Chia sẻ kinh nghiệm hoạt động dân cử

Cùng với chức năng quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương, chức năng giám sát có vai trò rất quan trọng, và nếu thực hiện tốt chức năng này sẽ góp phần đảm bảo HĐND thực sự là cơ quan quyền lực, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Để có cơ sở thẩm tra các nội dung đề án trình tại mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh chú trọng tổ chức các cuộc giám sát tại cơ sở. TRONG ẢNH: Thường trực HĐND tỉnh thực hiện cuộc giám sát tại UBND huyện Phước Sơn. Ảnh: HÀN GIANG

Tập trung vào những vấn đề bức xúc

Thời gian qua, hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, góp phần tích cực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, bảo đảm quốc phòng - an ninh trên địa bàn. Từ thực tiễn hoạt động giám sát ở địa phương mình, ở hội nghị giao ban vừa được tổ chức tại TP.Tam Kỳ, Thường trực HĐND 12 tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung bộ - Tây Nguyên đã chia sẻ những kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động giám sát của HĐND.

Theo ông Trần Văn Cư - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Phú Yên, hiệu quả của hoạt động giám sát phụ thuộc rất nhiều vào công tác chuẩn bị. Vì vậy, việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn hình thức giám sát phù hợp là điều kiện để đảm bảo thế chủ động cho Thường trực HĐND tỉnh khi thực hiện giám sát. Hơn thế, giám sát là công việc khó khăn và phức tạp, đòi hỏi sự tinh tế, nhạy bén; nếu không có kế hoạch nghiên cứu trước các nội dung, đối tượng được giám sát thì rất dễ rơi vào hình thức. Khi xây dựng kế hoạch giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm, nội dung giám sát cần tập trung vào những vấn đề bức xúc tại địa phương, được cử tri quan tâm. Kinh nghiệm cho thấy, số lượng thành viên Đoàn giám sát không nên quá đông, chỉ nên mời những đại biểu có am hiểu về nội dung giám sát. Đối với những lĩnh vực phức tạp, Thường trực HĐND tỉnh có thể thuê chuyên gia tư vấn để có điều kiện giám sát sâu hơn những lĩnh vực chuyên ngành.

Cũng theo ông Cư, những kiến nghị sau giám sát phải có tác động tích cực trong việc giải quyết các vấn đề bức xúc tại địa phương. Như thế sẽ làm cho hoạt động giám sát của HĐND tỉnh ngày càng chất lượng, đảm bảo việc thực thi Hiến pháp, pháp luật và nghị quyết của HĐND trên địa bàn ngày càng tốt hơn. “Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động giám sát, thời gian tới, Thường trực HĐND tỉnh Phú Yên sẽ ban hành kế hoạch, đề cương báo cáo việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Trong kế hoạch nêu rõ mục đích, yêu cầu; cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát phải báo cáo đầy đủ việc thực hiện những kiến nghị sau giám sát, có thời hạn, có cam kết rõ ràng. Nếu các kiến nghị sau giám sát không được triển khai thực hiện tốt thì tổ giúp việc tham mưu Thường trực HĐND tỉnh ra nghị quyết giám sát tại kỳ họp” - ông Cư chia sẻ.

Đôn đốc giải quyết kết quả đến cùng

Cùng với giám sát, hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp dân, xử lý đơn thư khiếu nại của HĐND các tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên cũng đã có những đổi mới, hướng tới mục tiêu cao nhất là nắm bắt và phản ánh kịp thời, chính xác tâm tư nguyện vọng của nhân dân với cơ quan chức năng, tham gia giải quyết đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Là một trong những địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh, những năm qua, TP.Đà Nẵng liên tục đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị để thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội và đã tạo ra được những đột phá quan trọng, xây dựng thành phố với tầm vóc hiện đại. Tuy nhiên, trong tiến trình phát triển đó, vì nhiều nguyên nhân khác nhau đã phát sinh những vấn đề dẫn đến khiếu nại, tố cáo của nhân dân.

Thường trực HĐND tỉnh khảo sát đời sống kinh tế của người dân vùng cao.

Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng cũng như xuất phát từ thực tế của địa phương, Thường trực HĐND TP.Đà Nẵng luôn xác định công tác tiếp công dân, tiếp xúc cử tri và xử lý đơn thư khiếu nại là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Đây được xem là giải pháp nhằm tăng cường mối quan hệ giữa chính quyền với nhân dân, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giám sát việc tuân thủ pháp luật của các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị xã hội trong các hoạt động liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích của tổ chức, công dân; đảm bảo sự ổn định phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. “Ý kiến cử tri được tiếp nhận, phân loại, chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết và theo dõi, đôn đốc kết quả đến cùng. Đối với các vụ việc mới phát sinh, cơ quan chức năng chưa giải quyết hoặc đang trong quá trình giải quyết, Thường trực HĐND thành phố chuyển đơn, giám sát kết quả giải quyết. Trong quá trình xử lý đơn, nhận thấy vụ việc chưa được giải quyết đúng quy định pháp luật, không phù hợp thực tế, Thường trực HĐND thành phố tổ chức tiếp dân, họp giải quyết đơn với sự tham gia của các cơ quan chức năng để làm rõ, hoặc thành lập đoàn giám sát để giải quyết. Ngoài ra, trong quá trình xử lý đơn thư, Thường trực HĐND thành phố, các Ban HĐND và các cơ quan liên quan tăng cường đi cơ sở, tìm hiểu thực tế để giải quyết dứt điểm, cũng như giám sát kết quả giải quyết, tránh để xảy ra bức xúc kéo dài, nhờ đó mang lại niềm tin trong cử tri” - ông Nguyễn Nho Trung, Phó Chủ tịch HĐND TP.Đà Nẵng nói.

Trách nhiệm của nhiều chủ thể

Theo yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương, việc giải quyết công việc phát sinh khi thực hiện nghị quyết của HĐND trong thời gian giữa hai kỳ họp có vai trò rất quan trọng. Giải quyết kịp thời, hiệu quả sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong công tác chỉ đạo, điều hành của UBND cùng cấp trong việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Nhà nước và nghị quyết của HĐND, thúc đẩy sự phát triển của địa phương.

Đối với Quảng Nam, thẩm quyền quyết định những vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp đã được nghiên cứu, lựa chọn và áp dụng một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh. Theo Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Võ Hồng, tại các phiên họp thường kỳ do Thường trực HĐND tỉnh tổ chức, lãnh đạo UBND tỉnh, Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các cơ quan có liên quan đã tham gia nhiều ý kiến về các vấn đề phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cũng như những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Trên cơ sở đó, Thường trực HĐND tỉnh cho ý kiến thống nhất về việc triển khai các công việc trong thời gian đến. Đồng thời yêu cầu UBND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cùng các cơ quan liên quan tập trung thực hiện nhiệm vụ theo nội dung kết luận của Thường trực HĐND tỉnh tại phiên họp thường kỳ. Ngoài ra, với tinh thần đổi mới, chú trọng chất lượng kỳ họp HĐND, sau mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh họp với các bên có liên quan để đánh giá, rút kinh nghiệm nhằm tổ chức tốt hơn kỳ họp tiếp theo. “HĐND thực hiện chức năng quyết định các vấn đề quan trọng ở địa phương thông qua việc tổ chức kỳ họp để xem xét và ban hành nghị quyết của HĐND. Nghị quyết có chất lượng, hiệu quả phụ thuộc vào nhiều yếu tố và yêu cầu cần sự tham gia có trách nhiệm của nhiều chủ thể trong từng công đoạn cụ thể. Với tinh thần đó, các Ban của HĐND tỉnh đã tích cực, linh hoạt trong việc tham gia xây dựng và thẩm tra các nội dung đề án trình tại kỳ họp. Việc thiết kế bản tổng hợp các ý kiến khác nhau góp ý vào dự thảo nghị quyết theo hình thức trực quan cũng đã giúp đại biểu dễ tiếp thu, góp ý kiến. Đáng chú ý, để chương trình kỳ họp thêm sinh động, tại Kỳ họp thứ 4, HĐND khóa IX mới đây, lần đầu tiên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã thực hiện phản biện 2 nội dung quan trọng được trình kỳ họp. Các báo cáo phản biện được chuẩn bị công phu, chất lượng, có tính thuyết phục cao, góp phần gợi mở cho đại biểu có cái nhìn đa chiều, tập trung trí tuệ trong việc thảo luận và quyết định” - ông Võ Hồng, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam, chia sẻ.

HÀN GIANG