Trước nguy cơ nắng nóng xảy ra trên diện rộng, bên cạnh việc bố trí lịch thời vụ và cơ cấu giống hợp lý, ngành nông nghiệp huyện Quế Sơn còn có phương án đối phó với tình trạng khô hạn kéo dài…
Ông Phan Dũng - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Quế Xuân 2 cho biết, hè thu năm nay nông dân trên địa bàn 9 thôn của xã sản xuất 320ha lúa. Trước khi nhà nông tiến hành đổ ải gieo sạ, địa phương cùng các đơn vị liên quan đã phổ biến lịch thời vụ, cơ cấu giống và tổ chức tập huấn hướng dẫn ứng dụng mạnh mẽ những gói kỹ thuật canh tác tiên tiến.
Theo ông Dũng, trước diễn biến bất lợi của thời tiết, nhất là tình trạng nắng hạn có nguy cơ xuất hiện từ đầu tới gần cuối vụ và mưa lũ có khả năng đến sớm, xã Quế Xuân 2 chủ trương bố trí phần lớn diện tích bằng những loại giống lúa trung - ngắn ngày có sức chống chịu tốt với thời tiết khắc nghiệt. “Trong tổng số 320ha lúa, vụ này chúng tôi cơ cấu 220ha bằng các loại giống có thời gian sinh trưởng dưới 95 ngày, còn lại 100ha sử dụng một số loại giống có thời gian sinh trưởng 95 - 105 ngày” - ông Dũng nói.
Ngoài hệ thống kênh chính Bắc Phú Ninh đi qua địa bàn, tại xã Quế Xuân 2 còn có hồ chứa nước Đá Chồng, 2 đập dâng Hòa Mỹ và Cổ Ngựa, 2 trạm bơm điện Thượng Vĩnh và Tân Mỹ cùng nhiều tuyến kênh mương các loại. Từ đầu năm đến nay, nắng nóng kéo dài nhiều đợt nên hiện giờ mực nước của hồ chứa Đá Chồng tụt giảm 0,3m so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, thời gian qua lượng nước từ đầu nguồn bổ sung về đập dâng Hòa Mỹ quá ít nên đến cuối vụ đông xuân vừa qua, nhiều ruộng lúa bị thiếu nước tưới.
Theo dự báo, nếu thời gian tới nắng nóng vẫn tiếp tục hoành hành trên diện rộng khiến mực nước của các hồ đập, sông suối ở xã Quế Xuân 2 tụt xuống mức thấp thì 120ha lúa hè thu nằm ở những khu tưới thuộc các thôn Phú Lộc, Hòa Mỹ Tây, Hòa Mỹ Đông, Thượng Vĩnh, Tân Mỹ, Phú Nguyên… do Hợp tác xã nông nghiệp Quế Xuân 2 đảm nhận cung ứng sẽ bị khô hạn nặng. Ông Dũng nói: “Nếu tình huống xấu xảy ra, chúng tôi sẽ tạm ứng 150 triệu đồng để khẩn trương triển khai các biện pháp chống hạn. Theo đó, ngoài việc ra quân nạo vét các tuyến lạch dẫn, bể hút những trạm bơm điện, hệ thống kênh mương chính và nội đồng thì hợp tác xã sẽ tiến hành lắp đặt 7 máy bơm dã chiến để tận dụng mọi nguồn nước ngọt giải cứu lúa”.
Trong khi đó, ông Nguyễn Sửu - Trưởng phòng NN&PTNT Quế Sơn cho hay, hiện huyện có tổng cộng 3.780ha đất canh tác lúa. Tuy nhiên, vụ hè thu này toàn huyện chỉ đưa vào gieo sạ không quá 3.100ha, còn lại ít nhất 680ha tập trung ở các xã Phú Thọ, Quế Thuận, Quế An, Quế Phong, Quế Long, Quế Minh… không thể sản xuất được vì hoàn toàn phụ thuộc vào nước trời. Theo ông Sửu, đối với 680ha đất lúa nằm trong diện không gieo sạ được, ngành nông nghiệp huyện cùng chính quyền cơ sở hướng dẫn, hỗ trợ nhà nông chuyển khoảng 100ha sang trồng sắn và những loại hoa màu khác như bắp lai, mè, đậu phụng. Nếu từ nay đến gần cuối tháng 8 dương lịch nắng nóng vẫn xảy ra trên diện rộng, chắc chắn mực nước của hồ chứa Việt An (Bình Lâm, Hiệp Đức) và các hồ chứa của huyện như Hố Giang, An Long, Cây Thông, Hương Mao, Vũng Tôm, Hố Giếng, Suối Tiên… sẽ tụt giảm mạnh.
Từ đó, kéo theo 50% diện tích trong tổng số 3.100ha lúa nằm trong kế hoạch sản xuất vụ hè thu năm nay sẽ bị khô hạn nghiêm trọng. “Trước những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết, ngành nông nghiệp Quế Sơn và chính quyền địa phương của huyện đã có nhiều phương án phòng chống hạn cho cây trồng trong vụ hè thu 2018 với tổng kinh phí dự kiến khoảng 5 tỷ đồng. Theo đó, nếu tình huống cấp bách, huyện sẽ huy động 25 - 30 máy bơm dã chiến và mua nhiên liệu hỗ trợ cho các xã, thị trấn để tận dụng mọi nguồn nước ngọt chống hạn” - ông Sửu nói.
VĂN SỰ