Chìm lắng phong trào chống rác thải nhựa

Phong trào dần chìm lắng

Cuối tuần qua, Hiệp hội Du lịch Quảng Nam, Sở VH-TT&DL phối hợp cùng Báo Saigon Times và một số sở ngành liên quan tổ chức cho gần 500 học sinh, sinh viên, nhân viên và người dân đang sinh sống học tập, làm việc tại các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh dọn dẹp vệ sinh tại các điểm du lịch như làng gốm Thanh Hà, bến đò Thuận Tình (Hội An); Làng du lịch cộng đồng Trà Nhiêu; cảng cá An Lương (Duy Xuyên); Khu du lịch sinh thái hồ Phú Ninh…

Ông Phan Xuân Thanh - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam cho biết, hoạt động không chỉ kêu gọi sự chung tay của cộng đồng gìn giữ môi trường xanh sạch tại những điểm du lịch, mà còn hướng đến mục đích nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng, xã hội trong bảo vệ môi trường thiên nhiên và môi trường xã hội, nhất là trong thời điểm hậu dịch Covid-19.

“Thời gian qua, mặc dù tỉnh đã ban hành nhiều văn bản, chỉ thị nhằm tăng cường công tác quản lý môi trường du lịch, bảo đảm an ninh an toàn cho khách trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên môi trường du lịch Quảng Nam vẫn còn không ít tồn tại. Tình trạng xả rác thải, nhất là rác thải nhựa ở nhiều nơi vẫn thường xuyên diễn ra; an ninh, an toàn, vệ sinh thực phẩm, vệ sinh môi trường một số khu, điểm du lịch vẫn chưa đảm bảo…, ảnh hưởng đến sự hài lòng của du khách, ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch Quảng Nam, đặc biệt tại các điểm du lịch trọng điểm như Khu phố cổ Hội An, Cù Lao Chàm, Mỹ Sơn…” - ông Thanh nói.

Đến nay, đã hơn một năm Thủ tướng Chính phủ phát động phong trào chống rác thải nhựa trên toàn quốc. Tại Quảng Nam, du lịch là một trong những ngành tiên phong kêu gọi chống rác thải nhựa xả ra môi trường. Du lịch xanh, bền vững trở thành tiêu chí hướng đến của nhiều doanh nghiệp và ngành du lịch tỉnh. Tuy nhiên, thời gian đầu, những hành động như xách làn nhựa đi chợ thay túi ny lon; thay chai nhựa bằng chai thủy tinh, dùng ống hút sậy, thủy tinh, phân loại rác tại nguồn… khá rôm rả, nhưng chỉ sau một thời gian, hầu hết trở lại như cũ. Phong trào chống rác thải nhựa như một trào lưu nhất thời hơn là ý thức về môi trường.

Thiếu chế tài

Tại TP.Hội An, dù có kinh nghiệm thành công sau hơn 10 năm chống rác thải túi ny lon tại Cù Lao Chàm nhưng trong đất liền khó có thể thực hiện hiệu quả. Các quán cà phê, trà sữa, quán ăn vẫn dùng chai, ly, ống hút nhựa sử dụng một lần... Có ý kiến cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến phong trào trầm lắng ngoài chưa có vật dụng thay thế đủ đáp ứng nhu cầu, việc thiếu các quy định, chế tài bắt buộc hoặc đánh thuế cao… khiến vật dụng nhựa sử dụng một lần còn phổ biến.

Tuy nhiên, những vấn đề trên thuộc tầm vĩ mô; giải pháp chủ yếu của các địa phương là tuyên truyền, vận động, thay đổi thói quen sử dụng nhằm giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường, song việc này đòi hỏi cả quá trình lâu dài. Ngay cả mô hình chống rác thải nhựa dù thành công ở Cù Lao Chàm cũng không thể áp dụng vào toàn địa bàn TP.Hội An vì Tân Hiệp là một xã đảo cách biệt, quy mô nhỏ. Dù vậy, bài học rút ra được ở Cù Lao Chàm chính là thay đổi nhận thức, sự đồng thuận của người dân trong thực hiện chủ trương.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP.Hội An khẳng định, tuy có trầm lắng nhưng phong trào vẫn đang tiếp diễn, sắp tới sẽ được thành phố đẩy mạnh hơn. “Giảm thiểu rác thải nhựa là việc làm lâu dài, từng bước sẽ thực hiện. Chưa kể, các doanh nghiệp đang gặp khó khăn về Covid-19 nên cũng không hoạt động, mua sắm gì nhiều” - ông Sơn nói. Theo ông Sơn, từ Trung ương xuống địa phương hiện nay mới chỉ dừng lại ở việc phát động, tuyên truyền thay đổi nhận thức trong nhân dân, nhưng đây là câu chuyện lâu dài.