Chiến dịch Xuân 1975 - Một thời nhớ mãi - Bài 3: Theo bước chân chiến dịch

Chúng tôi khẩn trương làm công tác chuẩn bị cho trận đánh. Nhiệm vụ của tôi và Khá rất nặng nề. Ăn cơm trưa xong, Khá quàng vai tôi nói: “Nếu mình có mệnh hệ gì, bằng mọi giá cậu phải làm được việc Đảng giao nhé!”. Tôi mắng cậu ấy sao bi quan thế, anh em mở cửa xong là mình lao nhanh vào. Nói vậy, nhưng trong lòng tôi rất lo lắng. Tôi quyết định lên gặp đại đội trưởng, xin anh cho tôi để khẩu tiểu liên AK báng gấp ở nhà. Tôi muốn làm một thủ pháo viên, mang theo lá cờ, khi đồng đội mở thông cửa là lao thẳng vào lô cốt trung tâm làm nhiệm vụ của mình. Đại đội trưởng không cho phép, bảo phải mang theo súng để hỗ trợ cho Khá vì cậu ấy là xạ thủ B40, tôi phải nai nịt cho thật gọn để cơ động nhanh trong quá trình chiến đấu.

Chiều 14.3.1975, chúng tôi rời hậu cứ hành quân xuống vùng ven xã Kỳ Chánh. Đến nơi, đại đội trưởng phổ biến là cấp trên cho dừng trận đánh, chuyển sang làm nhiệm vụ khác. Sự háo hức chờ đợi của chúng tôi biến thành hụt hẫng đến khó tả. Bao nhiêu câu hỏi đặt ra, vì sao lại phải dừng? Tình hình có gì mới? Hay là cấp trên không tin chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ? Đêm vùng ven thật khó ngủ, xa xa tiếng súng vẫn nổ ùng oàng; quân ta đang đánh mạnh trên chiến trường Bắc Tam Kỳ.

Sáng 15.3.1975, chúng tôi được phổ biến nhiệm vụ chiến đấu mới: Cải trang thành lính ngụy đánh địch trên quốc lộ 1. Một số đồng chí ngược về hậu cứ lấy đồ của lính ngụy gồm: giày đinh, mũ sắt, súng AR15, M79. Tối hôm đó, chúng tôi chia thành 2 bộ phận: bộ phận bảo vệ gồm 7 đồng chí, bộ phận cải trang gồm 4 đồng chí. Lực lượng bảo vệ bám đường dẫn bộ phận cải trang xuống quốc lộ 1, sau đó lên trên Núi Miếu khoảng vài trăm mét, sẵn sàng đánh địch ở Núi Miếu xuống chặn đường lui quân của bộ phận cải trang.

Sáng 16.3.1975, bốn đồng chí cải trang lính ngụy đón đường tiêu diệt 3 tên lính trên đồn Núi Miếu xuống quốc lộ 1. Khoảng 8 giờ, các đồng chí ra khỏi vùng địch, lên vùng giáp ranh giải phóng, cùng tổ bảo vệ vây bắt 6 tên thanh niên tân trang, dẫn về giao cho du kích xã Kỳ Chánh.

Đêm 17.3.1975, Đại đội V20 cùng đội công tác và du kích xã Kỳ Vinh mở đường xuống thôn Bình An, đánh trung đội nghĩa quân xã Kỳ Chánh do tên Toàn chỉ huy. Theo quy luật, trung đội này buổi chiều mới xuất hiện ở thôn Bình An lùng sục, uy hiếp nhân dân, do vậy, ngày 18.3 ta phải ở lại trong vùng địch. Không biết đồng đội tạm trú quân ở hầm bí mật hay trong nhà dân, nhưng tôi và 4 đồng chí vào trú tại cái miếu cuối thôn Bình An. Chiều 18.3, chúng tôi ra khỏi nơi ẩn nấp, tổ chức bao vây tiến công trung đội nghĩa quân và ngụy quyền thôn Bình An, chúng bỏ chạy tán loạn. Việc lực lượng ta xuất hiện giữa ban ngày ngay trong vùng địch kiểm soát khiến nhân dân rất phấn khởi. Ngay trong đêm đó, chúng tôi vượt sông Chợ về lại vùng ven Kỳ Chánh.

Ở chiến trường chính phía tây thị xã Tam Kỳ, tỉnh đường Quảng Tín, sáng 21.3.1975, bộ đội Sư đoàn 2 chủ lực Quân khu 5 đã phá vỡ tuyến phòng thủ phía đông Suối Đá của Trung đoàn 5 Sư đoàn 2 và Liên đoàn 12 biệt động ngụy. Phối hợp với chiến trường chung, đêm 21.3, Ban Chỉ huy Huyện đội Nam Tam Kỳ tổ chức một lực lượng khá mạnh gồm: 12 tay súng của Đại đội V20, 1 tổ công binh, 1 khẩu cối 60mm, 1 khẩu đại liên K53, bộ phận thông tin và đội công tác, du kích 2 xã Kỳ Vinh, Kỳ Hòa. Đồng chí Trần Thị Dự - Huyện đội phó chỉ huy chung mở hướng tiến công ở cánh đông.

Chúng tôi bám đường xuống đến Đập Làng xã Kỳ Chánh, có hai chiếc thuyền máy của dân chở chúng tôi qua sông Chợ xuống xã Kỳ Vinh. Đi đến thôn Hòa Xuân, bộ phận đi đầu bị địch phục kích, chúng bấm một quả mìn claymore, bắn rất rát vào đội hình hành quân của ta. Ta tổ chức lực lượng đánh trả, chúng bỏ chạy. Rất may không có đồng chí nào của ta thương vong. Toàn bộ đội hình không đi nữa, dừng lại, đào công sự dã chiến ẩn nấp tại chỗ, đề phòng pháo cối của địch bắn gây sát thương, chờ trời sáng tiến hành đánh địch.

Mờ sáng 22.3.1975, chúng tôi rời vị trí tạm dừng trong đêm đi vào thôn Hòa Xuân, phát hiện địch đang tập trung tại một ngôi nhà, bàn chuyện hồi hôm đụng cộng sản ngoài nổng cát. Đồng chí Trần Thị Dự và Đinh Công Chí - Đại đội trưởng V20 lập tức tổ chức lực lượng tiến công địch. Khoảng 6 giờ, xạ thủ B41 bắn một quả đạn xuống nhóm địch ngồi ở góc sân, đạn trượt vào bụi tre, nổ trên đầu bọn chúng, 4 khẩu tiểu liên AK bắn mạnh vào bọn địch, chúng bỏ chạy sang cánh đồng về hướng xã Kỳ Trung. Ta giải phóng thôn Hòa Xuân.

10 giờ ngày 22.3.1975, trời đổ mưa, chúng tôi cũng đã xuống đến cuối thôn Hòa Xuân, chuẩn bị đánh sang thôn Bình An. Đội hình chiến đấu được triển khai. Tôi cùng 2 đồng chí đi trước. Vừa lên đến lưng chừng đồi Đất Đỏ, bất ngờ bị địch trên đồi bắn xối xả. Rất may 3 chúng tôi không ai bị trúng đạn. Nghe súng nổ, biết địch còn ở trên đồi Đất Đỏ, khẩu cối 60mm của ta bắn liền mấy quả, đại liên K53 cũng chi viện đắc lực, địch hốt hoảng bỏ chạy. Khoảng 14 giờ ngày 22.3.1975, chúng tôi đánh chiếm thôn Bình An, sau đó phát triển lên Đông Thạnh, địch đã bỏ chạy hết qua xã Kỳ Chánh. Xã Kỳ Vinh được giải phóng ngày 22.3.1975.

Tối 22.3.1975, vùng quê Kỳ Vinh trở nên thanh bình, toàn bộ lực lượng của ta xuống đứng chân tại thôn Bình An, triển khai sẵn sàng đánh địch phản kích. Anh Phòng - Chính trị viên đại đội, quê ở thôn Bình An tranh thủ ghé về thăm nhà, thắp nén nhang cho ông bà, tổ tiên sau mười mấy năm xa cách. Chúng tôi được bà con chăm sóc rất chu đáo, làm thịt gà, vịt chiêu đãi, ấm áp tình quân dân. Trưa 23.3.1975, chúng tôi tạm biệt nhân dân thôn Bình An hành quân xuống ấp 7 Kỳ Hòa. Tôi và một số anh em ra bờ sông Trường Giang cảnh giới, sẵn sàng đánh bọn hải thuyền hoạt động trên sông, đón bắt được mấy chiếc thuyền chở quân địch tháo chạy, thu một số súng đạn, máy PRC25. Khoảng 10 giờ đêm, ở phía căn cứ Chu Lai có nhiều tiếng nổ lớn, lửa cháy sáng cả một vùng, chúng tôi hướng mắt về nơi đó, bàn tán xôn xao.

2 giờ ngày 24.3.1975, chúng tôi nhận nhiệm vụ vượt sông Trường Giang sang xã Kỳ Hòa, khống chế cửa biển An Hòa. Đội hình lần lượt vượt cầu Bà Rốn xuống xóm Chùa. Mờ sáng 24.3.1975, mấy chiếc thuyền của dân dàn thành hàng ngang đưa toàn bộ đội hình qua thôn 5 xã Kỳ Hòa. Không gặp địch kháng cự, đơn vị phát triển xuống triển khai chuẩn bị đánh chiếm hội đồng xã Kỳ Hòa, nhưng địch đã bỏ chạy hết, ta thu được nhiều súng đạn, máy móc.

____________________

Bài 4: Cứ đi và đến

Đại tá NGUYỄN ĐỨC THÁI