Tại Diễn đàn quy hoạch và phát triển đô thị hướng tới tăng trưởng xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu do Chương trình định cư con người Liên hiệp quốc (UN-Habitat), Bộ Xây dựng phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam, TP.Tam Kỳ tổ chức vào 2 ngày 23 và 24.8 vừa qua, tham luận “Tăng trưởng xanh và biến đổi khí hậu trong chiến lược phát triển thành phố” của TP.Tam Kỳ đã nhận được sự đánh giá cao của nhiều chuyên gia tham dự diễn đàn.
Thành phố cảnh quan châu Á
Chia sẻ tại diễn đàn, ông Nguyễn Minh Nam - Phó Chủ tịch UBND TP.Tam Kỳ cho biết, cùng với phát triển kinh tế, những năm qua, địa phương dành nhiều sự quan tâm đến lĩnh vực hạ tầng đô thị. Sự phát triển nhanh đã góp phần làm thay đổi diện mạo cảnh quan thành phố. Đơn cử như các tuyến giao thông huyết mạch quốc lộ 1 đoạn chạy ngang qua địa bàn thành phố được mở rộng, đường ven biển nối từ Đà Nẵng - Hội An - Tam Kỳ, đường từ trung tâm lên huyện Phú Ninh, đường nối từ biển Tam Thanh lên Tiên Phước, Trà My đến Tây Nguyên được kết nối. Các tuyến đường nội thị, hệ thống cây xanh, điện chiếu sáng, vỉa hè, cung cấp nước sinh hoạt, hồ điều hòa, xử lý nước thải... cũng được đầu tư đồng bộ, góp phần xây dựng cảnh quan và môi trường đô thị ngày càng xanh - sạch - đẹp. Cạnh đó, thành phố còn gìn giữ và phát huy các giá trị cảnh quan văn hóa, lịch sử trên địa bàn. Vì thế, ngày 27.10.2015, TP.Tam Kỳ đã được các tổ chức nghiên cứu và quản lý đô thị châu Á trao tặng giải thưởng “Thành phố cảnh quan châu Á” - một phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực của địa phương.
Chiến lược phát triển TP.Tam Kỳ thành đô thị tăng trưởng xanh. Ảnh: X.PHÚ |
Trong công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch, năm 2014 đã hoàn thành và công bố đồ án Quy hoạch chung TP.Tam Kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 do đơn vị tư vấn Nikken Sekkei (Nhật Bản) thực hiện cùng với sự tham gia các chuyên gia trong và ngoài nước, làm nền tảng cơ bản để xây dựng TP.Tam Kỳ theo hướng đô thị xanh. Cùng với đó là sự hỗ trợ kỹ thuật và tư vấn của các tổ chức quốc tế như UN-Habitat, Viện Đào tạo đô thị quốc tế Hàn Quốc (IUTC), công ty Studio Veritas (Mỹ). Nhiều công trình được xây dựng như tượng đài mẹ VNAH, quảng trường biển Tam Thanh, đặc biệt với sự kết nối của UN-Habitat, Quỹ giao lưu quốc tế Hàn Quốc đã hỗ trợ thực hiện dự án mỹ thuật cộng đồng - Làng bích họa tại Tam Thanh.
Đây là những công trình rất ý nghĩa, tạo ra điểm nhấn thúc đẩy phát triển du lịch của thành phố. Trong quá trình xây dựng và phát triển, TP.Tam Kỳ luôn xác định mục tiêu tăng trưởng xanh, bền vững, cộng sinh với môi trường dựa trên lợi thế của vùng đất 3 sông. Nhiều chuyên gia đánh giá hiếm có địa phương nào có được đầy đủ núi, biển, sông, hồ như Tam Kỳ. Ông Nguyễn Quang - Giám đốc UN-Habitat bày tỏ niềm vui khi đô thị Tam Kỳ phát triển vẫn giữ được bản sắc văn hóa và sắc xanh trù phú của thiên nhiên ban tặng cho địa phương. “Tam Kỳ bảo tồn được nét đẹp hoang sơ của các dòng sông chạy dọc ngang giữa lòng thành phố, vùng sông Đầm, biển Tam Thanh, đó là điều kiện thuận lợi để địa phương phát triển thành những đặc trưng của vùng đất” - ông Quang nói.
Tăng trưởng xanh
TP.Tam Kỳ vừa tổ chức kỷ niệm 110 năm phủ lỵ, 10 năm thành lập thành phố và công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận đô thị loại II. Đây là dịp để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tam Kỳ nhìn lại chặng đường xây dựng, phát triển thành phố và định hướng cho tương lai. Bên cạnh những thành quả đáng tự hào, thành phố vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế trong phát triển kinh tế xã hội. Cơ sở hạ tầng, cảnh quan môi trường đô thị chưa hoàn thiện; kinh tế chưa phát triển nhanh và bền vững, số lượng và chất lượng doanh nghiệp còn thấp. Ý thức về văn hóa, văn minh đô thị của một bộ phận nhân dân chưa theo kịp sự phát triển của đô thị. Thành phố vẫn phải tập trung giải quyết những mâu thuẫn giữa yêu cầu phát triển nhanh, bền vững với điều kiện về nguồn lực tài chính và con người; giữa thu hút đầu tư để phát triển nhanh về hạ tầng đô thị, kinh tế với yêu cầu bảo vệ cảnh quan, môi trường và giải quyết lao động, đời sống của người dân khi giải phóng mặt bằng.
Dù còn gặp nhiều khó khăn, song thành phố vẫn xác định tầm nhìn đô thị tăng trưởng xanh và ứng phó biến đổi khí hậu, trở thành đô thị sinh thái, thân thiện với môi trường. Định hướng phát triển của thành phố là sức hấp dẫn của đô thị trung tâm hiện hữu; đồng thời mở rộng không gian đô thị về hướng đông cộng sinh với môi trường có sông, hồ, núi, biển. Đối với thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp phải gắn với xử lý, giải quyết môi trường đô thị. Chú trọng tiểu thủ công nghiệp địa phương nông thôn gắn với các điểm dân cư nông thôn mới, sản xuất kinh doanh của các làng nghề tiểu thủ công nghiệp truyền thống. Về thương mại, du lịch và dịch vụ, nâng cao chất lượng dịch vụ đô thị hiện hữu, tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng trọng điểm du lịch như công viên trước tượng đài mẹ VNAH, địa đạo Kỳ Anh, biển Hạ Thanh, dải ven biển kết nối với đường Điện Biên Phủ, làng bích họa Tam Thanh.
Chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị, từng bước xây dựng nền nông nghiệp sạch; hình thành và đưa vào sản xuất các cánh đồng chuyên canh, từng bước xây dựng các chuỗi giá trị các sản phẩm như gà Tam Kỳ, rau củ quả, hoa cây cảnh, heo, nuôi tôm cộng đồng theo VietGAP. Chuẩn bị tốt mọi điều kiện về quy hoạch và tiếp tục tranh thủ nguồn lực của tỉnh, trung ương đầu tư xây dựng khu nông nghiệp công nghệ cao.
Trong đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị, tranh thủ các nguồn lực từ ODA, vốn đầu tư của doanh nghiệp, xã hội để xây dựng các hạ tầng trọng điểm, có tính chất đột phá như đường Điện Biên Phủ, Bạch Đằng giai đoạn 2, đô thị vùng đông, đường kè kết hợp giao thông ven sông Tam Kỳ, Bàn Thạch, công viên trước tượng đài mẹ VNAH, địa đạo Kỳ Anh, quảng trường biển, hệ thống cây xanh và các không gian rừng đô thị. “Khi tỉnh đang dành nguồn lực đầu tư các hạ tầng trọng điểm, trong đó có các hạ tầng dải ven biển để thu hút và triển khai nhiều dự án lớn, Tam Kỳ sẽ có nhiều cơ hội để phát triển. Nhưng tự thân Tam Kỳ chưa đủ nguồn lực để đáp ứng kịp yêu cầu phát triển. Vì vậy rất mong được quan tâm hỗ trợ từ Trung ương và tỉnh, sự đồng hành của các doanh nghiệp, nhà đầu tư” - ông Nam nói.
XUÂN PHÚ