Châu Âu dựng "rào bảo vệ" xung quanh AI

Đạo luật AI của EU

Hôm qua 11/5, Ủy ban Bảo vệ người tiêu dùng và Ủy ban Quyền tự do dân sự thuộc Nghị viện EU thông qua dự luật quản lý AI, mở đường cho một đạo luật AI trở thành luật hoàn chỉnh đầu tiên quản lý công nghệ mới này.

Đạo luật AI của EU lần đầu tiên được đề xuất vào năm 2021 sẽ chi phối mọi sản phẩm hoặc dịch vụ sử dụng hệ thống AI từ nhận diện khuôn mặt, kiểm tra sinh trắc và các ứng dụng AI khác, như cấm sử dụng nhận dạng khuôn mặt trong không gian công cộng, trừ một số ngoại lệ thực thi pháp luật như ngăn chặn một mối đe dọa khủng bố...

Đạo luật sẽ phân loại các hệ thống AI theo 4 cấp độ rủi ro, từ tối thiểu đến không thể chấp nhận được. Các ứng dụng rủi ro hơn sẽ phải đối mặt với các yêu cầu khó khăn hơn bao gồm minh bạch hơn và sử dụng dữ liệu chính xác.

Mục tiêu

Một trong những mục tiêu chính của EU là bảo vệ chống lại bất kỳ mối đe dọa AI nào đối với sức khỏe và sự an toàn, đồng thời bảo vệ các quyền và giá trị cơ bản.

Ví như, AI lợi dụng người dễ bị tổn thương gồm trẻ em hoặc sử dụng thao tác tiềm thức có thể gây hại, như đồ chơi biết nói tương tác khuyến khích hành vi nguy hiểm... sẽ bị cấm.

Ông Brando Benifei - nhà lập pháp người Italia và là một thành viên của Nghị viện EU nói đạo luật "để tránh một xã hội bị kiểm soát dựa trên AI".

Các hệ thống AI sử dụng trong các danh mục rủi ro cao như việc làm và giáo dục vốn ảnh hưởng đến cuộc sống của một người phải đối mặt với các yêu cầu khó khăn như minh bạch với người dùng, đưa ra các biện pháp đánh giá và giảm thiểu rủi ro.

Hệ thống AI như bộ lọc thư rác đều thuộc loại có rủi ro thấp hoặc không có rủi ro.

Liên quan đến ChatGPT

Đạo luật yêu cầu ghi lại kỹ lưỡng mọi tài liệu bản quyền được sử dụng để dạy các hệ thống AI cách tạo văn bản, hình ảnh, video hoặc âm nhạc giống với tác phẩm của con người.

Điều đó sẽ giúp cho người tạo nội dung biết liệu các bài đăng trên blog, sách kỹ thuật số, bài báo khoa học... của họ có được sử dụng để đào tạo các thuật toán cung cấp năng lượng cho các hệ thống như ChatGPT hay không. Sau đó, họ có thể quyết định liệu tác phẩm có bị sao chép hay không và tìm cách khắc phục.

EU cho biết các hành vi vi phạm sẽ bị phạt tới 30 triệu euro hoặc 6% doanh thu toàn cầu hằng năm của công ty, trong trường hợp của các công ty công nghệ như Google và Microsoft có thể lên tới hàng tỷ USD.

Theo kế hoạch, đạo luật AI của EU sẽ được phê duyệt cuối cùng vào cuối năm nay hoặc muộn nhất là đầu năm 2024, sau đó là thời gian gia hạn để các công ty và tổ chức thích ứng, thường là khoảng 2 năm.