Chia rẽ và bất đồng bao trùm hội nghị COP-24

(QNO) - Diễn biến mới nhất tại hội nghị Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu (BĐKH) lần thứ 24 (COP-24) đang diễn ra tại TP. Katowice, Ba Lan khiến dư luận quan ngại.

Hội nghị về BĐKH đang diễn ra tại Ba Lan gặp nhiều khó khăn. Ảnh: IISD/ENB - KIARA WORTH

Không tìm được tiếng nói chung, những nỗ lực lồng ghép nghiên cứu khoa học quan trọng vào các cuộc đàm phán về BĐKH trong khuôn khổ hội nghị COP-24 vừa thất bại khiến phiên họp toàn thể của COP-24 không thông qua được văn kiện. 

Tại hội nghị ở Hàn Quốc vào tháng 10 vừa qua, Ủy ban liên chính phủ về BĐKH (IPCC) cho biết, sớm nhất là vào năm 2030, nhiệt độ trung bình của thế giới có thể sẽ tăng 1,5 độ C so với mức thời tiền cách mạng công nghiệp. Nếu tình hình hiện nay vẫn tiếp tục, nhiều khu vực trên thế giới có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi mưa lớn và mực nước biển dâng cao.

Tại hội nghị COP-24, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cảnh báo thế giới đang đi chệch hướng trong kế hoạch ngăn chặn tình trạng BĐKH. Cũng theo IPCC, thay vì giới hạn mức 1,5 độ C, nhiệt độ trái đất có sẽ tăng lên 3 độ C trong thế kỷ này nếu thế giới không thay đổi nhanh chóng, sâu rộng và chưa từng có ở tất cả khía cạnh của xã hội.

Cụ thể, chúng ta cần phải tăng mục tiêu cắt giảm khí thải để hạn chế việc nhiệt độ trái đất tăng như đã đề ra trong thỏa thuận Paris về BĐKH. Nếu muốn duy trì tình trạng ấm nóng toàn cầu ở mức 1,5 độ C trong thế kỷ này, lượng phát thải CO2 sẽ giảm 45% vào năm 2030.

Tuy nhiên, các nhà khoa học và nhiều đại biểu tham dự COP-24 bị sốc bởi thay vì đồng thuận đưa cụm từ hội nghị “hoan nghênh” báo cáo của IPCC, 4 quốc gia là Mỹ (nhà xả thải nhiều thứ hai thế giới, sau Trung Quốc), Ả-rập Xê-út, Nga và Kuwait chỉ đồng ý đưa vào cụm từ hội nghị “ghi nhận” báo cáo. Trong khi đó, cụm từ “ghi nhận” trong bối cảnh nhiệt độ toàn cầu đang nóng lên, thời tiết bất thường được giới khoa học đánh giá là “lãnh đạm, thờ ơ” trong cuộc chiến chống BĐKH hiện nay.

Nhiều quốc gia, các nhà khoa học, các nhà vận động, đại diện các tổ chức về môi trường và khí hậu… bày tỏ sự thất vọng về kết quả hội nghị. Đại biểu Ruenna Haynes đến từ đảo quốc St Kitts và Nevis nói: “Không phải là từ này hay từ khác, chúng ta đang ở vị trí để hoan nghênh một báo cáo mà chúng ta đã ủy thác ngay từ đầu. Nếu có bất cứ điều gì ngớ ngẩn về cuộc thảo luận đó là chúng tôi không thể hoan nghênh báo cáo đó”.

Yamide Dagnet thuộc Viện Tài nguyên thế giới và là cựu đàm phán BĐKH của Anh quốc nói nhiều người, trong đó có bà thực sự tức giận khi một số quốc gia bác bỏ các thông điệp về BĐKH và hệ lụy mà chúng ta đang phải đối mặt.

Theo Camilla Born đến từ tổ chức vì môi trường E3G: khoa học khí hậu không phải là một môn bóng đá chính trị. Chính phủ các nước, kể cả Ả-rập Xê-út đều phải đồng ý về vấn đề nhiệt độ trái đất có thể tăng 1,5 độ C và phải bảo vệ sự thật này, không thể tranh cãi với thực tế, rằng BĐKH vẫn đang diễn ra.

Nhiều đại biểu hy vọng các cuộc đàm phán về BĐKH tại hội nghị COP-24 trong những ngày tới sẽ hồi sinh báo cáo lồng ghép nghiên cứu khoa học quan trọng là vấn đề trung tâm của hội nghị COP-24.

QUỐC HƯNG