Giám sát tiếp dân

Xác định rõ trách nhiệm

Xác định công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo (KNTC) của công dân là nhiệm vụ quan trọng, thời gian qua, UBND các cấp đã chú trọng công tác tuyên truyền, tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ; củng cố, kiện toàn và nâng cao kỹ năng giao tiếp, ứng xử cho đội ngũ cán bộ tiếp công dân và giải quyết KNTC.

Cạnh đó, UBND các cấp ban hành nội quy, quy chế tiếp công dân; bố trí địa điểm tiếp công dân, thực hiện công khai thủ tục hành chính, lịch tiếp công dân; phân công cán bộ tiếp công dân và tổ chức tiếp công dân thường xuyên, định kỳ, đột xuất. Chủ động nắm tình hình KNTC của nhân dân tại cơ sở để kịp thời phối hợp giải quyết, hạn chế khiếu kiện vượt cấp.

Thời gian qua, chính quyền các cấp đã thực hiện tốt trách nhiệm tiếp công dân theo quy định. Đặc biệt, lãnh đạo UBND các cấp đã chú trọng gặp gỡ trực tiếp và đối thoại với công dân để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, kịp thời giải thích, hướng dẫn cho công dân hiểu rõ, cũng như giải quyết thỏa đáng, đúng pháp luật các nội dung yêu cầu của công dân. Qua đó, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Từ năm 2020 đến nay, UBND các cấp đã tiếp 15.580 lượt với 16.818 người, có 38 đoàn đông người. Trong đó, tiếp thường xuyên, định kỳ và đột xuất của chủ tịch, phó chủ tịch UBND các cấp là 2.472 lượt, 3.145 người. Cụ thể, UBND tỉnh là 1.698 lượt 2.360 người; trong đó lãnh đạo UBND tỉnh tiếp định kỳ (15 ngày) với 59 vụ việc, 83 lượt, 585 người; tiếp đột xuất 1 lượt 1 người, có 13 đoàn đông người; UBND cấp huyện, cấp xã lần lượt là 4.560 và 9.322 lượt.

Công tác tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn KNTC qua hoạt động tiếp công dân được chính quyền các cấp triển khai thực hiện hiệu quả. Nội dung KNTC của công dân tập trung chủ yếu vào một số lĩnh vực đất đai, chế độ chính sách, môi trường.

Từ năm 2020 đến nay, UBND các cấp tiếp nhận 963 đơn KNTC thuộc thẩm quyền; đã giải quyết được gần 83% số vụ việc. Sau khi giải quyết, chủ tịch UBND các cấp kịp thời ban hành quyết định giải quyết khiếu nại và kết luận tố cáo gửi người KNTC, người bị KNTC, các cơ quan, đơn vị liên quan và được niêm yết công khai tại phòng tiếp công dân và trên trang thông tin điện tử UBND các cấp.

Qua công tác giải quyết KNTC đã kiến nghị thu hồi 203m² đất, hơn 188,9 triệu đồng; công nhận đất ở, trả lại cho công dân 3.317m² đất, phát hiện và xử lý vi phạm hành chính 19 trường hợp; thu hồi cho Nhà nước 39,3 tỷ đồng.

Nhiều kiến nghị sau giám sát

Ông Nguyễn Phi Hùng - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng Đoàn giám sát cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tiếp công dân và giải quyết KNTC vẫn gặp những khó khăn, bất cập. Việc thực hiện quy định bắt buộc chủ tịch UBND các cấp phải trực tiếp tiếp công dân định kỳ khó thực hiện nhất quán.

Một số địa phương chưa bố trí chủ tịch tiếp công dân định kỳ theo quy định. Một vài huyện ủy quyền cho chánh văn phòng HĐND và UBND huyện, chánh thanh tra và chuyên viên phòng, ban chuyên môn phụ trách tiếp công dân.

Các kết luận của lãnh đạo tỉnh tại các buổi tiếp công dân và các đơn, thư KNTC do Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh chuyển đến chưa được chính quyền các cấp và các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc. Nhiều địa phương cấp xã chưa có phòng tiếp công dân riêng tại trụ sở UBND cấp xã. Hầu hết các đơn vị cấp xã chưa có cán bộ chuyên trách công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư KNTC, phản ánh kiến nghị của công dân.

Kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ của công chức làm công tác tiếp dân, xử lý đơn thư KNTC ở nhiều xã, thị trấn còn hạn chế, hoạt động kiêm nhiệm dẫn đến việc tham mưu giải quyết KNTC đạt kết quả chưa cao. Chế độ bồi dưỡng cho người làm công tác tiếp công dân, xử lý KNTC ở nhiều địa phương cấp xã chưa được thực hiện đầy đủ.

Để đảm bảo tính khả thi, phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương, từ kết quả giám sát, Mặt trận tỉnh đã kiến nghị Trung ương sửa đổi, bổ sung quy định về trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân của lãnh đạo UBND các cấp. Kiến nghị tăng thời hạn giải quyết khiếu nại (lần đầu, lần hai) liên quan đến lĩnh vực quản lý đất đai để việc giải quyết khiếu nại đảm bảo chất lượng, hiệu quả.

Cần quy định cụ thể về xử lý vi phạm đối với những hành vi cố ý lợi dụng quyền khiếu nại để đòi hỏi quyền lợi, lợi dụng quyền tố cáo để hạ thấp uy tín, danh dự, nhân phẩm của người khác, nhất là việc lợi dụng quyền tự do ngôn luận, chụp hình, quay phim phát trực tiếp lên mạng xã hội.

Đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp tập trung thực hiện tốt trách nhiệm tiếp công dân, giải quyết KNTC theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; thực hiện nghiêm việc tổ chức đối thoại trực tiếp với Nhân dân định kỳ hàng năm và đột xuất theo quy định.