. Không thỏa mãn cách giải quyết của tỉnh và địa phương, ông Anh gửi đơn khiếu kiện lên Chính phủ. Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Phú Ninh đã gửi tiền vào kho bạc và hoàn thiện hồ sơ cưỡng chế. Các hộ Phạm Thị Bông, Nguyễn Ngọc Văn, Lê Đức, Nguyễn Thanh Phong yêu cầu xem lại đơn giá, đòi bồi thường diện tích đất tái định cư bằng diện tích đất bị thu hồi. Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Phú Ninh hiện gửi tiền vào kho bạc và hoàn thiện hồ sơ cưỡng chế theo quy định. Nhận tiền và cam kết bàn giao mặt bằng trước ngày 15.10.2016, nhưng đến nay hộ ông Nguyễn Minh Tuấn mới bàn giao vườn nhà. Dù đã nhận tiền, hộ ông Nguyễn Hóa tiếp tục phàn nàn về nhà chính trong khu vực 17m hành lang, yêu cầu bồi thường phần đất còn lại để đi nơi khác dù được vận động, giải thích rất nhiều lần.

Trong khi đó, một số “nút thắt” trọng yếu tại khu vực thi công đường gom, mố A1 cầu OP17C (cầu vượt quốc lộ 40B) khiến cho tiến độ làm nút giao liên thông Tam Kỳ bị ảnh hưởng. Ở nhiều vị trí khác, mặt bằng chưa được khơi thông sạch là lực cản cho nỗ lực của nhà thầu, giải pháp tăng cường thiết bị để tập trung đẩy nhanh thi công K95, K98, subbase, base, CTB, ATB, C19 khi thời tiết thuận lợi trở nên nan giải. Mục tiêu thông xe đoạn tuyến thuộc phần vốn JICA tài trợ vào cuối năm nay và đưa vào sử dụng toàn tuyến vào cuối năm 2017 sẽ gặp trở ngại.

CÔNG TÚ